Τον τελευταίο μήνα καταγράφονται αυξήσεις στις χονδρεμπορικές τιμές του ρεύματος. Τι έχουμε να περιμένουμε για το καλοκαίρι;
Σε γενικές γραμμές, αυτή τη στιγμή έχουμε μια αύξηση στις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, η οποία θεωρώ ότι είναι προσωρινή, Οφείλεται σε μια σειρά από παράγοντες. Είχαμε κάποια θέματα στη Νορβηγία, η οποία προμηθεύει όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, πλέον είναι από τους μεγαλύτερους προμηθευτές φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επειδή υπήρχαν προβλήματα σε κάποιο εργοστάσιο, θεωρήθηκε ότι αυτό μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή. Πιστεύω ότι είναι συγκυριακό αυτό που συμβαίνει, καθώς έχουμε και από τις Ηνωμένες Πολιτείες αυξημένη παραγωγή LNG, γιατί μπήκε κάποια καινούργια μονάδα που ήταν για τους τελευταίους αρκετούς μήνες εκτός λόγω κάποιων τεχνικών προβλημάτων. Οπότε έχουμε πλεόνασμα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, έλλειμμα από τη Νορβηγία. Θεωρώ λοιπόν ότι το ισοζύγιο από το διαθέσιμο φυσικό αέριο υπάρχει θα είναι το ίδιο και από την άλλη πλευρά, δεν έχει αλλάξει η μεγάλη τάση. Η
κινεζική οικονομία, δηλαδή, δεν προχωράει γρήγορα και άρα οι ανάγκες της Κίνας είναι περιορισμένες σε LNG και άρα δεν νομίζω ότι από εκεί θα υπάρχει κάποιος ανταγωνισμός. Θεωρώ λοιπόν ότι αυτή η αύξηση του φυσικού αερίου που έχει συμπαρασύρει και το ρεύμα, είναι προσωρινή και μέσα στο καλοκαίρι θα επανέλθουμε σε λίγο πιο χαμηλά επίπεδα από τα τρέχοντα.
Επειδή μιλήσατε όμως και για LNG, με τον FSRU τι συμβαίνει; Έχει πάρει νέα αναβολή η εμπορική λειτουργία. Με την έναρξη πως θα επηρεαστεί από τις εξελίξεις στην περιοχή και τους γύρω αγωγούς που είναι ήδη σε λειτουργία;
Έχουν τελειώσει τα περισσότερα τεχνικά κομμάτια και λογικά μέσα στον επόμενο μήνα θα ξεκινήσει η λειτουργία του. Να θυμίσω ότι για να φτάσει σε αυτό το σημείο η εγκατάσταση αυτή, έχουν γίνει ήδη δεσμεύσεις δυναμικότητας, δηλαδή έχουν ήδη γίνει παραγγελίες για αγορές. Το ζήτημά μας είναι ότι σε αυτή την περιοχή της Ευρώπης λειτουργεί ακόμα ο αγωγός Turkish stream και ο ρωσικός αγωγός φυσικού αερίου που φέρνει φυσικό αέριο μέσω της Τουρκίας στη Βουλγαρία και από εκεί στη Βουλγαρία. Δεν μένει το φυσικό αέριο στη Βουλγαρία, πηγαίνει στην Ελλάδα και στα Δυτικά Βαλκάνια και φτάνει μέχρι και την Ουγγαρία. Το πρόβλημα μας είναι ότι η Ρωσία εσκεμμένα όλο αυτό το διάστημα κρατάει τις τιμές πάρα πολύ χαμηλά με αποτέλεσμα να αρχίζει να βγάζει ασύμφορες - και αυτό σκοπεύει να κάνει η Ρωσία - όλες τις ανταγωνιστικές της υποδομές. Ανταγωνιστικές υποδομές σε αυτή την περίπτωση είναι και το LNG Terminal που έχουμε στη Ρεβυθούσα, που είναι ο κύριος φορέας εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στη χώρα και πλέον η καινούργια υποδομή του αγωγού στην Αλεξανδρούπολη. Η Ρωσία λοιπόν κάνει αυτό που έκανε τόσα χρόνια. Ρίχνει τις τιμές φυσικού αερίου για να διαλύσει τον ανταγωνισμό. Εδώ πλέον ερχόμαστε σε μια ευθεία σύγκρουση με τα συμφέροντα και της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Και κάτι πρέπει να κάνουμε.
Τι μπορεί να γίνει πάνω σε αυτό;
Πρώτα από όλα, μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να βγάλει κάποια μέτρα περιοριστικά έναντι του ρωσικού φυσικού αερίου, που έρχεται από το συγκεκριμένο αγωγό. Εάν δεν θέλει να μπει σε αυτή την διαδικασία με , διοικητικά μέτρα, οφείλει να εξετάσει το λάθος που έχει κάνει με τον αγωγό Turkish Stream και τον έχει αφήσει να λειτουργήσει, ενώ δεν τηρεί το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο.Είναι μια μεγάλη συζήτηση αυτή με τον αγωγό, τον Τurkish stream και ο οποίος παίρνοντας τη Βουλγαρία έχει χρησιμοποιήσει κάποια τεχνικά κόλπα, έχει αλλάξει όνομα και ονομάζεται Balkan Stream και δεν θεωρείται ένας αγωγός διαμετακόμισης, γιατί αν θεωρούνταν ως τέτοιος, έπρεπε να ακολουθήσει την ευρωπαϊκή νομοθεσία που θα το έκανε ασύμφορο για τη Ρωσία να το λειτουργήσει. Πρέπει λοιπόν κάποια στιγμή Ελλάδα να κινηθεί νομικά. Στη Βουλγαρία ήδη υπάρχουν φωνές που το συζητάνε αυτό το κομμάτι προκειμένου να ρυθμιστεί σωστά η λειτουργία του ρωσικού αγωγού για να μην «κλέβει» τις δουλειές από τους Ευρωπαίους, από τα ευρωπαϊκά κράτη, από τις ευρωπαϊκές υποδομές.
Και έχουμε κι άλλο ένα έργο που μας ενδιαφέρει πολύ και βλέπουμε ότι και αυτό κολλάει, το Great Sea Interconnector. Υπάρχει μεγάλος αναβρασμός στην Κύπρο. Έχει χαθεί χρόνος; Τι πρέπει να γίνει από εδώ και μπρος για να πειστούν και οι Κύπριοι;
Κοιτάξτε σε αυτό το καλώδιο, η μεγάλη συζήτηση είναι ότι έχουμε φτάσει να πρέπει να πείσουμε την Κύπρο για τη σπουδαιότητα του καλωδίου. Αυτό από μόνο του είναι κάτι το οποίο πρέπει να το ξανασκεφτούμε, να το ξανασκεφτεί η κυπριακή πολιτεία. Δεν θα έπρεπε να χρειάζεται να πειστεί για τα επιχειρήματα. Τα πλεονεκτήματα του καλωδίου είναι προφανή και έχουν αποτυπωθεί εδώ και χρόνια. Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια κωλυσιεργία από την πλευρά της κυπριακής πολιτείας εν τω συνόλω, η οποία δεν θα έπρεπε να υπάρχει. Επανειλημμένως ζήτησε η Κυπριακή Κυβέρνηση μελέτη για τη σκοπιμότητα του έργου προκειμένου να αποφασίσει να το στηρίξει; Όχι. Έφτασε στο σημείο πριν μερικούς μήνες να ζητήσει από έναν ξένο οίκο να παραδώσει στην κυπριακή κυβέρνηση μελέτη για τα γεωπολιτικά οφέλη του καλωδίου. Το να ζητάει μια κυβέρνηση από έναν ξένο οίκο να αναλύσει τα γεωπολιτικά οφέλη που μπορεί να έχει ένα έργο είναι από μόνο του λίγο οξύμωρο. Τα γεωπολιτικά οφέλη τα προσδιορίζει η κυβέρνηση. Δεν περιμένουν από κάποιον ξένο οίκο να τους πει. Θεωρώ λοιπόν ότι εδώ κάπου ίσως να υπάρχει κάποιο θέμα γραφειοκρατίας. Πάντως, σε κάθε περίπτωση οφείλει η κυπριακή κυβέρνηση να κινηθεί ταχύτατα. Το έργο έχει φοβερά πλεονεκτήματα και γεωπολιτικά και όσον αφορά τη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και για την Κύπρο και για την Ελλάδα έχει καθυστερήσει πάρα πολύ. Υπάρχουν ήδη επενδυτές. Να θυμίσω ότι υπάρχουν ήδη δεσμευμένες επενδύσεις και από μεγάλα αμερικανικά κεφάλαια, έχει την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχει την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών. Δεν γίνεται να σταματάει αυτή τη στιγμή από την πλευρά της Κύπρου.
Άρα περιμένουμε να δούμε φως στο τούνελ;
Ελπίζουμε σύντομα. Πιστεύω ότι κάποια στιγμή, σύντομα, οι κυπριακές αρχές θα δουν το προφανές και θα δώσουν την έγκριση για τη συμμετοχή της κυπριακής κυβέρνησης στο έργο και άρα να κλείσει το επενδυτικό σχήμα και να προχωρήσει.
