Η Γαλλία προβλέπει για του χρόνου έλλειμμα 4,4%. Κι επομένως μεγάλο μέρος των αποφάσεων του χθεσινού Ecofin την αφορούν. Παρ' όλα αυτά έχει τη δυνατότητα να επιδοτεί μεγάλες επενδύσεις, όπως το gigafactory που θέλει να κάνει η Sunlight για παραγωγή cells λιθίου που αφορούν μπαταρίες αυτοκινήτων, τις οποίες η Ελλάδα των πρωτογενών πλεονασμάτων, δεν μπορεί.
Οι δημοσιονομικοί κανόνες στην Ευρώπη επέστρεψαν. Η Ελλάδα κατάφερε να εξαιρεθούν από το έλλειμμα οι αμυντικές δαπάνες και να απαλλαχθεί από το πονοκέφαλο των τόκων το 2033, αλλά οι μεγάλες επενδύσεις δεν έρχονται εδώ.
Η πειθαρχία μας στα μάκρο δεν είναι αρκετή για να τις προσελκύσει. Η μεγάλη κίνηση, η εξαίρεση π. χ. των πράσινων επενδύσεων από τον υπολογισμό του ελλείμματος δεν έγινε.
Τις μεγάλες επενδύσεις συνεχίζουν να τις παίρνουν οι ΗΠΑ ή η Γαλλία, η οποία έχει την πολυτέλεια να μπορεί να επιδοτήσει ένα μεγάλο εργοστάσιο κατασκευής μπαταριών λιθίου με 700 εκατ ευρώ.
Εμείς χρησιμοποιούμε τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης για να κάνουμε υποδομές, για να χρηματοδοτήσουμε τον ΒΟΑΚ ή άλλα μεγάλα έργα. Οι Γάλλοι τα έχουν κάνει χρόνια πριν, δεν χρειάζεται να "κάψουν" ευρωπαϊκά χρήματα για αυτοκινητόδρομους και γέφυρες.
Ένας ακόμη δείκτης που δείχνει τη διαφορά μας με αρκετούς στην Ευρώπη, χωρίς καμία διάθεση να υποτιμήσουμε την προ ημερών αποθέωση από τον Economist.
Απλώς, είμαστε ακόμη πολύ πίσω από πολλούς άλλους, έχουμε να καλύψουμε τόσο χαμένο έδαφος, ώστε θα έπρεπε να κυνηγάμε την κάθε επένδυση σαν να μην υπάρχει αύριο.
Τι μας είπε λοιπόν προ ημερών ο CEO της Sunlight Λάμπρος Μπισάλας;
Ότι αν στην Ελλάδα χρειαζόμαστε 1,5 χρόνο να συζητάμε τα διαδικαστικά μιας επένδυσης, όταν στην Γαλλία αρκούν 1- 2 μήνες, προφανώς ο επενδυτής θα επιλέξει τη δεύτερη.
Το περιέγραψε όσο καλύτερα γίνεται, λέγοντας «και εγώ θα ήθελα να κάνω την επένδυση στη Δυτική Μακεδονία, αλλά αν δεν βγαίνει, υπάρχει θέμα. Δεν θα πετάξουμε 1,5 δισ. ευρώ για να δούμε εάν θα τα καταφέρουμε ή όχι».
Τα όσα συμβαίνουν με την Sunlight επαναφέρουν στη συζήτηση το ερώτημα αν έχουμε πιστέψει - στην πράξη, όχι στα λόγια - στην αναγκαία εθνική στροφή προς την αλλαγή παραγωγικού μοντέλου και την εξωστρεφή παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών.
Αυτό δεν ακυρώνει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί. Ο Πρωθυπουργός πόσταρε το εξώφυλλο του περιοδικού με την πρωτιά, στο «X». Η Ελλάδα στέφθηκε χώρα της Χρονιάς. Δεν το λες και λίγο.
Την ίδια όμως ώρα που περηφανευόμαστε, και δικαίως, για τον Economist και την αύξηση των εξαγωγών που έχουν υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με το 2009, την αρχή της κρίσης, πόσοι ξέρουν ότι η συμβολή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ παραμένει στο 9,1%; Και ότι το ποσοστό αυτό μας κατατάσσει στους ουραγούς (24η θέση) στην ΕΕ;
Προφανώς και είναι μεγάλη επιτυχία να μην προσμετρώνται οι αμυντικές δαπάνες στο έλλειμμα, ώστε να περισσεύουν επενδύσεις για την ανάπτυξη σε πολλά πεδία.
Το κερδίσαμε γιατί πείσαμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι δεν πουλάμε αέρα κοπανιστό και λόγια, αλλά δείχνουμε αποτελέσματα.
Και όσο κι αν η συμφωνία για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες μοιάζει κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των Γάλλων, δεν παύει να προβλέπει έλλειμμα μέχρι 3% του ΑΕΠ. Η Ελλάδα απέχει αρκετά από τόσο υψηλά ελλείμματα. Το έλλειμμα ανέρχεται σε 2,1% φέτος και αναμένεται να πέσει στο 1,1% του ΑΕΠ το 2024.
Κι όμως η Γαλλία των ελλειμμάτων, η χώρα που μαζί με την Ιταλία παραβιάζουν συστηματικά το όριο για τα ελλείμματα, που πέτυχε να επιτραπεί στο νέο Σύμφωνο Σταθερότητας να μπορεί να αποκλίνει από την πορεία των καθαρών δαπανών κατά 0,3% του ΑΕΠ ετησίως, αυτήν καλοβλέπει για να επενδύσει η Sunlight.
Γιατί; Μα γιατί για έναν επενδυτή δεν παίζουν ρόλο μόνο τα μακρο. Θέλει για παράδειγμα να ξέρει που μπορεί να κτίσει και που, τι χρήσεις γης επιτρέπονται, ποιες είναι οι ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές και ποιες όχι. Τα ξέρει κάποιος αυτά στην Ελλάδα; Όχι φυσικά.
Διακόσια περίπου χρόνια από τη σύστασή μας ως κράτος δεν έχουμε ακόμη αποκτήσει ένα σαφές πλαίσιο. Ακόμη και σήμερα, κανείς δεν είναι σε θέση να πει ακριβώς σε έναν επενδυτή τι χρήσεις έχει κάθε σημείο, που χτίζει και τι, ποιες είναι οι ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές.
Η πολεοδομική και χωροταξική μεταρρύθμιση παραμένει το ζητούμενο. Τώρα εκπονείται ο νέος Χωροταξικός χάρτης της χώρας με στόχο να έχει ολοκληρωθεί έως το 2026 για να μη χαθεί ούτε ευρώ από τα 400 εκατ του Ταμείου Ανάκαμψης που τον χρηματοδοτεί.
Στην Γαλλία αυτά τα θέματα είναι λυμένα πάνω από 200 χρόνια. "Εκεί, κάθεσαι κάτω συζητάς και σε έναν μήνα έχεις προσφορά. Εδώ προσπαθείς 1-2 χρόνια και ακόμη δεν ξέρεις", είπε ο Έλληνας μάνατζερ της Sunlight. Και πρόσθεσε: «Υπάρχουν χώρες που το αντιμετωπίζουν αυτό με πολύ μεγάλη ζέση γιατί βλέπουν το μέλλον να έρχεται".
Γιατί οι μπαταρίες λιθίου δεν είναι απλώς ένα εργοστάσιο. Μπαίνεις σε ένα πολύ μικρό club χωρών και αποκτάς βαθιά τεχνογνωσία στο μέλλον. Είναι μια επένδυση που δεν θες να χάσεις..
Εμείς άραγε την θέλουμε ;
