του Αλέξανδρου Μπαρότσι
Η αποδόμηση κρίσιμων παραμέτρων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, στην οποία προχώρησαν προ ημερών οι φορείς των αιολικών, δεν πέρασε απαρατήρητη από την αγορά φωτοβολταικών.
Ειδικά η πρόταση να επανασχεδιαστεί το μείγμα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να υπάρξει μια αυξημένη ποσόστωση 60% - 40% υπέρ των αιολικών. Τι θα σήμαινε όμως κάτι τέτοιο στην πράξη;
Στην αρχική πρόταση που είχε παραδοθεί αρχές του 2023 στην προηγούμενη κυβέρνηση, προβλέπονταν αύξηση των φωτοβολταικών στα 14,1 GW ως το 2030, έναντι 5 GW σήμερα, με προοπτική το 2050 να φτάσουν στα 34 GW. Ενώ στα χερσαία αιολικά πάρκα γινόταν λόγος για αύξηση μόλις κατά δύο γιγαβάτ, δηλαδή από τα 5 GW σήμερα, στα 7 GW το 2030 και στα 10 GW το 2050.
Τώρα, λέγεται ότι το κείμενο που παρέλαβε την περασμένη εβδομάδα ο νέος υπ. Ενέργειας αυξάνει τη συμμετοχή των χερσαίων αιολικών κατά 1 -1,5 GW και περιορίζει αντίστοιχα εκείνη των φωτοβολταϊκών. Κατ’ επέκταση των προτεινόμενων αλλαγών «ψαλιδίζεται» ελαφρώς και ο στόχος για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, από τα 2,7 GW στα 2 GW έως το τέλος της δεκαετίας.
Το "ψαλίδι"
Το προτεινόμενο «ψαλίδι» στα φωτοβολταικά μεταφράζεται σε λιγότερες κατά τουλάχιστον 500 εκατ ευρώ επενδύσεις για τον κλάδο (κάθε MW φωτοβολταικού κοστίζει γύρω στα 600.000 ευρώ). Το αποδέχονται αυτό οι φορείς του; Προφανώς και όχι.
Στις συναντήσεις που θα κάνουν με το νέο υπουργό αναμένεται να αναδείξουν την σημασία της συγκεκριμένης τεχνολογίας για την πράσινη μετάβαση, τις ανεκμετάλλευτες δυνατότητες της χώρας σε ηλιακό δυναμικό, το γεγονός ότι όταν η Ελλάδα φτάνει να πετυχαίνει παραγωγή 70% και 80% της ηλεκτρικής ενέργειας, στηριζόμενη σε δικές της δυνάμεις, αυτό οφείλεται κυρίως στα φωτοβολταικά και πως τα όσα προέβλεπε το αρχικό σχέδιο, ανταποκρίνονταν στην πανευρωπαική τάση στήριξης της ηλιακής ενέργειας.
Ο συμβιβασμός δεν θα είναι τόσο εύκολος καθ’ οδόν προς την τελική κατάρτιση του νέου ΕΣΕΚ, για την οποία δεν υπάρχει πολύς χρόνος. Το αντεπιχείρημα από πλευράς αιολικών διατυπώθηκε προ ημερών από τους φορείς του κλάδου (ΕΣΗΑΕΠ, ΕΛΕΤΑΕΝ), παρουσία του κ. Γιώργου Περιστέρη.
Ισορροπημένο μίγμα
Κεντρική τους θέση είναι ότι η Ελλάδα πρέπει να περάσει από τη μονοκαλλιέργεια των φωτοβολταικών σε ένα διαφορετικό ισοζύγιο στις ΑΠΕ για ένα βασικό λόγο. Ενα ισορροπημένο μείγμα αιολικών -φωτοβολταικών βοηθά σε ομαλότερη κατανομή της παραγωγής πράσινης ενέργειας μέσα στο 24ωρο. Κατ’ επέκταση περιορίζει τις περικοπές πράσινης παραγωγής, μειώνοντας και το κόστος για τους καταναλωτές, καθώς περισσότερη πράσινη φθηνή ενέργεια στο σύστημα, σημαίνει χαμηλότερα τιμολόγια.
Βοηθά δηλαδή να περιοριστεί ο παραλογισμός οι διαχειριστές των δικτύων να ανησυχούν κάθε μέρα για την ευστάθεια του συστήματος. Και να αναγκάζονται, επειδή δεν έχουν ακόμη προχωρήσει οι επενδύσεις σε αποθήκευση ενέργειας, για να μην καταρρεύσει το σύστημα όταν η ζήτηση είναι χαμηλή, να κόβουν την μαζικά πράσινη ενέργεια, η οποία παρ' ότι παράγεται, κυριολεκτικά πετιέται.
Ο νέος Υπουργός
Είναι άγνωστο ποια θέση θα λάβει σε αυτό το άτυπο debate ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το μόνο βέβαιο είναι ότι κάθε πλευρά έχει στείλει τα δικά της μηνύματα, με τους εκπροσώπους των αιολικών να δείχνουν αποφασισμένοι να διεκδικήσουν περισσότερο χώρο, αλλά και στήριξη από το κράτος στην προσπάθεια της πράσινης μετάβασης.
Η αναφορά τους στην ελλιπή ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών σχετικά με τα οφέλη των ΑΠΕ και η ταυτόχρονη απόδοση σοβαρών ευθυνών στον «ακήρυχτο, αλλά συνεχώς εντεινόμενο πόλεμο εναντίον της εγχώριας καθαρής ενέργειας και ειδικά κατά των αιολικών», που όπως είπαν βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, εμπεριείχε μηνύματα και προς την κεντρική κυβέρνηση για η στάση που έχει μέχρι σήμερα τηρήσει.
Ο,τι είναι να γίνει πάντως δεν θα καθυστερήσει πολύ. Σύμφωνα με πληροφορίες η ελληνική πλευρά έχει ζητήσει παράταση ενός μηνός στην προθεσμία η οποία έληξε στις 30 Ιουνίου και έχει λάβει προφορική έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αφού αποσταλεί το σχέδιο του νέου ΕΣΕΚ, θα ακολουθήσουν οι συστάσεις των εμπειρογνωμόνων της Κομισιόν και αφού γίνουν οι διορθώσεις το κείμενο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Τα χρονοδιαγράμματα πιέζουν και το όποιο μπρα ντε φερ υπάρξει στο χώρο των ΑΠΕ αναγκαστικά θα είναι σύντομο.
