Σφοδρή κριτική εξαπολύουν παράγοντες της αγοράς στην κυβέρνηση για προωθούμενες ρυθμίσεις που έχουν ενταχθεί στο νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τις ενεργειακές κοινότητες, τον ενεργειακό συμψηφισμό και την αυτοπαραγωγή από συστήματα ΑΠΕ, που έχει δοθεί σε δημόσια διαβούλευση έως τις 27 Φεβρουαρίου.
Όπως αναφέρουν μιλώντας στο energymag.gr “μπαίνει ταφόπλακα στο net metering και στην αυτοπαραγωγή” λόγω της διατύπωσης που έχει επιλεγεί στο άρθρο 28 του νομοσχεδίου που αντικαθιστά το άρθρο 14Α του ν. 3468/2006 (Α’ 129) και αφορά «την εφαρμογή του ενεργειακού συμψηφισμού και εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από αυτοκαταναλωτές».
Όπως αναφέρεται για σταθμούς που εγκαθίστανται από αυτοκαταναλωτές, καθώς και για αυτοκαταναλωτές από κοινού, για την εφαρμογή του ενεργειακού συμψηφισμού, η μέγιστη ισχύς του σταθμού για:
α) οικίες (νοικοκυριά), δεν μπορεί να ξεπερνά τα δέκα (10) κιλοβάτ (kW) ανα παροχή κατανάλωσης,
β) νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, δεν μπορει να ξεπερνά τα εκατό (100) κιλοβάτ (kW) ανα παροχή κατανάλωσης.
Να σημειωθεί ότι ο παλαιότερος νόμος, ο 3468 καθόριζε ότι:΅”Με την ανωτέρω υπουργική απόφαση είναι δυνατόν να τίθενται, με μέγιστο όριο τα 3 ΜW για τους σταθμούς Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α., ανώτατα όρια εγκατεστημένης ισχύος διαφοροποιημένα ανά κατηγορία παραγωγών και ανά ηλεκτρικό σύστημα διασυνδεδεμένο ή αυτόνομο. H YA συνημμένη.
Ουσιαστικά αυτό που σημειώνει η αγορά είναι ότι 100 kW ανά παροχή κατανάλωσης που προβλέπει το νομοσχέδιο είναι πολύ μικρή ποσότητα ενέργειας για να καλύψει τις ανάγκες μιας επιχείρησης κι όχι μόνο , κι έτσι επί της ουσίας καταργείται η εναλλακτική για κάλυψη μέρους του ενεργειακού βάρους με αυτοκατανάλωση. Μάλιστα αναφέρεται με νόημα ότι στον προηγούμενο νόμο υπήρχε μέγιστο όριο τα 3 ΜW για τους σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και ανώτατα όρια εγκατεστημένης ισχύος διαφοροποιημένα ανά κατηγορία παραγωγών και ανά ηλεκτρικό σύστημα διασυνδεδεμένο ή αυτόνομο.
Ουσιαστικά, τονίζεται, ανατρέπονται τα πλάνα όσων επιχειρήσεων είχαν προχωρήσει σε επενδύσεις για ιδιοπαραγωγή από ΑΠΕ κι έτσι και ένα βασικό “ανάχωμα” για τον περιορισμό του ενεργειακού κόστους χάνεται.
Ταυτόχρονα τίθεται σε αμφισβήτηση και ο ευρωπαϊκός στόχος διείσδυσης της πράσινης ενέργειας σε ποσοστό 45% στο εθνικό μείγμα έως το 2030. Με την αναφορά, όπως σημειώνεται, για αυτοκατανάλωση είτε γίνεται με έγχυση και συμψηφισμό (net metering) είτε χωρίς έγχυση στο δίκτυο και το όριο σε όλες τις περιπτώσεις τα 100 KW καταργείται το net metering, που ζητούν όλοι σχεδόν οι παραγωγικοί φορείς και έχει και υποσχεθεί το ΥΠΕΝ.
Παράλληλα κριτική γίνεται και στις ρυθμίσεις για αυτοκατανάλωση χωρίς έγχυση στο δίκτυο. Γίνεται, δε, λόγος για παραβίαση των κατευθύνσεων της ευρωπαϊκής οδηγίας η οποία ενσωματώνεται στο εθνικό δίκαιο με το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ. “Αντί να βάζουμε στις στέγες φωτοβολταϊκά θα τα βαζουμε στα χωράφια; Κρατάει τον ηλεκτρικό χώρο για ποιόν;” ρωτούν με νόημα τονίζουν παράγοντες της βιομηχανίας σε σχέση με την πρόθεση της κυβέρνησης να θέσει όρια στην παραγωγή από ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά) σε νομικά πρόσωπα.
Το επίμαχο άρθρο
Συγκεκριμένα το εν λόγω άρθρο τιτλοφορείται ως εξής:
“Εφαρμογή ενεργειακού συμψηφισμού και εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από αυτοκαταναλωτές - Αντικατάσταση άρθρου 14Α ν. 3468/2006”
Όπως σημειώνεται στο νομοσχέδιο το άρθρο 14Α του ν. 3468/2006 (Α’ 129) αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 14Α Εφαρμογή ενεργειακού συμψηφισμού και εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από αυτοκαταναλωτές
1. Επιτρέπεται για αυτοκαταναλωτές και για αυτοκαταναλωτές που ενεργούν από κοινού που είναι φυσικά πρόσωπα (επιτηδευματίες ή μη) ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, η εγκατάσταση σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.), Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) και συστημάτων αποθήκευσης της παραγόμενης ενέργειας, για την κάλυψη ιδίων αναγκών τους, με ενεργειακό συμψηφισμό.
2. Ειδικά επιτρέπεται η εγκατάσταση σταθμών ΑΠΕ και Σ.Η.Θ.Υ.Α. και συστημάτων αποθήκευσης προς κάλυψη ιδίων αναγκών, με εφαρμογή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού για: α) Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ και β’ βαθμού, σύμφωνα και με το άρθρο 14Β, β) εγγεγραμμένους στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 (Α΄ 151) για εγκαταστάσεις αγροτικών εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 και αγροτικών χρήσεων, γ) Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας, Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών και Ενεργειακές Κοινότητες του ν. 4513/2018 (Α’ 9) για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών των μελών που είναι αποκλειστικά οικιακοί καταναλωτές, αγρότες εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010, καθώς και για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών πολιτών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και νοικοκυριά που πλήττονται από την ενεργειακή ένδεια, σύμφωνα με την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΓΔΕ/89335/5599/27.9.2021 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β΄ 4447).
3. Για σταθμούς Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. και συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι εγκαθίστανται στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα, συμπεριλαμβανομένης της νήσου Κρήτης, καθώς και στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, για την εφαρμογή του ενεργειακού συμψηφισμού, η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής που εγκαθίσταται:
α) με την επιφύλαξη της παρ. 4, ανέρχεται μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%) της συμφωνημένης ισχύος της παροχής κατανάλωσης,
β) με την επιφύλαξη της παρ. 5, ανέρχεται μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%), του αθροίσματος της συμφωνημένης ισχύος του συνόλου των προς συμψηφισμό καταναλώσεων. και, σε περίπτωση εγκατάστασης συστήματος αποθήκευσης, η μέγιστη ονομαστική ισχύς του μετατροπέα του συστήματος αποθήκευσης (σε κιλοβολταμπερ - kVA), δεν ξεπερνά την ονομαστική ισχύ του σταθμού παραγωγής Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. (σε κιλοβάτ - kW).
4. Για σταθμούς που εγκαθίστανται από αυτοκαταναλωτές, καθώς και για αυτοκαταναλωτές από κοινού, για την εφαρμογή του ενεργειακού συμψηφισμού, η μέγιστη ισχύς του σταθμού για: α) οικίες (νοικοκυριά), δεν μπορεί να ξεπερνά τα δέκα (10) κιλοβάτ (kW) ανα παροχή κατανάλωσης, β) νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, δεν μπορει να ξεπερνά τα εκατό (100) κιλοβάτ (kW) ανα παροχή κατανάλωσης.
5. Για σταθμούς που εγκαθίστανται από εγγεγραμμένους στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 για εγκαταστάσεις αγροτικών εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 και αγροτικών χρήσεων, για την εφαρμογή του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, η μέγιστη ισχύς του σταθμού δεν μπορεί να ξεπερνά τα εκατό (100) κιλοβάτ (kW) ανα παροχή κατανάλωσης.
6. Για την εφαρμογή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού σύμφωνα με το παρόν, οι σταθμοί παραγωγής μπορούν να συνδέονται, στο Δίκτυο είτε Υψηλής Τάσης, είτε Μέσης Τάσης, είτε Χαμηλής Τάσης.
Για την εφαρμογή του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας, Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών, καθώς και Ενεργειακές Κοινότητες του ν. 4513/2018, δύναται η παροχή των σταθμών παραγωγής και οι αντίστοιχες παροχές κατανάλωσης προς συμψηφισμό να εκπροσωπούνται από διαφορετικούς προμηθευτές.
Το μέγιστο όριο συνολικής ισχύος σταθμών ΑΠΕ και Σ.Η.Θ.Υ.Α., για το οποίο επιτρέπεται να χορηγηθούν Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης από τους αρμόδιους Διαχειριστές για εφαρμογή ενεργειακού και εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού καθορίζεται σε δύο (2) γιγαβάτ (GW).
7. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από γνώμη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, ορίζονται ο τρόπος ελέγχου του ανωτέρω μέγιστου ορίου συνολικής ισχύος σταθμών ΑΠΕ και Σ.Η.Θ.Υ.Α., ο τρόπος με τον οποίο γίνονται ο ενεργειακός συμψηφισμός και ο εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός και ειδικότερα οι προϋποθέσεις, περιορισμοί, χρεώσεις, το χρονικό διάστημα, εντός του οποίου υπολογίζεται ο συμψηφισμός, ο τύπος, το περιεχόμενο και η διαδικασία κατάρτισης των συμβάσεων συμψηφισμού, οι τεχνικές προδιαγραφές και οι όροι λειτουργίας και χρήσης των συστημάτων αποθήκευσης, καθώς και κάθε ειδικότερο θέμα ή άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος. Με την ανωτέρω απόφαση μπορεί να διαφοροποιείται ο τρόπος συμψηφισμού βάσει του μεγέθους των σταθμών, του επιπέδου τάσης σύνδεσης και των ειδικότερων χαρακτηριστικών των τιμολογίων κατανάλωσης.
Με την ανωτέρω απόφαση είναι δυνατόν να τίθενται ανώτατα όρια εγκατεστημένης ισχύος διαφοροποιημένα ανά κατηγορία παραγωγών και ανά ηλεκτρικό σύστημα, διασυνδεδεμένο ή αυτόνομο. Τα υψηλότερα όρια τίθενται υπέρ νομικών προσώπων, δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, που επιδιώκουν κοινωφελείς ή άλλους δημόσιους σκοπούς.
Το πλεόνασμα ενέργειας που προκύπτει από τον ενεργειακό συμψηφισμό, μετά τη διενέργεια της τελικής εκκαθάρισης, στο τέλος της χρονικής περιόδου συμψηφισμού, διοχετεύεται στο Δίκτυο ή το Συστημα, χωρίς υποχρέωση για οποιαδήποτε αποζημίωση στον αυτοκαταναλωτή. Με την ως άνω απόφαση καθορίζεται και η μοναδιαία τιμή, με την οποία υπολογίζεται η αποζημίωση για το πλεόνασμα της ενέργειας, η οποία καταβάλλεται από τους Προμηθευτές, υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού του άρθρου 143 του ν. 4001/2011 (Α’ 179).».