Ο ελληνο-βουλγαρικός αγωγός πετρελαίου Αλεξανδρούπολη- Μπουργκάς μπορεί να γίνει πραγματικότητα μέσα σε 4 χρόνια (κατά το 2027 δηλαδή), με τον χρόνο υλοποίησης του να μπορεί να συμπτυχθεί εφόσον αξιοποιηθούν οι μελέτες (περιβαλλοντικές κλπ.) που είχαν εκπονηθεί όταν το έργο είχε μελετηθεί -με αντίστροφη ροή- τα προηγούμενα χρόνια.
Αυτό ήταν ένα από τα βασικά συμπεράσματα της ελληνο-βουλγαρικής συνάντησης που έγινε στο ΥΠΕΝ την Παρασκευή (με συμμετοχή του Έλληνα ΠΕΝ Κώστα Σκρέκα και του Βούλγαρου ομολόγου του Ρόσεν Χρίστοφ), με την οποία «ενεργοποιήθηκε» και μάλιστα σε πολύ υψηλό επίπεδο η Ομάδα Εργασίας που προβλεπόταν από το Μνημόνιο Κατανόησης που υπέγραψαν οι κ.κ. Σκρέκας και Χριστόφ στις 16 Φεβρουαρίου στο Μέγαρο Μαξίμου, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Βούλγαρου προέδρου Ρούμεν Ράντεφ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη συνάντηση συζητήθηκε η δυνατότητα αξιοποίησης των δεδομένων από την αρχική «εκδοχή» του project πριν από 15 περίπου χρόνια, με το ενδεχόμενο τροποποίησης της όδευσης του αγωγού να τίθεται επί τάπητος, με δεδομένη την αυστηροποίηση των περιβαλλοντικών διατάξεων τόσο σε Ελλάδα όσο και σε Βουλγαρία (υπό το πρίσμα και της εξέλιξης της κοινοτικής νομοθεσίας στο θέμα αυτό) το διάστημα που μεσολάβησε. Υπενθυμίζεται ότι οι ανησυχίες της βουλγαρικής πλευράς για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις είχαν προβληθεί επισήμως ως ο λόγος που το έργο «μπήκε στο συρτάρι» το 2011.
Το χρονοδιάγραμμα
Αναλύθηκε επίσης το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του αγωγού Αλεξανδρούπολη-Μπουργκάς και τα βασικά ορόσημα, από την προκαταρκτική μελέτη βιωσιμότητας έως την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για περίοδο 2 χρόνων για την εκπόνηση όλων των μελετών (που μπορεί όμως να περιοριστεί όπως προαναφέρθηκε) και άλλων 2 ετών για την κατασκευή του έργου. Αναφέρθηκε ακόμα και το ζήτημα της σύστασης μιας εταιρείας ειδικού σκοπού για να αναλάβει τη σχετική με το έργο προμελέτη σκοπιμότητας, την οποία θα μπορούν να συμμετέχουν δημόσιες ή ιδιωτικές εταιρείες από τις δυο χώρες με την απαιτούμενη τεχνογνωσία. Από ελληνικής πλευράς «υποψηφιότητα» για συμμετοχή στη συγκεκριμένη εταιρεία θέτει ο Όμιλος Κοπελούζου που έχει επισήμως εκφράσει ενδιαφέρον για συμμετοχή στο πρότζεκτ (και είχε μετοχική συμμετοχή και στην κοινοπραξία που «έτρεχε» το αρχικό project Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη). Κλειστά κρατάει τα χαρτιά της προς το παρόν η Helleniq Energy (πρώην ΕΛΠΕ), της οποίας η θυγατρική «ΕΛΠΕ Θράκη» είχε συμμετοχή στο προηγούμενο έργο.
Υπενθυμίζεται ότι το ελληνοβουλγαρικό MoU προβλέπει ότι η Ομάδα Εργασίας θα αναλάβει μεταξύ άλλων τις προκαταρκτικές αξιολογήσεις, την ανάλυση των χρηματοδοτικών επιλογών (εγχείρημα που προδιαγράφεται δύσκολο στο «κάδρο» της πράσινης μετάβασης και των περιορισμών που έχουν επιβληθεί) και την εκπόνηση Σχεδίου Δράσης εντός τετραμήνου για την υλοποίηση του project, με στόχο την λήψη της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης εντός του 2024.
Οι κινήσεις Ελλάδας και Βουλγαρίας αναδεικνύουν την πολιτική βούληση για αναβίωση του project όχι μόνο με αντίστροφη ροή, αλλά και μικρότερη μεταφορική ικανότητα (10 εκατ. τόνοι πετρελαίου ετησίως έναντι 35-50 που προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός), ισχυρή αμερικανική στήριξη και τελείως διαφορετική στόχευση σε σχέση με το αρχικό project του 2007: Tότε ο αγωγός θα μετέφερε ρωσικό πετρέλαιο προς τα Βαλκάνια: Τώρα στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης –που εξελίσσεται σε ένα από τους σημαντικότερους ενεργειακούς κόμβους της Ανατολικής Μεσογείου, θα καταφτάνει πετρέλαιο κυρίως από τη Μέση Ανατολή, προκειμένου να κατευθυνθεί στο Μπουργκάς και από εκεί στις αγορές της Ανατολικής Ευρώπης, παρακάμπτοντας τα πανάκριβα πλέον για τη διέλευση των τάνκερ, Στενά του Βοσπόρου. Κεντρική επιδίωξη είναι η τροφοδοσία του διυλιστηρίου του Μπουργκάς (που τροφοδοτεί την εγχώρια αγορά καυσίμων της Βουλγαρίας) με πετρέλαιο από άλλες πηγές προέλευσης πλην Ρωσίας. Κάτι που πρέπει να γίνει στο τέλος του 2024, οπότε και λήγει η εξαίρεση που έχει εξασφαλίσει η Σόφια από το εμπάργκο της ΕΕ κατά του ρωσικού αργού.
.
