Μπορεί να μπήκαμε στην άνοιξη με σχετικά υψηλές θερμοκρασίες και διαχειρίσιμες τιμές φυσικού αερίου και ρεύματος στην Ευρώπη, όμως οι κυβερνήσεις και η Κομισιόν ήδη οικοδομούν «γραμμές άμυνας» για τον επόμενο χειμώνα. «Ο φετινός χειμώνας (σ.σ. βοηθούντων και των ήπιων καιρικών συνθηκών σε όλη την Ευρώπη) μας βρίσκει σε καλύτερη κατάσταση από ότι αναμέναμε», τόνισε χθες η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον. Πράγματι, οι αποθήκες φυσικού αερίου είναι γεμάτες κατά 55% (ποσοστό πλήρωσης πολύ υψηλότερο σε σχέση με ένα χρόνο πριν, όταν η κρίση ξεκινούσε) και οι τιμές του φυσικού αερίου κυμαίνονται το τελευταίο διάστημα στα 40 ευρώ/MWh, σε επίπεδα υψηλότερα σε σχέση με τον μέσο όρο των τελευταίων ετών, αλλά πολύ πιο διαχειρίσιμα σε σχέση με αυτά του τελευταίου 18μηνου). Όμως, -πρόσθεσε η κ. Σίμσον- «με τις αβεβαιότητες που σκιάζουν το μέλλον, κερδίσαμε μόνο την πρώτη μάχη». Όχι όμως και τον πόλεμο…
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται από διάφορες χώρες, ιδίως του ευρωπαϊκού Νότου- για να συνεχίζουν να στηρίζουν τους καταναλωτές, εκτιμώντας ότι η κρίση δεν έχει τελειώσει και δεν ενδεχομένως να αναζωπυρωθεί ενόψει του επόμενου χειμώνα που ίσως να μην είναι τόσο ήπιος όσο ο φετινός. Ετσι, η κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι εξήγγειλε νέο πακέτο μέτρων ύψους σχεδόν 5 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη μείωση των λογαριασμών ενέργειας που πληρώνουν οικογένειες και επιχειρήσεις.
Ισπανία και Πορτογαλία ανακοίνωσαν ότι θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν τουλάχιστον έως το τέλος του έτους τη λεγόμενη «Ιβηρική εξαίρεση», δηλαδή το πλαφόν στη χονδρική αγορά φυσικού αερίου που συγκρατεί και τις χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρισμού στις δυο χώρες. Η κ. Σίμσον απαντώντας σε σχετική ερώτηση παραδέχθηκε ότι Μαδρίτη και Λισαβόνα πραγματοποιούν «υψηλού επιπέδου επαφές» εδώ και καιρό με τις Βρυξέλλες για να πάρουν το πράσινο φως της Κομισιόν και υπαινίχθηκε ότι ατύπως αυτό έχει ήδη δοθεί, έστω και αν δεν υπάρχει ακόμα επίσημη εγκριτική απόφαση για την παράταση.
Το παράδειγμα των Ιβήρων ετοιμάζεται να το ακολουθήσει και η Αθήνα, καθώς σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή παράταση ισχύος του μηχανισμού ανάκτησης των υπερεσόδων στη χονδρεμπορική αγορά, που αποτελεί τον βασικό «αιμοδότη» των επιδοτήσεων των λογαριασμών των νοικοκυριών. Ο υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας έχει άλλωστε επανειλημμένα δηλώσει ότι η στήριξη των νοικοκυριών θα συνεχιστεί για όσο διαρκεί η ενεργειακή κρίση που έχει μεν αμβλυνθεί, αλλά δεν έχει τελειώσει, κάτι που προϋποθέτει την ύπαρξη «εφεδρειών» για το χειμώνα.
Σε επίπεδο ΕΕ, η βασική γραμμή άμυνας είναι η παράταση του «κόφτη» για την κατανάλωση ρεύματος κατά 15% (που λήγει μεθαύριο) για έναν χρόνο, δηλαδή έως τις 31 Μαρτίου 2024. Ήδη κατά την περίοδο Αυγούστου 2022-Φεβρουαρίου 2023 η Ευρώπη πέτυχε μείωση της κατανάλωσης πάνω από 19% -υπερβαίνοντας τον στόχο-, ενώ η Ελλάδα πέτυχε ακόμα μεγαλύτερη εξοικονόμηση 28,4%, όπως σημείωσε ο κ. Σκρέκας. Η κ. Σίμσον τόνισε ότι οι εισαγωγές LNG στην Ευρώπη σχεδόν διπλασιάστηκαν το 2022 (στα 135 bcm από 80 bcm το 2021), με την αυξητική τάση να συνεχίζεται -με βραδύτερους ρυθμούς- φέτος, καθώς η χωρητικότητα στα Τερματικά της ΕΕ αυξάνονται και την ίδια στιγμή κατασκευάζονται νέα.5 νέα projects (μεταξύ των οποίων και το FSRU της Αλεξανδρούπολης) θα τεθούν σύντομα σε εμπορική λειτουργία και 50 ακόμα bcm φυσικού αερίου θα μπουν στην αγορά της ΕΕ εντός του έτους, που θα έρθουν να προστεθούν στη νέα δυναμικότητα 20 bcm που προστέθηκε το 2022.
