Ενώπιον ενός πολλαπλού κλοιού προκλήσεων βρίσκεται η αγορά προμήθειας ρεύματος, ειδικά σε ό,τι αφορά τους εναλλακτικούς παρόχους ενόψει και της άρσης των έκτακτων μέτρων από τη νέα χρονιά. Συγκεκριμένα,
τα “απόνερα” από το Άρθρο 42 του Κώδικα Προμήθειας, που δίνει, όπως τονίζεται ,την ευχέρεια για αλλαγή προμηθευτή, από καταναλωτές με χρέη,
η μεγάλη κινητικότητα πελατών - ενεργειακός “τουρισμός” μεταξύ, κύρια των των ανεξάρτητων παρόχων, εντός ακόμη και 2 μηνών και με “ανοιχτά” υπόλοιπα, λόγω της σχετικής δυνατότητας που έδινε μέχρι τώρα το πλαίσιο των έκτακτων μέτρων,
η μη προώθηση αποκοπών για τους μπαταχτσήδες της Καθολικής Υπηρεσίας,
η συσσώρευση χρεών ύψους 800 εκατ. από το κράτος προς την αγορά προμήθειας για τις επιδοτήσεις σε επιχειρήσεις, έως 35KVa, αγρότες και φούρνους,
η νέα μορφή των λογαριασμών με την ανάγκη ανοίγματος των εμπορικών εναλλακτικών για κάθε προμηθευτή, να είναι επιτακτική,
αλλά και η ηγετική θέση της ΔΕΗ, που, όπως τονίζεται ενισχύθηκε από το όλο κλίμα με τα έκτακτα μέτρα και την ενεργειακή κρίση,
δημιουργούν ένα “ασφυκτικό” κλοιο, σε μια αγορά, που μετά τους κλυδωνισμούς που πέρασε, προσδοκά “καλύτερες και πιο ήρεμες” μέρες.
Έτσι, σύμφωνα με όσα ανέφεραν στελέχη της εταιρείας προμήθειας ενέργειας NRG, που ανήκει στον Όμιλο Μοτορ Οιλ, στο περιθώριο ενημερωτικής εκδήλωσης για τα ΜΜΕ, στο πλαίσιο της 87ης ΔΕΘ, τα ζητήματα αυτά πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα ώστε, στην τελική, να δουν πραγματικά οφέλη οι καταναλωτές, που επιβαρύνονται από την όλη αυτή κατάσταση και εν τέλει η αγορά ενέργειας να λειτουργήσει, απελευθερωμένα, ισότιμα και με αποτελεσματικό έλεγχο.
Κώδικας προμήθειας
Πιο συγκεκριμένα, με βάση όσα σημείωσαν τα στελέχη της NRG θα πρέπει άμεσα να αναθεωρηθεί το άρθρο 42 του κώδικα προμήθειας, - κάτι που όπως αναφέρεται είναι στις προθέσεις της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ -, ώστε να αποκτήσει η αγορά αναγκαίες δικλείδες ασφαλείας για όσους και όσες επιδιώκουν να αλλάξουν προμηθευτή, έχοντας χρέη. Ουσιαστικά τονίζεται η ανάγκη για να κλείσει το παραθυράκι του «ενεργειακού τουρισμού», που δημιουργεί «τρύπα» στα οικονομικά των προμηθευτών.
Επισφάλειες
Όπως ανέφεραν, μάλιστα, τα στελέχη οι επισφάλειες έχουν αυξηθεί στο 3% του τζίρου, από 1% που ήταν προ των εκτάκτων μέτρων, ποσοστό που συμπεριλαμβάνει και τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις, που μάλιστα έχουν αυξηθεί. Αν, δε, αυτές αφαιρεθούν και μείνει μόνο η καθαρή χρέωση για κατανάλωση, τότε το εν λόγω ποσοστό είναι αρκετά μεγαλύτερο.
Πάντως τα στελέχη του “βραχίονα” προμήθειας της ΜΟΗ, απέδωσαν ευθυνες και στον ίδιο τον κλάδο, καθώς δεν ενήργησε, όσο θα έπρεπε για να γίνει ο «ενεργειακός Τειρεσίας», ο οποίος δεν θα επέτρεπε σε στρατηγικούς κακοπληρωτές να αποφεύγουν την εξόφληση των λογαριασμών τους, αλλάζοντας πάροχο.
Κινητικότητα
Άλλο ένα ζήτημα, που συνδέεται με τον κώδικα προμήθειας έχει να κάνει με την κινητικότητα, που όπως τονίστηκε κατά 80%, αφορά το “traffic” από και προς τις ανεξάρτητες εταιρείες, χωρίς, μάλιστα, να προβλέπεται και η υποχρέωση εξόφλησης των προηγούμενων οφειλών. Όπως σημειώνεται η κινητικότητα των πελατών θα πρέπει να περιλαμβάνει και τη ΔΕΗ διότι τους τελευταίους μήνες οι ιδιώτες προμηθευτές «τρώνε τις σάρκες τους» και η ΔΕΗ απλώς παρακολουθεί. Σύμφωνα με εκτιμήσεις πριν από την πανδημία η κινητικότητα των πελατών αφορούσε το 1-2% του συνόλου της αγοράς. Από τον Αύγουστο 2022 οπότε και ισχύουν τα έκτακτα μέτρα της μηνιαίας τιμολόγησης και της ελεύθερης μετακίνησης, το ποσοστό αυτό είναι το 2-3%. Όταν δε η μετακίνηση γίνεται με τον πελάτη να αφήνει πίσω ανεξόφλητες υποχρεώσεις, τότε το πρόβλημα διογκώνεται.
Επίσης, στελέχη της Nrg λένε ότι η κινητικότητα των καταναλωτών που έχει αυξηθεί τον τελευταίο χρόνο από εταιρεία σε εταιρεία, πλήττει κυρίως τις μικρότερες εταιρείες, καθώς σε ένα ή δύο μήνες, πριν “καν ωριμάσει η σχέση προμηθευτή - πελάτη και κάνει απόσβεση μια εταιρεία από την έλευση μιας νέας σύνδεσης” καλείται να διαχειριστεί απώλειες και συχνά ληξιπρόθεσμα χρέη.
Καθολική υπηρεσία
Στο φόντο, επίσης και της συζήτησης για νομοθετική ρύθμιση που θα καθορίζει ορισμένο χρόνο παραμονής στην καθολική υπηρεσία, οι προμηθευτές αναφέρουν ότι είναι κρίσιμο, να πραγματοποιούνται οι αποκοπές από τον ΔΕΔΔΗΕ ώστε να μη γίνεται η καθολική υπηρεσία πόλος έλξης για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Υπενθυμίζεται, ότι προμηθευτής Καθολικής Υπηρεσίας ηλεκτρικής ενέργειας είναι ο προμηθευτής που υποχρεούται (νόμος 4001/2011 – ΦΕΚ Α’ 179/22.08.2011) να προμηθεύει μικρούς πελάτες, οικιακούς πελάτες ανεξαρτήτως ισχύος και μη οικιακούς με ισχύ παροχής μέχρι και 25 kVA.
Τα τιμολόγια που ισχύουν για την Καθολική Υπηρεσία είναι ακριβότερα σε σχέση με τα υπόλοιπα, ώστε να αποθαρρύνονται καταναλωτές να βρίσκουν καταφύγιο σε αυτήν. Φαίνεται, ωστόσο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΡΑΑΕΥ, ότι τους τελευταίους μήνες έστω και οριακά αυξάνεται ο αριθμός τους αντί να μειώνεται. Με βάση την τελευταία Αναφορά Λιανικής της ΡΑΑΕΥ, τον Μάιο υπάγονταν στην Καθολική Υπηρεσία 210.415 μετρητές στη χαμηλή τάση οι οποίοι εξυπηρετούνται από τους πέντε προμηθευτές της Καθολικής Υπηρεσίας (ΔΕΗ, Mytilineos, Elpedison, ΗΡΩΝ και NRG).
Σύμφωνα με όσα τονίζουν τα στελέχη της Nrg, μόλις το 20% όσων είναι στην Καθολική Υπηρεσία είναι πραγματικά ευάλωτοι και δεν μπορουν να πληρώσουν γιαυτό και σημειώνουν ότι θα πρέπει ο ΔΕΔΔΗΕ να εκτελεί εντολές αποκοπής, κάτι που δεν γίνεται τώρα. Όπως σημείωσαν χαρακτηριστικά, αυτή τη στιγμή αγγίζουν τις 4.000 εντολές αποκοπής της NRG που παραμένουν ανεκτέλεστες, παρόλο που έχουν εκδοθεί εδώ και 50 και πλέον ημέρες.
Χρέη Δημοσίου
Ένα άλλο ζήτημα αφορά χρέη 800 εκ. ευρώ, (τα 600 εκατ. μόνο προς τη ΔΕΗ) του Δημοσίου προς στις εταιρείες προμήθειας, έναντι επιδότησης στους 1,25 εκατ., επαγγελματίες μέχρι 35 KVA, αγρότες και φούρνους,
Το πρόβλημα είναι έχει προκύψει γιατί η ΕΕ δεν έχει εγκρίνει την εκταμίευση ζητώντας “απόδειξη” για την νομιμότητα της εν λόγω επιδότησης. Όπως ανέφεραν εκπρόσωποι της NRG, η λύση που τελικά βρέθηκε, είναι με σχετική συνεργασία ΑΑΔΕ και της Υφυπουργού Αλεξάνδρας Σδούκου, να γνωστοποιηθεί σε όσους έλαβαν την επιδότηση, ότι αν δεν απαντήσουν με ένα mail, που θα επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης ότι ήταν δικαιούχοι, θα τη χρεωθούν. Με τον τρόπο αυτό θα επιχειρηθεί να προσδιοριστεί οριστικά, ποιο είναι το ποσό από τα 800 εκ. ευρώ που θα αποπληρώσει το κράτος στις εταιρείες προμήθειας και ποιο το ποσό που θα ζητηθεί πίσω, επειδή οι δικαιούχοι, δεν ήταν τελικά δικαιούχοι.
Ισορροπίες με τη ΔΕΗ και νέοι λογαριασμοί
Παράλληλα τα στελέχη της Nrg έκαναν λόγο για την ανάγκη ίσης μεταχείρισης την επόμενη μέρα όπου η κανονικότητα επιστρέφει, “Δεν είμαστε πια σε έκτακτες συνθήκες, πρέπει όλες οι εταιρείες ενέργειας να κάθονται στο τραπέζι των διαβουλεύσεων με το ΥΠΕΝ, και όχι μόνο η ΔΕΗ, ώστε να έχουν εξίσου πρόσβαση στην πληροφόρηση για την επόμενη μέρα” αναφέρουν σχετικά.
Τονίζουν δε για την ανάγκη να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο για ελεύθερη εμπορική πολιτική. “Τα τιμολόγια, σημειώνεται ότι πρέπει να διαμορφώνονται ελεύθερα από κάθε εταιρεία, όπως την εξυπηρετεί και η ΡΑΑΕΥ να ασκεί έλεγχο, αλλά όχι να τα καθορίζει” σημείωσαν τα στελέχη της Nrg, που αναμένουν τις προτάσεις της ΡΑΑΕΥ για τη νέα μορφή τιμολογίων. Ανέφεραν δε, ότι και πάλι τα κυμαινόμενα θα κυριαρχήσουν.
