Ένταση εισοδηματικών ανισοτήτων, περιορισμό της αγοραστικής δύναμης, αλλά και απειλές στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα που αποτελεί την ραχοκοκαλιά της Ελληνικής οικονομίας φέρνει το κύμα ακρίβειας και η ενεργειακή κρίση, με βάση όσα αναφέρουν δυο συλλογικοί φορείς, όπως είναι το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ αλλά και το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο της Αθήνας.
Πιο συγκεκριμένα το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ στο νέο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων με τίτλο: “Η κρίση κόστους ζωής στην Ελλάδα”, το οποίο καταγράφει την εξέλιξη της ακρίβειας στη χώρα μας και αποτυπώνει την όξυνση της οικονομικής ανισότητας, τη μείωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων και τις επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο των νοικοκυριών αναφέρει ότι η ακρίβεια έχει ασύμμετρες επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο των νοικοκυριών, επειδή η ποσότητα και η σύνθεση των αγαθών και των υπηρεσιών που καταναλώνουν διαφέρουν ανάλογα με το εισόδημά τους.
Από τα στοιχεία παρατηρείται μια αξιοσημείωτη διαφοροποίηση της διάρθρωσης της δαπάνης μεταξύ των νοικοκυριών ανάλογα με το αν τα αγαθά και οι υπηρεσίες που καταναλώνουν είναι πρώτης ανάγκης ή όχι.
Ειδικότερα, όσον αφορά τα νοικοκυριά που ανήκουν στα πιο χαμηλά εισοδήματα οι δαπάνες στην ομάδα “στέγαση” αντιπροσωπεύουν το 38,6% της συνολικής κατανάλωσής τους, έναντι 28,7% των πλουσιότερων νοικοκυριών. Αντίστοιχα, οι δαπάνες στην ομάδα “τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά” αντιπροσωπεύουν το 22,2% της κατανάλωσης των φτωχότερων νοικοκυριών, έναντι 17,6% των πλουσιοτέρων.
Υψηλότερο ποσοστό κατανάλωσης έναντι εκείνου των πλουσιότερων νοικοκυριών έχουν τα πιο φτωχά νοικοκυριά και για αγαθά και υπηρεσίες που εντάσσονται στις κατηγορίες “αλκοολούχα ποτά και καπνός” και “επικοινωνία”.
Αντίθετα, τα πλουσιότερα νοικοκυριά διαθέτουν υψηλότερα ποσοστά δαπάνης σε όλες τις υπόλοιπες καταναλωτικές κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών. Έτσι, οι δαπάνες για μεταφορές αντιπροσωπεύουν το 10,6% της συνολικής τους κατανάλωσης (έναντι 5,2% των πιο φτωχών), για “ξενοδοχεία, καφέ και εστιατόρια” το 7,3% (έναντι 6%), για “άλλες δαπάνες” το 6,6% (έναντι 4,7%), για “εκπαίδευση” το 4,6% (έναντι μόλις 1,3% για τα φτωχότερα νοικοκυριά).
Η διαφορετική κατανομή της καταναλωτικής δαπάνης μεταξύ των φτωχότερων και των πλουσιότερων νοικοκυριών έχει επηρεάσει και την επίπτωση που έχει ο πληθωρισμός στο βιοτικό τους επίπεδο.
Συγκεκριμένα καταγράφεται άνιση επίδραση του πληθωρισμού στα νοικοκυριά που ανήκουν στα πιο φτωχά και στα πιο πλούσια νοικοκυριά μεταξύ Σεπτεμβρίου του 2021 και Σεπτεμβρίου του 2022.
Με βάση τη μελέτη του ΙΝΕ ΓΣΕΕ ότι, με εξαίρεση τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2022, καταγράφεται αυξανόμενη απόκλιση της επίδρασης της ακρίβειας μεταξύ πλούσιων και φτωχών νοικοκυριών, η οποία τον Σεπτέμβριο του 2022 ανήλθε στις 3 ποσοστιαίες μονάδες ‒ 2,9 μονάδες υψηλότερα από τον Σεπτέμβριο του 2021. Η εξέλιξη αυτή υποδηλώνει μια ταχύτερη διάβρωση του πραγματικού εισοδήματος και της αγοραστικής δύναμης των φτωχότερων νοικοκυριών στη χώρα μας, εξέλιξη που επιδρά αρνητικά στην επεκτατική δυναμική της καταναλωτικής ζήτησης και του ΑΕΠ, αλλά και στη χρηματοοικονομική κατάσταση ειδικά των φτωχότερων τμημάτων του πληθυσμού.
Όπως φαίνεται, η κυριότερη αιτία της παρατηρούμενης ανισότητας του πληθωρισμού μεταξύ φτωχότερων και πλουσιότερων νοικοκυριών είναι η διαφορά που καταγράφεται στο κόστος της στέγασης, δεδομένης και της υψηλότερης συμμετοχής των δαπανών στέγασης (στις οποίες περιλαμβάνονται οι αντίστοιχες για ενέργεια και ενοίκια) στο σύνολο της καταναλωτικής δαπάνης των φτωχότερων νοικοκυριών.
Σημαντική και αυξανόμενη συμβολή στην ανισότητα του πληθωρισμού μεταξύ των νοικοκυριών έχει επίσης η απόκλιση στο επίπεδο τιμών αγαθών και υπηρεσιών που ανήκουν στις κατηγορίες “τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά”, ενώ οριακή ειδικά τους τελευταίους μήνες είναι η συνεισφορά της κατηγορίας «αλκοολούχα ποτά και καπνός».
Αντίθετα, τη μεγαλύτερη επίδραση στη μείωση της ανισότητας του πληθωρισμού μεταξύ των φτωχότερων και των πλουσιότερων νοικοκυριών είχε η κατηγορία “μεταφορές”.
Η ενέργειαΕπίσης με κριτήριο το ποσοστό που αντιπροσωπεύουν οι δαπάνες για ηλεκτρικό και για φυσικό αέριο στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών το α΄ εξάμηνο φέτος, η Ελλάδα έχει τη δεύτερη χειρότερη επίδοση στους 27 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η επιβάρυνση των νοικοκυριών ξεπερνούσε το 6% του διαθέσιμου μηνιαίου εισοδήματος, σε μονάδες αγοραστικής δύναμης. Το ίδιο χρονικό διάστημα, οι Έλληνες πάροχοι φυσικού αερίου διατηρούσαν το δεύτερο υψηλότερο περιθώριο κέρδους στην Ευρώπη.
Σε μεγάλη πίεση οι ΜμΕΣτο μεταξύ με βάση τα στοιχεία που συγκέντρωσε το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο της Αθήνας αποτυπώνεται το πλήγμα που δέχθηκαν μικρές επιχειρήσεις και παραγωγικές μονάδες, παρά την κρατική επιδότηση στα τιμολόγια ρεύματος και φυσικού αερίου.
Ο κλάδος που πλήττεται περισσότερο από τις μικρομεσαίες βιοτεχνίες είναι η κλωστοϋφαντουργία. Όπως σημειώνει το ΒΕΑ, σε επιχείρηση του κλάδου, το κόστος ενέργειας για την καταβολή του λογαριασμού ρεύματος αυξήθηκε κατά 200% σε σχέση με πέρυσι. Μόνο η συγκεκριμένη επιχείρηση πλήρωσε επιπλέον για τους τελευταίους πέντε μήνες του έτους Μάιο-Σεπτέμβριο 12.771,58 ευρώ μόνο για ρεύμα, καταβάλλοντας 24.862,48 ευρώ αντί για 12.090,90 ευρώ (αύξηση 105,63% στο κόστος του ρεύματος για το 5-μηνο).
Σε άλλη κλωστοϋφαντουργική εταιρεία που χρησιμοποιεί φυσικό αέριο, η αύξηση των τιμών που καταγράφεται το Σεπτέμβριο φέτος, σε σχέση με πέρυσι, ξεπερνά το 330%.
Φούρνοι
Αρτοποιείο που χρησιμοποιεί φυσικό αέριο:
• Για κατανάλωση 6.790 KWh το διάστημα 24/08/22- 26/09/22 καλείται να πληρώσει 1.545,81 ευρώ
• Πέρυσι για κατανάλωση 6.323 KWh το ίδιο διάστημα 24/08/21- 23/09/21 κατέβαλε 502,92 ευρώ. Αύξηση 207%.
Αρτοποιείο που χρησιμοποιεί ρεύμα:
• Για κατανάλωση 16.675 KWh το διάστημα 07/07/22- 08/09/22 καλείται να
πληρώσει 5.094 ευρώ
• Πέρυσι για κατανάλωση 19.401 KWh το ίδιο διάστημα 08/07/21- 08/09/21
κατέβαλε 1.497 ευρώ. Αύξηση 240%
Ζαχαροπλαστείο
Για φυσικό αέριο ιδιοκτήτης ζαχαροπλαστείου, μέλος του ΔΣ του ΒΕΑ, κατέβαλε τηνπερ ίοδο 22/07/22- 23/08/22 για 5.232,85 kWh 706,52 ευρώ με τις πρόσθετες επιβαρύνσεις, ενώ την ίδια περίοδο πέρυσι για 4.158,52 kWh 276,04 ευρώ.
• Για την αγορά πρώτης ύλης και συγκεκριμένα αλεύρι ζαχαροπλαστικής στις 29/09/22 πήρε 250 κιλά έναντι 1,16 ευρώ το κιλό, καταβάλλοντας 290 ευρώ, ενώ πέρυσι στις 13/09/21 για την ίδια ποσότητα κατέβαλε 190 ευρώ, καθώς η τιμή για το αλεύρι ήταν 0,76 ευρώ. Αύξηση 52,6%.
• Για την αγορά λευκής κρυσταλλικής ζάχαρης στις 6 Οκτωβρίου φέτος κατέβαλλε 1,25 ευρώ το κιλό, όταν πέρυσι τον ίδιο μήνα το κιλό κόστιζε 0,73 το κιλό. Αύξηση 71,2%. Διαφορά τιμολογίων με ΦΠΑ 587,6 ευρώ.
Σε άλλο ιδιοκτήτη ζαχαροπλαστείου τα τιμολόγια για το ρεύμα με την ίδια κατανάλωση διαμορφώθηκαν ως εξής:
• 07/06/22- 08/07/22 4.729 ευρώ
• 08/07/22- 08/08/22 6.425 ευρώ
• 08/08/22- 08/09/22 7.252 ευρώ
• 08/09/22- 07/10/22 3.858 ευρώ
Μόνο για ρεύμα για τους τέσσερις τελευταίους μήνες θα δώσει 22.264 ευρώ!!!
Το 2021 τους ίδιους μήνες κατέβαλε σωρευτικά 10.109 ευρώ. Αύξηση 120%
Η ίδια επιχείρηση
• για ζάχαρη το Σεπτέμβριο φέτος καταβάλει 1,50 ευρώ το κιλό από 0,79 ευρώ
πέρσι. Αύξηση 90%
• για γάλα 1,30 ευρώ φέτος το λίτρο από 0,80 ευρώ. Αύξηση 62,5%
• για κρέμα γάλακτος 5,50 ευρώ το λίτρο φέτος από 3,80 ευρώ. Αύξηση 44,7%.
• για αλεύρι ζαχαροπλαστικής 1,06 ευρώ το κιλό φέτος από 0,70 ευρώ. Αύξηση
51,4%.
Ταπητοκαθαριστήρια
Επιχείρηση - μέλος του Β.Ε.Α:
• Υλικό συσκευασίας χαλιών (σακούλες) 07/2021 τιμή μονάδας 1,40 ευρώ το
κιλό, ενώ τον ίδιο μήνα φέτος 2,5 ευρώ το κιλό. Αύξηση 78,5%.
• Ταινία συσκευασίας 07/21 0,50 ευρώ το κιλό, ενώ φέτος στα 0,80 ευρώ το κιλό.
Αύξηση 60%.
• Σαπούνι καθαρισμού χαλιών υγρό
15/07/21- 20 τεμάχια των 10 λίτρων 30,90 ευρώ το τεμάχιο
25/07/22- 20 τεμάχια 42 ευρώ το τεμάχιο. Αύξηση 36%.
• Σαπούνι σκόνη
07/21 48 τεμάχια 23,45 ευρώ το τεμάχιο
07/22 48 τεμάχια 45 ευρώ το τεμάχιο. Αύξηση 92%.
Ο επιχειρηματίας επισημαίνει ότι είναι αδύνατον να μεταφέρει το κόστος στους πελάτες του, καθώς κινδυνεύει να τους χάσει. Οι μόνες επιλογές που έχει, είναι είτε η μείωση μισθών του προσωπικού του, για όσους δεν αμείβονται με τον κατώτατο, είτε
η μείωση των υπαρχουσών θέσεων εργασίας. Ακόμη, για εξοικονόμηση κόστους η εταιρεία περιορίζει τα διαθέσιμα δρομολόγια για τη διανομή των χαλιών κατά την διάρκεια της εβδομάδας.
Στεγνοκαθαριστήριο
Για κατανάλωση ρεύματος από 03/09/2021- 05/10/21 -4.021 kWh κατέβαλε 787,29
ευρώ, ενώ για το ίδιο διάστημα φέτος για 3.928 kWh, 4.548 ευρώ.
Τιμή kWh 09/2021: 0.0733 ευρώ
Τιμή kWh 09/2022: 1,0941 ευρώ
Η συντριπτική πλειοψηφία των ιδιοκτητών στεγνοκαθαριστηρίων, προχώρησε σε αλλαγή του παρόχου ενέργειας ή έθεσε σε λειτουργία παλαιούς ατμολέβητες πετρελαίου.
Συνεργεία αυτοκινήτων
Τα αμιγώς συνεργεία αυτοκινήτων, δεν έχουν πληγεί από την αύξηση του κόστους ρεύματος, καθώς παραμένουν στην ελάχιστη κατανάλωση.
Ιδιοκτήτης συνεργείου- μέλος του Β.Ε.Α:
Το 2020 το τετράμηνο 4ος -8ος κατέβαλε 262 ευρώ για περίπου 1.100kWh, το ίδιο διάστημα το 2021 229 ευρώ και το 2022 266 ευρώ.
Ωστόσο, τεράστιο πρόβλημα επιβίωσης αντιμετωπίζουν τα συνεργεία- βαφεία αυτοκινήτων λόγω μεγάλης κατανάλωσης ρεύματος και φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με τιμολόγια ιδιοκτήτη συνεργείου- βαφείου, η μηνιαία κατανάλωση φυσικού αερίου τους πρώτους μήνες του έτους, Ιανουάριο -Φεβρουάριο, ήταν 180- 280
ευρώ, τον Μάρτιο - Απρίλιο έφτασε τα 860- 980 ευρώ, ενώ τον Σεπτέμβριο πλήρωσε 1.384 ευρώ. Όσον αφορά το ρεύμα, από το Απρίλιο και μετά, κυμαίνεται στα 800- 900 ευρώ. Οι φούρνοι για την βαφή των αυτοκινήτων, λειτουργούν με ρεύμα, ενώ ο
καυστήρας τους με φυσικό αέριο.
Διακανονισμοί
Πάντως όπως ανέφερε, κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση, χθες σε εκδήλωση με τον Πρόεδρο της ΡΑΕ Αθ. Δαγούμα, ο οικοδεσπότης, ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Γιάννης Χατζηθεοδοσίου το θέμα του ενεργειακού κόστους απειλεί νοικοκυριά κι επιχειρήσεις λέγοντας ότι ήδη πάνω από 1,15 δισεκ ευρώ είναι το ποσό των καθυστερούμενων λογαριασμών.”Και ο Θεός να βάλει το χέρι του” είπε χαρακτηριστικά τονίζοντας επίσης ότι πρέπει να δοθεί λύση στο ζήτημα των λογαριασμών του ρεύματος των επιχειρήσεων καθώς αν δεν γίνουν γρήγορα κινήσεις ένα μεγάλο μέρος των μικρομεσαίων δεν θα μπορεί να πληρώσει τους λογαριασμούς και θα υπάρξει έκρηξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Από την πλευρά του ο Αθ. Δαγούμας δεν έκρυψε τον προβληματισμό του για την εξέλιξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών, αν και είπε ότι δεν αυξάνονται με δραματικά, ωστόσο καταγράφεται μεγάλη αύξηση των διακανονισμών, λόγω του ύψους των λογαριασμών. Βέβαια συμπλήρωσε ότι είναι θετικό ότι οι οφειλές των εταιριών ενέργειας προς τους Διαχειριστές οι οποίες πριν από την κρίση έφθαναν τα 500 εκατ ευρώ και σήμερα έχουν μειωθεί στα 100 εκατ ευρώ.
