Μόνο 16 χώρες της ΕΕ έχουν τηρήσει την προθεσμία του Ιουνίου για την υποβολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των επικαιροποιημένων εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ) για την περίοδο έως το 2030. Παράλληλα, καμία από αυτές δεν συμμορφώνεται πλήρως με τους τελευταίους στόχους της ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση, σύμφωνα με νέα έκθεση.
Η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση (EED), που εγκρίθηκε νωρίτερα φέτος, θέτει ως στόχο για όλη την ΕΕ τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά τουλάχιστον 11,7% έως το 2030.
Για πρώτη φορά, ο συνολικός στόχος της ΕΕ κατανέμεται μεταξύ των κρατών μελών βάσει ενός τύπου αναφοράς που καθορίζει τις εθνικές τους συνεισφορές, με έναν αυτόματο μηχανισμό κάλυψης των κενών σε περίπτωση που οι χώρες δεν εκπληρώσουν την υποχρέωσή τους να μειώσουν την τελική κατανάλωση ενέργειας κατά 1,5% ετησίως μεταξύ 2024 και 2030.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ όφειλαν να υποβάλουν τα εθνικά σχέδιά τους για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως τις 30 Ιουνίου 2023. Σε αυτά, οι κυβερνήσεις αναμενόταν να περιγράψουν νέα μέτρα – μεταξύ άλλων για την ενεργειακή απόδοση – προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της ΕΕ για μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% πριν από το τέλος της δεκαετίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τώρα περιθώριο μέχρι το τέλος του έτους να αξιολογήσει κάθε σχέδιο ξεχωριστά και να παράσχει συστάσεις ανά χώρα, έξι μήνες πριν από την τελευταία προθεσμία για την υποβολή των τελικών ΕΣΚΠ, τον Ιούνιο του 2024.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Συνασπισμό για την Εξοικονόμηση Ενέργειας, μια μη κερδοσκοπική ομάδα, «κανένα από τα 16 ΕΣΕΚ που έχουν υποβληθεί μέχρι στιγμής δεν συμμορφώνεται πλήρως με την επικαιροποιημένη οδηγία για την ενεργειακή απόδοση», ενώ «μόνο τέσσερις χώρες – η Ιταλία, η Λιθουανία, το Λουξεμβούργο και η Ισπανία – έχουν υποβάλει σχέδια που είναι σχεδόν ευθυγραμμισμένα με τις απαιτήσεις της επικαιροποιημένης οδηγίας».
Επιπλέον, «τέσσερις χώρες – η Δανία, η Φινλανδία, η Ολλανδία και η Σουηδία – δεν αποτυπώνουν καθόλου τις απαιτήσεις της νέας οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση στα σχέδιά τους», αναφέρει η ένωση σε νέα έκθεσή της. «Στην καλύτερη περίπτωση, αναγνωρίζουν ότι έχει εκδοθεί μια νέα οδηγία, αλλά δεν επικαιροποιούν τα σχέδιά τους σύμφωνα με τις νέες διατάξεις», ανέφερε.
«Τα σχέδια που έχουν ήδη υποβληθεί απέχουν ακόμη πολύ από το να ανταποκριθούν στις ευρωπαϊκές προσδοκίες και πρέπει να αναθεωρηθούν περαιτέρω», προειδοποίησε η ένωση.
Χάθηκε η προθεσμία
Τρεις μήνες μετά την καταληκτική ημερομηνία του Ιουνίου για την υποβολή των σχεδίων επικαιροποιημένων σχεδίων, λείπουν ακόμη 11 – αυτά της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Πολωνίας, της Αυστρίας, του Βελγίου, της Βουλγαρίας, της Τσεχίας, της Ιρλανδίας, της Ελλάδας, της Λετονίας και της Ρουμανίας.
Τα προηγούμενα ΕΣΕΚ είχαν οριστικοποιηθεί το 2020, αλλά δεν συνάδουν πλέον με τις κλιματικές φιλοδοξίες της ΕΕ που καθορίζονται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η οποία επικαιροποιήθηκε πέρυσι μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημέρωσε τα κράτη μέλη της ΕΕ σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί, προειδοποιώντας ότι εάν δεν λάβει τα σχέδια ΕΣΕΚ μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, «δεν θα είναι σε θέση να τα αξιολογήσει μέχρι τον Δεκέμβριο του 2023».
«Δεδομένου ότι τρεις μήνες μετά τη λήξη της προθεσμίας για τα σχέδια, εξακολουθούν να λείπουν 11 σχέδια, η Επιτροπή διερευνά τις επόμενες επιλογές νομικής παρακολούθησης», ανέφερε σε σημείωμα που κοινοποιήθηκε στους 27 υπουργούς Περιβάλλοντος της ΕΕ.
Πηγή: euractiv.gr
