Η ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας και το ενεργειακό κόστος βρέθηκαν στο επίκεντρο της ενεργειακής εκδήλωσης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας που διεξήχθη στο πλαίσιο της 86ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης την Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 2022 στην Αίθουσα «Νικ. Γερμανός» με κεντρικούς ομιλητές τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα και τον Πρόεδρο της ΡΑΕ, Αναπλ. Καθ. Αθανάσιο Δαγούμα.
Στην εισήγησή του ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας τόνισε μεταξύ άλλων: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι γεωπολιτικές αναταράξεις που προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχουν ανατρέψει δεδομένα δεκαετιών στην Ευρώπη κι έχουν πολλαπλές συνέπειες που ακόμα δεν έχουν διερευνηθεί στο σύνολό τους. Σε αυτό το εφιαλτικό σκηνικό, η Ελληνική Κυβέρνηση αντέδρασε πολύ νωρίς, πήραμε γρήγορα αποφάσεις αμέσως μόλις άρχισαν να συσσωρεύονται τα σύννεφα πολέμου. Πήραμε αυτές τις αποφάσεις έχοντας ως γνώμονα την εμπειρία της ΡΑΕ. Τα στελέχη της έχουν δουλέψει πάρα πολύ για να ανταπεξέλθουν στα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν. Η ΡΑΕ έχει δώσει αμέριστη βοήθεια, έχει κάνει σπουδαία δουλειά. Θα τη στηρίξουμε όσο χρειαστεί και εντός ολίγων μηνών θα επεκτείνουμε τις αρμοδιότητες της».
Ο υπουργός υπογράμμισε πως «η Ευρώπη θα πρέπει να είναι ενωμένη στην αντιμετώπιση του ενεργειακού προβλήματος. Ήταν μία ιστορική στιγμή στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας καθώς αποφασίστηκε να έχουμε ευρωπαϊκό κανονισμό που θα βασιστεί στη λειτουργία του ελληνικού μηχανισμού. Για πρώτη φορά υπήρξαν δεκαπέντε χώρες κράτη-μέλη της που συντάχθηκαν με την πρόταση που είχε αποστείλει τον περασμένο Μάρτιο ο πρωθυπουργός στην Πρόεδρο της ΕΕ περιγράφοντας έναν μηχανισμό επιβολής πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Η Ελλάδα ήταν μπροστά. Πρέπει να αδράξουμε την ευκαιρία να αναδειχθεί σε επίπεδο Ευρώπης ως κόμβος μεταφοράς φυσικού αερίου και πράσινης ενέργειας. Θα επενδύσουμε τεράστια ποσά την επόμενη δεκαετία στην εξοικονόμηση ενέργειας». Για τη δυνατότητα αποθήκευσης σημείωσε πως «με τη νέα πλωτή δεξαμενή μπορούμε να υποδεχόμαστε ταυτόχρονα δύο πλοία υγροποιημένου φυσικού αερίου και αυξήσαμε έτσι στις 15 ημέρες την αποθηκευτική ικανότητα. Ελπίζουμε μέχρι το τέλος του μήνα να λειτουργήσει και εμπορικά ο αγωγός IGB, κάτι που θα βοηθήσει τη Βουλγαρία και θα αξιοποιήσουμε τις νέες υποδομές, το FSRU Αλεξανδρούπολης και Κορίνθου. Παράλληλα αυξήσαμε και την διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Με τον διαγωνισμό που έκανε η ΡΑΕ επιλέχθηκαν 500 MW έργα. Το 2022 προβλέπεται να συνδεθούν 2.000MW νέα έργα ΑΠΕ που θα αντικαταστήσουν την ενέργεια που προέρχεται από τις μονάδες φυσικού αερίου σήμερα. Στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας έχουμε προχωρήσει σημαντικά: Όπως ανακοίνωσε και ο Πρωθυπουργός διπλασιάζουμε το κονδύλι από 150 εκ. € σε 300 εκ. € ώστε 440.000 νοικοκυριά να αλλάξουν ηλεκτρικές συσκευές. Επίσης γίνονται σημαντικά βήματα στην εξοικονόμηση ενέργειας στα δημόσια κτίρια και συζητάμε συνεργασίες με τα Ελληνικά Πανεπιστήμια καθώς εκτιμάται από μελέτη ότι με real time, on-line ηλεκτρονικούς μετρητές θα μειωθεί η κατανάλωση κατά 20%. Το 2026 θέλουμε να έχουμε πετύχει το στόχο του 2030. Επίσης, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός θα χρηματοδοτήσουμε μέχρι 240 χιλιάδες μικρά φωτοβολταϊκά έως 10 KW». Ο κ. Σκρέκας αναφέρθηκε και στον διπλασιασμό εξόρυξης λιγνίτη λέγοντας πως «η συμμετοχή του φτάνει στο 20%. Θα μπει η Πτολεμαϊδα 5 της ΔΕΗ και ένα νέο εργοστάσιο φυσικού αερίου (Mytilineos) με δείκτη απόδοσης πάνω από 60%. Πρέπει να έχουμε ισορροπημένο ενεργειακό μείγμα».
Από την πλευρά του, στην εισήγησή του ο Πρόεδρος της ΡΑΕ, Αναπλ. Καθ. Αθανάσιος Δαγούμας, τόνισε πως «η ΡΑΕ έχει επιλεγεί ως η αρμόδια αρχή για την ασφάλεια εφοδιασμού και είναι μία από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές που έχει επιλεγεί γι’ αυτό το πεδίο». Ο κ. Δαγούμας σημείωσε πως η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που επικαιροποίησε το Σχέδιο Ετοιμότητας Αντιμετώπισης Κινδύνων και το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης στο οποίο η ΡΑΕ αποτύπωσε 11 δράσεις, μερικές εκ των οποίων έχουν ήδη υλοποιηθεί. Πρόσθεσε πως «προφανώς είμαστε σε ετοιμότητα και θα ανταπεξέλθουμε σε οτιδήποτε προκύψει».
Ο Πρόεδρος της ΡΑΕ παρουσίασε την εξέλιξη των διεθνών τιμών Φυσικού Αερίου και Δικαιωμάτων Εκπομπών και σχολιάζοντας τη δημόσια συζήτηση που αφορά στο πόσο ψηλά είναι η χονδρεμπορική τιμή στην Ελλάδα είπε πως «υπάρχει μία σύγκλιση των τιμών μας κυρίως με τη Βουλγαρία, στο 80%. Είμαστε σχεδόν μόνιμα με τη Βουλγαρία στις ίδιες τιμές», ενώ η Ιταλία κινείται σε πιο υψηλά επίπεδα. Επίσης, έκανε ανάλυση του μείγματος προσφοράς στην αγορά επόμενης ημέρας σημειώνοντας ότι τον Αύγουστο το 41% προήλθε από φυσικό αέριο και υπογραμμίζοντας πως για πρώτη φορά η Ελλάδα εμφανίστηκε με καθαρές εξαγωγές, γεγονός που εκτιμάται ότι θα ισχύσει από εδώ και πέρα καθιστώντας τη χώρα μας ένα σημαντικό ενεργειακό κόμβο με εξαγωγικό χαρακτήρα. «Με τις επενδύσεις που γίνονται θα είμαστε εξαγωγικοί κυρίως στα Βαλκάνια. Αυτό σημαίνει δραστήριο υπουργείο, δραστήριος ρυθμιστής και δραστήριοι διαχειριστές. Αυτό σημαίνει ότι δουλεύουμε όλοι μαζί προς όφελος του εθνικού συμφέροντος» τόνισε.
Σχετικά με την εφαρμογή του Προσωρινού Μηχανισμού Επιστροφής μέρους Εσόδων Παραγωγών στην Αγορά Επόμενης Μέρας τόνισε ότι τους μήνες Ιούλιο-Αύγουστο του 2022 συνολικά ποσά περίπου 1,5 δισ. ευρώ μεταφέρθηκαν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για τη στήριξη των καταναλωτών και έως τις 10.09.2022 μεταφέρθηκαν επιπλέον 250 εκατομμύρια. Το 78% των εσόδων από τα μεγάλα υδροηλεκτρικά και το 80% περίπου των εσόδων από τις ΑΠΕ επιστρέφουν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για τη στήριξη των καταναλωτών.
Ο κ. Δαγούμας ανέφερε πως «οι πρωτοβουλίες της ελληνικής κυβέρνησης για να διερευνηθεί η επιβολή πλαφόν τιμής στη χονδρεμπορική αγορά φυσικού αερίου είναι πλέον υπό συζήτηση στην Ευρώπη και πρώτη φορά η Ελλάδα καταφέρνει να επηρεάζει την Ευρώπη σε μία τόσο κρίσιμη στιγμή. Η ΡΑΕ είναι συντονισμένη με το υπουργείο και την κυβέρνηση στις μάχες που δίνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
