Στην Ελλάδα έχουμε μάθει να ζούμε την τελευταία τετραετία με την φράση «η Τουρκία βγάζει ξανά το Oruc Reis στο Αιγαίο» και σχεδόν αυτόματα σήμαινε συναγερμός και πύκνωνε ανησυχία για τις προθέσεις του προέδρου Ερντογάν, σε ότι αφορά τις έρευνες υδρογονανθράκων στα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Για την ώρα το σκηνικό δείχνει να αλλάζει. Ο Τούρκος πρόεδρος έχει ανοίξει πλώρη για άλλες περιοχές, όπως η Αφρική, όπου σταδιακά ενισχύει την επιρροή τις χώρας του. Στο πλαίσιο αυτό, όπως επισημαίνει το Bloomberg, αποφάσισε να στείλει το ερευνητικό σκάφος Oruc Reis μήκους 86 μέτρων για να εξερευνήσει υπεράκτια πετρελαϊκά τμήματα που ανήκουν στη Σομαλία τον επόμενο μήνα.
Η Τουρκία επιδιώκει εδώ και καιρό να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία και το Ιράν, αυξάνοντας με επιτυχία τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ, την Αλγερία, την Αίγυπτο και το Αζερμπαϊτζάν.
«Η εξερεύνηση πετρελαίου στα υπεράκτια κοιτάσματα της Σομαλίας και αλλού θα συνεισέφερε στη στρατηγική διαφοροποίησης της Άγκυρας, θα διευρύνει την ενεργειακή επιχείρηση της Τουρκίας και θα επεκτείνει την περιφερειακή παρουσία τουρκικών εταιρειών», δήλωσε ο Αλί Μπακίρ, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κατάρ και πρώην διπλωμάτης του Κατάρ στην Τουρκία.
Η κίνηση, που επιβεβαιώθηκε από τον Μοχάμεντ Χάσι, διευθυντή του υπουργείου πετρελαίου της Σομαλίας, θα μπορούσε να βοηθήσει στη διαφοροποίηση της προμήθειας αργού της Τουρκίας και αποτελεί μέρος της σταθερής προσπάθειας της Άγκυρας να ενισχύσει τους δεσμούς σε μια περιοχή όπου η Κίνα, η Ρωσία, τα κράτη του Κόλπου και η Δύση ανταγωνίζονται επίσης για επιρροή.
«Η Αφρική είναι ενδιαφέρουσα για την Τουρκία γιατί είναι ένα σημείο όπου μπορεί να πειραματιστεί με όλα τα νεοανακαλυφθέντα ακτιβιστικά εργαλεία εξωτερικής πολιτικής και στόχους της», δήλωσε ο Batu Coşkun, ερευνητής με έδρα την Άγκυρα στο think tank του Libyan Sadeq Institute.
Η τουρκική παρουσία
Σημειώνεται ότι η Τουρκία διαθέτει εδώ και χρόνια στην Σομαλία, τη μεγαλύτερη στρατιωτική της βάση στο εξωτερικό και οι τουρκικές εταιρείες διαχειρίζονται το λιμάνι και το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας.
Η Baykar, η τουρκική εταιρεία μη επανδρωμένων αεροσκαφών που διευθύνεται από τον γαμπρό του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ, προμήθευσε τη Σομαλία με άγνωστο αριθμό μοντέλου TB2, επεκτείνοντας την επίθεση της Σομαλίας κατά της ισλαμιστικής οργάνωσης al-Shabaab.
Και νωρίτερα φέτος, το τουρκικό κοινοβούλιο ενέκρινε πρόταση από τον Ερντογάν για αποστολή ναυτικής υποστήριξης στα ύδατα της Σομαλίας εν μέσω αύξησης της πειρατείας που οφείλεται στην ανασφάλεια στην Ερυθρά Θάλασσα που συνδέεται με επιθέσεις από μαχητές Χούτι που υποστηρίζονται από το Ιράν.
«Για την Τουρκία, η Σομαλία προσφέρει μια γεωστρατηγική τοποθεσία για να προωθήσει την επιρροή της στο Κέρας της Αφρικής και στον Ινδικό Ωκεανό», δήλωσε ο Omar Mahmood, ανώτερος αναλυτής για την Ανατολική Αφρική για την International Crisis Group. «Η δέσμευση με τη Σομαλία υπηρέτησε τόσο μια δοκιμαστική περίπτωση όσο και ένα σκαλοπάτι για τη συνολική στρατηγική της Τουρκίας να εμβαθύνει τους διπλωματικούς, εμπορικούς δεσμούς και τους δεσμούς ασφαλείας σε όλη την αφρικανική ήπειρο».
Από τον λιμό του 2011
Από τότε που ο λιμός αποδεκάτισε τον πληθυσμό της Σομαλίας το 2011, η Τουρκία έχει ρίξει το βάρος της πίσω από το φτωχό έθνος, το οποίο είναι συνώνυμο με τις συγκρούσεις και τα δεινά από τότε που ξέσπασε ένας εμφύλιος πόλεμος δεκαετιών το 1991.
Σήμερα, οι νεαροί Σομαλοί μπορούν να παρακολουθήσουν ένα τουρκικό σχολείο που υποστηρίζεται από το κράτος, το οποίο διευθύνει το Ίδρυμα Maarif στη Χαργκέισα και στο Μογκαντίσου. Η βοήθεια την περασμένη δεκαετία ήταν πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια, σύμφωνα με το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, και τα καταναλωτικά αγαθά της χώρας, από φάρμακα μέχρι ρούχα, είναι πανταχού παρόντα σε όλη την πρωτεύουσα.
Από το 1992, περισσότεροι από 1.000 Σομαλοί φοιτητές έχουν λάβει υποτροφίες σε τουρκικά πανεπιστήμια και οι περιορισμοί βίζας για τους Σομαλούς που επισκέπτονται την Τουρκία ήταν ελάχιστοι σε σύγκριση με άλλα αφρικανικά έθνη.
Και σε άλλες χώρες
Νωρίτερα φέτος, μια αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν επισκέφτηκε την πρωτεύουσα του Νίγηρα Νιαμέι και υπέγραψε πληθώρα συμφωνιών αφότου η στρατιωτική κυβέρνηση του έθνους απώθησε τα γαλλικά στρατεύματα και διέταξε τις ΗΠΑ να κλείσουν τη στρατιωτική τους βάση.
Ο Νίγηρας είναι ο έβδομος μεγαλύτερος παραγωγός ουρανίου στον κόσμο. Η τουρκική εταιρεία εξόρυξης MTA αναζητά ήδη χρυσό στη χώρα και έχει επίσης συνομιλίες με την Αλγερία, την Ακτή Ελεφαντοστού και τη Ζιμπάμπουε τους τελευταίους τρεις μήνες.
Η Τουρκία έχει υπογράψει παρόμοιες συμφωνίες με την Αλγερία, όπου η κρατική εταιρεία ενέργειας, Turkish Petroleum, έχει δηλώσει ότι θα αναζητήσει πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Η Afro Turk SA έχει κάνει προσπάθειες να εισέλθει στην αγορά χρυσού της Μπουρκίνα Φάσο και η Turkish Airlines πλέον πετά σε μερικές από τις πιο απομακρυσμένες γωνιές της ηπείρου.
