Τα νέα δεδομένα που προέκυψαν μετά το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης συνέπεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, οδήγησαν την Κομισιόν στην ένταξη στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) του εργαλείου RepowerEU που αποσκοπεί στην ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ μέσω της διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού της και του τερματισμού της εξάρτησής της από τις ρωσικές εισαγωγές ορυκτών καυσίμων.
Η Κυπριακή Δημοκρατία όπως είναι σε θέση να γνωρίζει ο «Φ» έχει προχωρήσει στην τροποποίηση του εθνικού σχεδίου που περιλαμβάνει πλέον και ειδικό κεφάλαιο για το REPowerEU, κάτι που αναμένεται να συμβάλει στην επιτάχυνση της μετάβασης της σε καθαρές μορφές ενέργειας, στη διαφοροποίηση του ενεργειακού της εφοδιασμού και στη βελτίωση της ενεργειακής της απόδοσης.
Το Σχέδιο έχει ήδη εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο και θα γίνει σχετική διαβούλευση με την Κομισιόν.
Περαιτέρω, η Κυπριακή Δημοκρατία εκτός από τα μέτρα για το REPowerEU, βρήκε ευκαιρία να αφαιρέσει μέτρα που προτάθηκαν στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας το 2021, να διαφοροποιήσει άλλα λόγω αντικειμενικών συνθηκών, αλλά και να μετακινήσει κάποιους ενδιάμεσους στόχους και ορόσημα, όπως επίσης και να διορθώσει συγκεκριμένα μέτρα λόγω λαθών εκ παραδρομής έτσι ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης απορρόφηση.
Το ΣΑΑ Κύπρου συνολικού προϋπολογισμού €1,2 δισ. αφορά σε συμφωνίες χρηματοδότησης και δανείου, ύψους €1 δισ. και €200 εκατ. αντίστοιχα.
Παράλληλα, η Κομισιόν για την Κύπρο μείωσε τη μέγιστη χορηγία από τον ΜΑΑ κατά €90 εκατ. μετά τον εντοπισμό περιπτώσεων όπου η επίτευξη των 271 οροσήμων / στόχων καθίσταται μη εφικτή λόγω αντικειμενικών περιστάσεων.
Αφαιρούνται επτά μέτρα, τροποποιούνται άλλα τέσσερα
Συνολικά 11 μέτρα του ΣΑΑ προτείνονται για αφαίρεση (ολική ή μερική) λόγω της μείωσης της χορηγία από τον ΜΑΑ προς την Κύπρο κατά €90 εκατ.
Η αφαίρεση των μέτρων αυτών δεν συνεπάγεται την μη προώθηση ή ολοκλήρωση της υλοποίησής τους, κυρίως στην περίπτωση που αυτά συνεχίζουν να αποτελούν μέρος των εθνικών προτεραιοτήτων του κράτους και η πλειοψηφία αυτών των μέτρων θα υλοποιηθεί μέσω του κρατικού προϋπολογισμού και παράλληλα γίνεται προσπάθεια εξασφάλισης χρηματοδότησης μέσω άλλων ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Συνολικά προτείνονται επτά μέτρα για αφαίρεσή τους στο σύνολο και τέσσερα για μερική.
Συγκεκριμένα, προτείνεται η αφαίρεση του έργου που αφορά υποδομές της ανατολικής Λευκωσίας για την επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων ύψους €10,95 εκατ.
Στόχος του εν λόγου μέτρου είναι η αύξηση της αποθηκευτικής ικανότητας του σταθμού επεξεργασίας λυμάτων στην περιοχή «Βαθιά Γωνιά», ώστε να καταστεί δυνατή η χρησιμοποίηση ολόκληρης της ποσότητας επεξεργασμένων λυμάτων.
Αυτό θα επιτευχθεί με την κατασκευή των αναγκαίων υποδομών για την άμεση χρησιμοποίηση των υδάτων, με την αποφυγή οποιασδήποτε απόρριψης και την κάλυψη των υφιστάμενων αρδευτικών αναγκών των γεωργών που είναι συνδεδεμένοι με το δίκτυο άρδευσης.
Εμπλοκή σημειώθηκε στη διαδικασία για την κατασκευή μονάδας θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας στην παράκτια περιοχή Πεντακώμου και το μέτρο αφαιρέθηκε από το ΣΑΑ και κονδύλι €29.031.350 μεταφέρθηκε από την σύμβαση της χορηγίας από τον ΜΑΑ στη δανειακή σύμβαση.
Συγκεκριμένα, έχουν υποβληθεί παράπονα από περιβαλλοντικές οργανώσεις στην Κομισιόν, σε σχέση με τη χωροθέτηση του έργου, τα οποία τέθηκαν υπόψιν της κυβέρνησης και έγινε σύσταση από την Κομισιόν να εξεταστεί το ενδεχόμενο αφαίρεσης του έργου από το ΣΑΑ.
Σε συνεννόηση με τους αρμόδιους φορείς υλοποίησης (Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών και Τμήμα Δημοσίων Έργων) και το Τμήμα Περιβάλλοντος, δεν κρίνεται σκόπιμο στο στάδιο αυτό να αφαιρεθεί το έργο καθώς τα περιβαλλοντικά θέματα αντιμετωπίζονται μέσω της περιβαλλοντικής μελέτης που διεξάχθηκε, αλλά και τους όρους της περιβαλλοντικής γνωμοδότησης που έχει εκδοθεί.
Το μέτρο που αφορά την προώθηση της δημιουργίας του πρώτου Οικολογικού Βιομηχανικού Επιστημονικού Πάρκου ύψους €100.000 δεν θα πραγματοποιηθεί.
Επίσης, αποφασίστηκε η μη προώθηση του μέτρου για συμβουλευτικές υπηρεσίες για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) ύψους €4 εκατ.
Στόχος του μέτρου είναι η προώθηση της ανάπτυξης ΜΜΕ στην Κύπρο και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους, μέσω προσαρμοσμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών και άλλων μη χρηματοοικονομικών εργαλείων υποστήριξης.
Περαιτέρω, κόπηκε το επενδυτικό μέτρο που αφορά την υποστήριξη της εξωστρέφειας και του εξαγωγικού προσανατολισμού των κυπριακών επιχειρήσεων συνολικού ύψους €8,43 εκατ.
Στόχος της επένδυσης είναι η ενίσχυση της εξωστρέφειας 140 των νέων και υφιστάμενων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς της κατασκευής, μεταποίησης και εμπορικής διάθεσης γεωργικών και βιομηχανικών προϊόντων καθώς και των φορέων παροχής υπηρεσιών.
Προτείνεται για αφαίρεση το μέτρο που αφορά τον εξορθολογισμό του συστήματος βάρδιας μέσω της εφαρμογής ενός εκ περιτροπής συστήματος σχεδιασμού ύψους €550.000.
Δεν τελεσφόρησε ούτε το έργο της υποθαλάσσιας σύνδεση της Κύπρου με την Ελλάδα συνολικού ύψους €7,5 εκατ.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Πρόκληση για την Κύπρο
Κανένας δεν περίμενε ότι η υλοποίηση εθνικού σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα ήταν εύκολη και ούτε περίμενε κανείς ότι όλα τα μέτρα που περιλήφθηκαν σε αυτό θα προχωρήσουν χωρίς προβλήματα. Το θετικό είναι ότι δίνεται ευελιξία από την Κομισιόν για αφαίρεση έργων, ένταξη νέων και μετάθεση χρονοδιαγραμμάτων ώστε να μην χαθούν κονδύλια. Το σχέδιο έχει συνολικό προϋπολογισμό €1,2 δισ. και για να υλοποιηθούν οι δράσεις και τα μέτρα απαιτείται η συνεργασία όλων. Δεν είναι επομένως τυχαίο το γεγονός ότι στην τελευταία συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου κλήθηκαν όλοι οι Υπουργοί και Υφυπουργοί όπως ο καθένας ανάλογα με τα μέτρα ευθύνης του μεριμνήσει για άμεσα ενέργειες ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχής υλοποίηση του σχεδίου.
Πηγή: Φιλελεύθερος
