Με το μέτωπο του ενεργειακού κόστους να είναι ανοικτό, λόγω της υψηλής ζήτησης αλλά και των εγνωσμένων προβλημάτων στο πώς λειτουργούν οι αγορές στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, αλλά και τις γεωπολιτικές εξελίξεις να “κρέμονται” από μια λεπτή γραμμή η απειλή πληθωρισμού, λόγω ενέργειας, αρχίζει και πάλι να προβάλλει.
Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση με βάση τα πρώτα στοιχεία της Eurostat στο 3% κινήθηκε ο ετήσιος πληθωρισμός στη χώρα μας τον Ιούλιο. Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούνιο, με βάση την Ευρωπαϊκή Στατιστική Αρχή, ήταν στο 2,5%. Σε μηνιαία βάση, οι τιμές καταναλωτή υποχώρησαν κατά 0,4%. Την ίδια ώρα, ο ετήσιος πληθωρισμός της ζώνης του ευρώ εκτιμάται στο 2,6%, από 2,5% τον Ιούνιο.
Πιο συγκεκριμένα, σε σχέση με τα "καύσιμα" κίνησης του πληθωρισμού της ζώνης του ευρώ, οι υπηρεσίες έχουν την υψηλότερη συνεισφορά, με τον ετήσιο ρυθμό τον Ιούλιο στο 4,0%, έναντι 4,1% τον Ιούνιο. Ακολουθούν τα τρόφιμα, το αλκοόλ και ο καπνός με 2,3%, έναντι 2,4% τον Ιούνιο), η ενέργεια με 1,3%, έναντι 0,2% τον Ιούνιο και τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά με 0,8%, έναντι 0,7% τον Ιούνιο,
Στο φόντο αυτό υπάρχει έντονος προβληματισμός για το πώς θα αποτυπωθεί η άνοδος του κόστους ενέργειας σε δεύτερο χρόνο σε προϊόντα και υπηρεσίες, την ώρα μάλιστα που δεν προβλέπονται “αναχώματα” επιδοτήσεων . Πάντως, όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθήνας, κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου σε τηλεοπτική του συνέντευξη.κυβέρνηση θα πρέπει να σκεφτεί σοβαρά την ενίσχυση των επιχειρήσεων, που έχουν βγει εκτός επιδοτήσεων.
Εξηγώντας σημείωσε ότι «η αύξηση της ενέργειας ειδικά για τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις είναι πολύ πιθανό να πυροδοτήσει τον πληθωρισμό και εν τέλει να την πληρώσουν οι καταναλωτές τους οποίους με τις επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος τον Αύγουστο, θέλει να προστατέψει».
Για παράδειγμα, όπως είπε, οι επιχειρήσεις εστίασης, ιδιαίτερα ενεργοβόρες, με την επιβάρυνση από το ενεργειακό κόστος, όταν μεσοσταθμικά τα τελευταία δύο χρόνια το κόστος της ενέργειας είναι στο +15-20%, είτε θα πρέπει να ελαχιστοποιήσουν τα κέρδη τους, όπου υπάρχουν είτε να γράψουν μεγαλύτερες ζημιές ή να μετακυλίσουν το κόστος στις τιμές.
Χαρακτήρισε θετικό το γεγονός ότι ενισχύονται οι λογαριασμοί ρεύματος των νοικοκυριών τον Αύγουστο γιατί προστατεύεται το διαθέσιμο εισόδημα σημειώνοντας ότι το ίδιο χρειάζεται να συμβεί και με τις επιχειρήσεις, ειδικά τις ενεργοβόρες, που καλούνται να ανταπεξέλθουν σε μία αύξηση των τιμών του ρεύματος της τάξης του 20%, η οποία έρχεται να προστεθεί στο αυξημένο κόστος λειτουργίας των τελευταίων ετών.
Προληπτικά μέτρα
Στο μεταξύ με “προληπτικές” κινήσεις, εν όψει Σεπτεμβρίου, ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος σπεύδει αυστηρό μήνυμα στην αγορά για αποτροπή κινήσεων αυξήσεων. Έτσι, σε ευρεία σύσκεψη με εκπροσώπους των σούπερ μάρκετ, των βιομηχανιών τροφίμων και των πολυεθνικών, την Τετάρτη το μεσημέρι, ζήτησε εκ νέου απ’ όλους να προχωρήσουν σε μειώσεις τιμών, καθώς ο ίδιος υποστήριξε ότι η αγορά έχει σημαντικά περιθώρια να προχωρήσει στον περιορισμό του κέρδους της σε πολλά προϊόντα και ιδίως στα τρόφιμα. “Αναμένω τα στοιχεία για τον Ιούλιο, όπου υπάρχουν θετικές ενδείξεις και ασφαλώς οι βιομηχανίες και τα σούπερ μάρκετ καλούνται να μειώσουν το μεσοσταθμικό τους κέρδος και να μειώσουν τις τιμές ιδιαίτερα το φθινόπωρο που ανοίγουν τα σχολεία και για πολλά νοικοκυριά απαιτούνται πρόσθετα έξοδα. Η προσπάθεια για να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια είναι συνολική για την Κυβέρνηση: το Υπουργείο Οικονομικών για τη μείωση των επιτοκίων των τραπεζών, το Υπουργείο Ενέργειας για τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, το Υπουργείο Ναυτιλίας για τις τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων. Όλοι μαζί δίνουμε καθημερινά τη μάχη για να στηρίξουμε τους πολίτες” τόνισε ο κ. Θεοδωρικάκος.
Να σημειωθεί, πάντως, ότι σύμφωνα με την έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), αρνητικός πληθωρισμός καταγράφεται στα σούπερ μάρκετ τον Ιούλιο, για τρίτο συνεχόμενο μήνα,
Ειδικότερα, οι τιμές των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ καταγράφονται μειωμένες κατά μέσο όρο 1,56% σε σχέση με τον Ιούλιο 2023 ενώ οι 13 από τις 23 κατηγορίες προϊόντων σουπερμάρκετ που εξετάζονται στο πλαίσιο της έρευνας καταγράφουν μείωση τιμών.
Από την πλευρά τους, πάντως, οι εκπρόσωποι της αγοράς, δηλαδή της βιομηχανίας και των σούπερ μάρκετ επεσήμαναν ότι η προσπάθεια συγκράτησης των τιμών έχει αποτυπωθεί ήδη στα σούπερ μάρκετ με τον εσωτερικό πληθωρισμό να είναι αρνητικός για τρίτο μήνα. Τόνισαν δε ότι οι κυβερνητικές παρεμβάσεις και δη το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τις τιμές σημειώνοντας παράλληλα, ότι δεν υπάρχουν οι ίδιες συνθήκες που υπήρχαν όταν πρωτοεφαρμόστηκε το έκτακτο αυτό μέτρο, φέρνοντας ως παράδειγμα την αύξηση του μισθολογικού κόστους ή τις αυξομειώσεις του ενεργειακού κόστους.
Υπεραμύνθηκαν της τιμολογιακής πολιτικής που ακολουθούν αναφέροντας τα τελευταία στοιχεία του ΙΕΛΚΑ που δείχνουν ότι οι τιμές των προϊόντων στα σουπερμάρκετ τον Ιούλιο 2024 καταγράφονται μειωμένες κατά μέσο όρο -1,56% σε σχέση με τον Ιούλιο 2023, ενώ ο πληθωρισμός έχει αρνητικό πρόσημο για τρίτο συνεχόμενο μήνα με 13 από τις 23 κατηγορίες προϊόντων σουπερμάρκετ να καταγράφουν μείωση τιμών.
Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση, είναι προφανές ότι θέλει να προλάβει ένα ενδεχόμενο νέο κύμα ακρίβειας που μπορεί να πυροδοτηθεί από καταστάσεις στο μέτωπο της ενέργειας, όπως αυτην που ξέσπασε σε Ελλάδα και νοτιοανατολική Ευρώπη. Έτσι με "μηνύματα" στην αγορά αλλά και κινήσεις, όπως η έκτακτη φορολόγηση στα υπερκέρδη των ηλεκτροπαραγωγών από φυσικό αέριο προκειμένου να επιδοτηθούν οι λογαριασμοί ρεύματος των νοικοκυριών και όχι των επιχειρήσεων, επιχειρεί να προλάβει τα χειρότερα ειδικά στο μέτωπο του πληθωρισμού.