Έντονος προβληματισμός εξακολουθεί να επικρατεί στους κόλπους της βιομηχανίας για το υψηλό ενεργειακό κόστος, καθώς -όπως σχολιάζουν παράγοντες του κλάδου - η επιδότηση στο ηλεκτρικό ρεύμα είναι πολύ μικρή, επιδότηση στο φυσικό αέριο δεν υπάρχει από το ΤΕΜ τους τελευταίους μήνες και τα μέτρα που προτείνονται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (net metering, εμπορικές ενεργειακές κοινότητες, έγκριση του Green Pool) είναι μακράς πνοής. «Το πρόβλημα όμως είναι άμεσο και θα οξυνθεί ακόμα περισσότερο στο τέλος του έτους, με τη λήξη των συμβολαίων που έχουν πολλές επιχειρήσεις με τη ΔΕΗ. Και όσο η μοναδική διέξοδος που είναι η σύναψη PPA μεταξύ παραγωγών ΑΠΕ και βιομηχανιών παραμένει «κλειστή» καθώς τα PPA δεν εξαιρούνται από το πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά, τότε άμεση λύση δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα», επισημαίνουν οι ίδιες πηγές.
Υπολογίζεται ότι η μέση τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με την οποία επιβαρύνθηκαν οι βιομηχανίες την περίοδο Ιαν.-Νοέμβριος 2022, ήταν -μετά την επιδότηση- 172€/ΜWh - τιμή η οποία αναμένεται να κυμανθεί άνω των 300€/ΜWh για το μήνα Δεκέμβριο, μετά την απροσδόκητη μείωση του ύψους της ενίσχυσης. Οσο για τον Δεκέμβριο, εκτιμάται ότι το συνολικό κόστος ρεύματος για τις βιομηχανίες διαμορφώνεται πάνω από τα 300 ευρώ/ΜWh, ενώ η επιδότηση από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης είναι μόλις 34 ευρώ/MWh. Επομένως οι βιομηχανίες της μέσης τάσης έχουν για τον τρέχοντα μήνα κόστος ρεύματος της τάξης των 275 ευρώ/MWh, επίπεδο που μόνο ανταγωνιστικό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί.
Αντίστοιχα, η μέση τιμή προμήθειας του φυσικού αερίου την περίοδο Αύγουστος-Νοέμβριος για τις βιομηχανίες είναι 160 ευρώ/MWh τιμή από τις πιο υψηλές μεταξύ των κρατών μελών Ε.Ε. λόγω της σχεδόν μηδενικής επιδότησης. Άλλα κράτη μέλη, όπως η Βουλγαρία, για το μήνα Νοέμβριο εξασφάλισαν τιμή φυσικού αερίου 63€/MWh για τις βιομηχανίες της χώρας.
Τι συμβαίνει στα άλλα κράτη μέλη
Ελλείψει κοινής ευρωπαϊκής απάντησης στο πρόβλημα του ενεργειακού κόστους, τα κράτη-μέλη λαμβάνουν μέτρα σε εθνικό επίπεδο για να στηρίξουν τις επιχειρήσεις στις σημερινές συνθήκες κρίσης και να αποτραπεί η αποβιομηχάνιση. Πηγές της βιομηχανίας παρατηρούν ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες θεσπίζουν και εφαρμόζουν, εθνικά σχέδια εγγυημένων τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου για τις βιομηχανίες τους, ώστε να μην είναι εκτεθειμένες στις ανεξέλεγκτες, λόγω κρίσης, διακυμάνσεις της αγοράς. Δημιουργείται έτσι ένα πλαίσιο ασφάλειας αλλά και προβλεψιμότητας για το κόστος ενέργειας. Εκτός από μεγάλες βιομηχανικές χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία, ακόμα και η Βουλγαρία έχει διαμορφώσει ένα τέτοιο πλαίσιο, με εγγυημένες στο 100% τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για τις μεγάλες βιομηχανίες της στα 120€/MWh για φέτος αλλά και για την επόμενη χρονιά.
Αντιθέτως στην Ελλάδα -συνεχίζουν οι ίδιες πηγές, είναι προφανές ότι στα επίπεδα τιμών που προαναφέρθηκαν και με ανεπαρκείς επιδοτήσεις, οι μεγάλες βιομηχανίες της χώρας και κυρίως οι εξαγωγικές, έχουν σοβαρό ανταγωνιστικό μειονέκτημα έναντι ομοειδών επιχειρήσεων στην Ευρώπη, αλλά και σε τρίτες χώρες όπου οι τιμές ενέργειας είναι πολύ πιο ανταγωνιστικές. Γι αυτό είναι επείγουσα η ανάγκη να δημιουργηθεί και στην Ελλάδα ένα δίχτυ ασφαλείας για τις βιομηχανίες έντασης ενέργειας, ώστε να μην είναι εκτεθειμένες στις ανεξέλεγκτες διακυμάνσεις των τιμών της χονδρεμπορικής αγοράς και να περιοριστεί ο κίνδυνος αποβιομηχάνισης.
Εξίσου επείγον ζήτημα για τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας και ιδιαίτερα της βιομηχανίας έντασης ενέργειας είναι η θέσπιση ενός λειτουργικού πλαισίου που να διασφαλίζει την κατά προτεραιότητα πρόσβασή τους σε πράσινη ενέργεια, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις.