Το πρώτο βήμα προς την υλοποίηση του πρώτου έργου αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CCS) στην Ελλάδα σηματοδοτεί η απόφαση της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ να χαρακτηρίσει καταρχήν επιλέξιμο ως τόπο αποθήκευσης CO2 τη Λεκάνη του Πρίνου στην Καβάλα. Με την ίδια απόφαση – με την οποία ενεργοποιείται και το θεσμικό πλαίσιο για το CCS που νομοθετήθηκε το καλοκαίρι- η ΕΔΕΥΕΠ δίνει το δικαίωμα στην Energean (operator του Πρίνου) προθεσμία 22 μηνών –αρχής γενομένης από την 1η Οκτωβρίου- για να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τη διερεύνηση του δυναμικού αποθήκευσης CO2 της περιοχής, σε συνέχεια αίτησης που είχε υποβάλει η Energean στα τέλη Αυγούστου.
Η Energean αναμένει εντός του Οκτωβρίου τα ευρήματα της μελέτης της αμερικανικής εταιρείας Halliburton για τη δυναμικότητα του υπεδάφους της Λεκάνης του Πρίνου για την αποθήκευση CO2. Από αυτά θα κριθεί σε σημαντικό βαθμό το πώς θα προχωρήσει το project, ύψους 390 εκατ. ευρώ που έχει ενταχθεί προς χρηματοδότηση στο Ταμείο Ανάκαμψης. Η κρίσιμη παράμετρος όμως για τη βιωσιμότητα της επένδυσης –και προφανώς για την υλοποίησή της- είναι η προσέλκυση ενεργοβόρων βιομηχανιών με υψηλές εκπομπές CO2, ώστε να αξιοποιήσουν τη δυνατότητα δέσμευσης και αποθήκευσης των ρύπων Από τις διερευνητικές επαφές που πραγματοποιεί η Energean με βιομηχανίες -σε τοπικό επίπεδο και όχι μόνο- διαπιστώνεται καταρχήν ενδιαφέρον. Ερώτημα αποτελεί αν αυτό θα «μετουσιωθεί» σε λήψη επενδυτικών αποφάσεων, ώστε να δοθεί ώθηση στο σχέδιο.
Όπως δήλωσε η Δρ. Κατερίνα Σάρδη, Διευθύνουσα Σύμβουλος και Country Manager της εταιρείας στην Ελλάδα με την αφορμή της ανάθεσης στην Halliburton της έκθεσης για τη δυναμικότητα αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο, η λεκάνη του Πρίνου θεωρείται ιδανικός τόπος για την υποδοχή μονάδας αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα με εκτιμώμενη δυνατότητα αποθήκευσης έως και του 50% των εκπεμπόμενων από την εγχώρια βιομηχανία ρύπων για ένα διάστημα 20 ετών, αρχής γενομένης από το 2025.
Να σημειωθεί εδώ ότι ενόψει της επανεκκίνησης της παραγωγικής λειτουργίας του Πρίνου -για την εξόρυξη πετρελαίου- η ΕΔΕΥΕΠ ολοκλήρωσε προ ημερών επιθεώρηση -με τη συνδρομή και εξωτερικών τεχνικών συμβούλων- για να διαπιστώσει την τήρηση των προδιαγραφών ασφαλείας στην πλατφόρμα.
Projects CCS στην Ευρώπη
Αυτή τη στιγμή σε διάφορα στάδια ωρίμανσης βρίσκονται 70 projects CCS στην Ευρώπη, έξι εκ των οποίων έχουν συμπεριληφθεί και στη λίστα των έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) της ΕΕ. .Τον περασμένο Ιούλιο, εξάλλου, η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι θα χρηματοδοτήσει επτά ακόμα projects με στοιχεία CCS από το Ταμείο Καινοτομίας. Πιλοτικές (μικρής κλίμακας) μονάδες αποθήκευσης CΟ2 στην Ευρώπη λειτουργούν χωρίς προβλήματα εδώ και αρκετά χρόνια, ενώ σε προχωρημένο στάδιο βρίσκεται η πρώτη μεγάλης κλίμακας εφαρμογή γεωλογικής αποθήκευσης CO2 διεθνώς. Ο λόγος για το νορβηγικό project Longship που περιλαμβάνει σε πρώτο στάδιο δέσμευση CO2 από τσιμεντοβιομηχανία που βρίσκεται κοντά στο Οσλο, μεταφορά του διά θαλάσσης στη Δυτική ακτή της Νορβηγίας, και από εκεί με υποθαλάσσιο αγωγό στο πεδίο γεωλογικής του αποθήκευσης στη Βόρεια θάλασσα. Σε επόμενο στάδιο, το πεδίο θα τροφοδοτείται επίσης με CO2 από μονάδα ηλεκτροπαραγωγής και τηλεθέρμανσης, από αποτέφρωση αστικών απορριμμάτων της νορβηγικής πρωτεύουσας και σε βάθος χρόνου, με εκπομπές CO2 από βιομηχανίες ή σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής της ηπειρωτικής Ευρώπης.
Η δέσμευση και αποθήκευση CO2 είναι μια τεχνολογία που αποκτά ολοένα και περισσότερο «ρεύμα» στην Ευρώπη, καθώς μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Γι αυτό και στην παρούσα φάση σχετικά projects στην Ευρώπη έχουν λάβει κρατική χρηματοδότηση που καλύπτει μεγάλο ποσοστό –σε πολλές περιπτώσεις και άνω του 50% της επενδυτικής δαπάνης-, κάτι που συνιστά αναγνώριση της υψηλής προστιθέμενης αξίας των εν λόγω projects από περιβαλλοντικής και οικονομικής πλευράς
