Θέμα ημερών είναι πλέον η ανακοίνωση των υπερκερδών των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας. Το σχετικό πόρισμα που συνέταξε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας βρίσκεται στο γραφείο του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα.
Σύμφωνα με πληροφορίες τα υπερέσοδα εκτιμώνται στην περιοχή των 600 εκ. ευρώ. Από αυτά θα αφαιρεθούν οι εκπτώσεις και τα μειωμένα σταθερά τιμολόγια που έδωσαν οι εταιρείες των μικρών και μεγάλων καταναλωτών
Το τελικό ποσό που θα προκύψει, θα φορολογηθεί με ποσοστό 90% και θα περιλαμβάνεται στην εισήγηση που θα κάνει ο Υπουργός Ενέργειας προς τον πρωθυπουργό.
Η ΔΕΗ
Περίπου το 80% των προαναφερόμενων μεγεθών αποδίδεται στη ΔΕΗ, η οποία έχει και το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς, αλλά έκανε και τις μεγαλύτερες εκπτώσεις, άρα το φορολογητέο ενδεχομένως ποσό να είναι μικρότερο του παραπάνω ποσοστού.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΡΑΕ προσδιορίζει το μεικτό περιθώριο κέρδους των ηλεκτροπαραγωγών στα 930 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 730 εκατ. αφορούσαν την ΔΕΗ, τα 157 εκατ. τους ιδιώτες και 40 εκατ. τις ΑΠΕ χωρίς κρατική ενίσχυση.
Από το συνολικό ποσό αφαιρουμένης της εκπτωτικής πολιτικής της ΔΕΗ (ύψους 335 εκ. ευρώ), τα έσοδα αυτά διαμορφώνονται σε 600 εκατ. ευρώ. Η Επιχείρηση για το τελευταίο τρίμηνο του 2021 παρείχε εκπτώσεις περίπου 170 εκατ. ευρώ και από αρχές του έτους έως και τον Μάρτιο του 2022 επιπλέον 166 εκατ. ευρώ.
Επισημαίνεται ωστόσο ότι όλοι οι καθετοποιημένοι όμιλοι εμφανίζουν ζημίες στην δραστηριότητα της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για το έτος 2021 που αποδίδονται στις μακροχρόνιες συμβάσεις με καταναλωτές υψηλής τάσης σε σταθερές τιμές αλλά και στην διατήρηση των ανταγωνιστικών χρεώσεων στα σταθερά τιμολόγια χαμηλής και μέσης τάσης που προϋπήρχαν της ενεργειακής κρίσης, τα οποία ερμηνεύονται από τους καθετοποιημένους προμηθευτές ως «έμμεση παροχή εκπτώσεων» στους τελικούς καταναλωτές.
Με βάση τα αποτελέσματα που συγκέντρωσε η ΡΑΕ το 2021, η ΔΕΗ είχε λειτουργικά κέρδη 653,5 εκατ. ευρώ έναντι 139,6 εκατ. το 2020 και αρνητικών αποτελεσμάτων 1,3 δισ. το 2019. Στην προμήθεια είχε αντίστοιχα ζημιές 209 εκατ. από κέρδη 486 εκατ. ευρώ πρόπερσι και 327 εκ. το 2029 (στον πίνακα φαίνονται και τα αντίστοιχα αποτελέσματα για τους ιδιώτες).
Βάσει αυτών των υπολογισμών, το μικτό περιθώριο κέρδους της Επιχείρησης υπολογίζεται περί τα 400 εκατ. ευρώ και των ιδιωτών παραγωγών μαζί με τις ΑΠΕ σε 200 εκ. συνολικά και κατανέμεται ως εξής: 60 εκατ. στην Μυτιληναίος, 50 εκατ. στην Εlpedison, 45 εκατ. στην Ήρων και 40 εκατ. στις ΑΠΕ.
Από τα ποσά αυτά θα πρέπει να αφαιρεθούν οι αρνητικές επιπτώσεις στην προμήθεια (κατά το πρότυπο της ΔΕΗ), που εκτιμάται ότι θα διαφοροποιήσουν τα φορολογητέα ποσά.
Να σημειωθεί ότι οι υδροηλεκτρικές μονάδες έχουν το χαμηλότερο μεταβλητό κόστος, το οποίο με βάση το πόρισμα εκτιμάται κάτω από 3 ευρώ η μεγαβατώρα όταν η τιμή χονδρεμπορικής διαμορφώνεται σε 250 ευρώ και 300 ευρώ η μεγαβατώρα.
Οι εκπτώσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες, το πόρισμα της ΡΑΕ που έφτασε στον υπουργό συνοδεύεται από τη διαπίστωση πως συνολικά οι καθετοποιημένοι όμιλοι ενέργειας παρείχαν δύο κατηγορίες εκπτώσεων, μετακυλίοντας έτσι τα όποια οφέλη στους καταναλωτές:
1. Σε σταθερά τιμολόγια ρεύματος.
Πρόκειται κυρίως για νοικοκυριά τα οποία αξιοποίησαν την ευκαιρία των ιδιαίτερα χαμηλών τιμολογίων ρεύματος που πρόσφεραν οι πάροχοι στους πελάτες. Πρόκειται για τιμές σε επίπεδα όπως 0,105 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Τα προϊόντα αυτά έχουν διάρκεια δύο χρόνια και ιδίως καθετοποιημένοι όμιλοι, όταν ξέσπασε η κρίση και τραβούσε σε διάρκεια βρέθηκαν να μπαίνουν μέσα.
Στην ίδια κατηγορία βρίσκονται και συμβάσεις παρόχων προς επιχειρήσεις μέσης τάσης με τιμές κλειδωμένες για ένα και δύο χρόνια. Και σε αυτές τις περιπτώσεις οι προμηθευτές βρέθηκαν να ζημιώνονται, κατόπιν της εκρηκτικής ανόδου των τιμών φυσικού αερίου, ακόμη και σε διάστημα δύο ή τριών μηνών πριν λήξουν αυτές οι συμβάσεις.
2. Σε εκπτώσεις επί των ονομαστικών τιμών.
Πρόκειται για την τακτική που ακολούθησαν οι εταιρείες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας παρέχοντας έξτρα εκπτώσεις στους καταναλωτές επί των ονομαστικών τιμολογίων.
Αυτές κινούνταν πριν την έναρξη της κρίσης σε επίπεδα ακόμη και 45% (έκπτωση συνέπειας) αλλά και στη διάρκεια της. Οι εταιρείες εκτός από τις εκπτώσεις συνέπειας πρόσφεραν και εκπτώσεις 30%, ως επιπλέον παροχή στις επιδοτήσεις που άρχισε να δίνει η κυβέρνηση από τον Οκτώβριο του 2021 κι έπειτα.
Στη συνέχεια κάποιοι προμηθευτές ενσωμάτωσαν τις δύο προαναφερόμενες εκπτώσεις σε μία.
Το πλαφόν
Πάντως, η υπόθεση των υπερεσόδων των ομίλων ενέργειας φαίνεται να ξεφουσκώνει μετά το πλαφόν που θα τρέξει από την 1η Ιουλίου.
Πηγές σημειώνουν πως ναι μεν η ΡΑΕ θα εποπτεύει την πορεία των υπερεσόδων, ωστόσο μετά το πλαφόν που μπαίνει στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών τα υπερβολικά αποτελέσματα ακυρώνονται.
Πάντως, η ενδεχόμενη απόφαση της κυβέρνησης για φορολόγηση με 90% των υπερεσόδων αναμένεται να ενισχύσει την επιδοματική πολιτική της στο επίπεδο της λιανικής.