Το πρώτο βήμα μιας στρατηγικής σημασίας για την χώρα, αγοράς, ικανής να ενισχύσει το ακαθάριστο εθνικό προϊόν με 2 δισ. ευρώ το χρόνο σε βάθος 25ετίας και να στηρίξει την απασχόληση, δημιουργώντας έως και 44.000 θέσεις εργασίας, αποτελεί το εθνικό σχέδιο ανάπτυξης offshore αιολικών πάρκων.
Το σχέδιο ανοίγει επιτέλους και στην Ελλάδα την πόρτα της παγκόσμιας αγοράς των θαλάσσιων αιολικών και ειδικά των πλωτών, του πλέον αναπτυσσόμενου κλάδου ΑΠΕ διεθνώς, ενώ αποτελεί και μια ευκαιρία για τη χώρα να αποκτήσει εγχώρια τεχνογνωσία και να αναπτύξει την απαραίτητη εφοδιαστική αλυσίδα, για μια πράσινη μετάβαση «made in Greece».
Τα ευρήματα της μελέτης που παρουσίασε χθες το ΙΟΒΕ, έπειτα από τη σχετική ανάθεση της ΕΔΕΥΕΠ για τα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη από την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων στην Ελλάδα, αλλά και της σημασίας που θα έχει η δημιουργία εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας κατασκευής και λειτουργίας τους, αυτό ακριβώς δείχνουν.
Και κάποιοι κινούνται ήδη προς αυτή την κατεύθυνση, όπως η Viohalco που στον Αλμυρό Βόλου προχωρά το σχέδιο για δημιουργία μονάδας παραγωγής πλωτών αιολικών πάρκων. Στις εγκαταστάσεις της Sovel δρομολογεί μια μονάδα κατασκευής πλωτήρων για θαλάσσια αιολικά πάρκα, με ενσωματωμένο τον πυλώνα της ανεμογεννήτριας, μια παγκοσμίως πρωτοποριακή επένδυση, ύψους 70-100 εκατ, βασισμένη σε τεχνολογία αιχμής. Στην ουσία η εταιρεία στοχεύει να κατασκευάζει στην Ελλάδα όλα τα μέρη της πλωτής ανεμογεννήτριας, δηλαδή πλωτήρα, πυλώνα, αγκυρώσεις και να εισάγει μόνο πτερύγια και άτρακτο.
Τέτοιες ευκαιρίες για τις ελληνικές εταιρείες που πρωταγωνιστούν στους κλάδους τους, είναι υπαρκτές σε αρκετούς από τους νέους τομείς της πράσινης μετάβασης και η αγορά των θαλάσσιων αιολικών, εντάσσεται σε αυτό το σκεπτικό. Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ και την έρευνα που παρουσίασε χθες ο επικεφαλής του τμήματος κλαδικών μελετών, Γιάννης Μανιάτης η εγκατάσταση offshore πάρκων μπορεί να οδηγήσει σε ενίσχυση του ΑΕΠ με έως και 1,9 δισ. ευρώ ετησίως κατά μέσο όρο την περίοδο 2024-2050 και των εσόδων του Δημοσίου με έως και 440 εκ. ευρώ το χρόνο.
Συνοψίζοντας τα οφέλη που μπορεί να προκύψουν μέχρι το 2050 για την Ελλάδα από την νέα αυτή αγορά των θαλάσσιων αιολικών, με βάση τα τρία σενάρια που επεξεργάστηκε το ΙΟΒΕ (αυτό της υστέρησης, το βασικό και το φιλόδοξο), προκύπτουν τα εξής:
- 13,8 - 20,8 GW, η δυνατότητα αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος.
- Εως 1,9 δισ ευρώ ετησίως, η πιθανή ενίσχυση του ΑΕΠ.
- Μέχρι 44.000, οι θέσεις εργασίας που μπορεί να δημιουργηθούν.
- Εως 55%, το εγχώριο περιεχόμενο στο CAPEX.
- Εως 51%, το εγχώριο περιεχόμενο στο OPEX.
Τo σχέδιο, για το οποίο η ομάδα της ΕΔΕΥΕΠ δούλεψε για πάνω από 12 μήνες και έχει ήδη υποβληθεί στη Διεύθυνση Χωροταξικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΝ, προκρίνει μια δεξαμενή επιλογών από 10 περιοχές για ανάπτυξη έως το 2030-2032, συνολικής ισχύος περίπου 4,9 GW, κυρίως για πλωτά έργα. Σε αυτές δεν συμπεριλαμβάνεται η θαλάσσια ζώνη μεταξύ Έβρου-Σαμοθράκης, δηλαδή τα έργα του ομίλου Κοπελούζου και της ΓΕΚ -ΤΕΡΝΑ, καθώς ορίζεται ως περιοχή ανάπτυξης πιλοτικών έργων.
Σε πρώτη φάση, οι επιλέξιμες περιοχές σύμφωνα με το σχέδιο της ΕΔΕΥΕΠ, αφορούν έργα ισχύος μέχρι 2,55 GW και συγκεκριμένα :
- Στην ανατολική Κρήτη, όπου εκτιμάται ότι θα αναπτυχθούν έργα συνολικής ισχύος 800 MW
- Στη νότια Ρόδο, με τη μέγιστη εγκατεστημένη ισχύ να κυμαίνεται μεταξύ 300 MW και 550 MW
- Στο κεντρικό Αιγαίο, με τη μέγιστη εγκατεστημένη ισχύ να κυμαίνεται μεταξύ 200 MW και 450 MW
- Στον άξονα Εύβοιας-Χίου, με μέγιστη εγκατεστημένη ισχύ στα 300 MW
- Στο Ιόνιο Πέλαγος, με μέγιστη εγκατεστημένη ισχύ στα 450 MW.
Συνολικά το εθνικό σχέδιο περιλαμβάνει 25 περιοχές, συνολικής έκτασης 2,712 τετραγωνικών χιλιομέτρων και εκτιμώμενης ελάχιστης ισχύος 12,4 GW, καθαρές από τυχόν αμφισβητήσεις, καθώς η ΕΔΕΥΕΠ εφάρμοσε συνολικά 20 κριτήρια αποκλεισμού, προκειμένου να διασφαλίσει τις ευαίσθητες περιβαλλοντικά ζώνες και τις θαλάσσιες δραστηριότητες στον ελληνικό χώρο. Τα κριτήρια αυτά λαμβάνουν υπόψη, μεταξύ άλλων, ζητήματα εθνικής ασφάλειας και επιβατικής ναυσιπλοΐας, αεροδρόμια, ελάχιστη απόσταση από ακτογραμμή, περιοχές περιβαλλοντικής και πολιτιστικής σημασίας, τουριστικές δραστηριότητες, περιοχές υδατοκαλλιέργειας και άλλες χρήσεις.