Στο νομοσχέδιο του κλιματικού νόμου κατατέθηκε αργά το βράδυ της Τρίτης τροπολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την αναδρομική στήριξη έως και 600 ευρώ που θα λάβουν όλοι οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, για τους λογαριασμούς κύριας κατοικίας από τον Δεκέμβριο 2021 έως και τον Μάιο 2022.
Με την ίδια νομοθετική ρύθμιση προβλέπεται και η επιβολή του έκτακτου τέλους ύψους 90% στα αυξημένα έσοδα των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας. Μάλιστα, η διάταξη δεν καλύπτει μόνο την περίοδο Οκτωβρίου 2021 – Μαρτίου 2022 που περιλαμβάνεται στο πόρισμα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, αλλά αφορά στην περίοδο από την 1η Οκτωβρίου έως και την 30η Ιουνίου 2022.
Από την επιβολή του έκτακτου τέλους εξαιρούνται οι παραγωγοί ΑΠΕ που έχουν υπογράψει σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης, οι οποίοι επιστρέφουν τη διαφορά από την τιμή εκκαθάρισης αγοράς στον ΔΑΠΕΕΠ που με τη σειρά του τη μεταφέρει στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) και οι παραγωγοί ΑΠΕ που έχουν συμβάσεις αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας. Εξαιρούνται, επίσης, οι παραγωγοί ηλεκτρισμού θερμικών μονάδων που είναι εγκατεστημένοι στο μικρό συνδεδεμένο σύστημα της Κρήτης.
Ορκωτοί λογιστές
Η τροπολογία περιγράφει αναλυτικά τον τρόπο με τον οποίο θα υπολογιστεί για το επίμαχο διάστημα η αυξημένη κερδοφορία των ηλεκτροπαραγωγών, στην οποία θα επιβληθεί η έκτακτη εισφορά ύψους 90%.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα που έχει προκύψει με τις έμμεσες εκπτώσεις που παρείχαν οι καθετοποιημένοι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας μέσω σταθερών τιμολογίων, η νομοθετική ρύθμιση αναφέρει ότι θα πρέπει να πιστοποιηθούν από ορκωτό λογιστή. Το ίδιο ισχύει για τυχόν εκπτώσεις που έχουν προσφέρει στους καταναλωτές μέσω κυμαινόμενων τιμολογίων.
Το ποσό της εισφοράς υπολογίζεται από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) ανά παραγωγό, επιβάλλεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και εισπράττεται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Τα έσοδα αποδίδονται στο ΤΕΜ για την επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας. Η εισφορά καταβάλλεται εντός τριών μηνών από την κοινοποίηση της σχετικής πράξης προσδιορισμού.
Απρόθυμη η ΡΑΕ
Σημαντικές λεπτομέρειες που αφορούν στον τρόπο υπολογισμού της εισφοράς καθορίζονται με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν πρότασης της ΡΑΕ. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, να προκύψει νέος γύρος αντιπαράθεσης μεταξύ κυβέρνησης και ΡΑΕ, με την ανεξάρτητη Αρχή να εμφανίζεται απρόθυμη να υπολογίζει το ύψος των λεγόμενων υπερεσόδων που θα φορολογηθούν με 90%, καθώς θεωρεί ότι πρόκειται για πολιτική απόφαση.
Μάλιστα η ΡΑΕ θα πρέπει να ενημερώσει άμεσα το ΥΠΕΝ για το ύψος των έμμεσων εκπτώσεων που έχουν προσφέρει οι καθετοποιημένοι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας μέσω σταθερών τιμολογίων για την περίοδο Οκτωβρίου – Μαρτίου και στη συνέχεια να κάνει τον ίδιο υπολογισμό και για τους μήνες Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο.
Η τροπολογία προβλέπει, επίσης, ότι το ΤΕΜ μπορεί να χρηματοδοτείται από τον ειδικό λογαριασμό Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), ο οποίος έχει πλεονάσματα λόγω της ηλεκτρικής διασύνδεσης ολοένα και περισσότερων νησιών με το ηλεκτρικό σύστημα της ηπειρωτικής χώρας. Από το ΤΕΜ θα μπορεί, έπειτα από κοινή απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Οικονομικών, να χρηματοδοτείται και το πρόγραμμα για την αντικατάσταση παλιών ενεργοβόρων συσκευών που θα ξεκινήσει τον Ιούνιο.
Ο δρόμος για νέα υπερέσοδα
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να κατατεθεί και μια ακόμα νομοθετική ρύθμιση για τον νέο μηχανισμό που θα εφαρμοστεί στη χονδεμπορική αγορά ο οποίος θα προβλέπει την επιβολή ανώτατων ορίων αποζημίωσης για την κάθε μονάδα ηλεκτροπαραγωγής.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αγορά της επόμενης ημέρας θα επιλύεται με τον ίδιο τρόπο που ισχύει και σήμερα, ωστόσο το ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας – που αποτελεί τον φορέα εκκαθάρισης της αγοράς – θα παρακρατεί τη διαφορά μεταξύ της χρηματιστηριακής τιμής και του ανώτατου ορίου αποζημίωσης που θα επιβληθεί ανά τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής.
Με τον τρόπο αυτόν, θα αυξηθούν αισθητά οι διαθέσιμοι πόροι του ΤΕΜ για την επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, ενώ θα περιοριστούν τα λεγόμενα ουρανοκατέβατα κέρδη των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα με τα όσα έχει αναφέρει δημοσίως ο ΥΠΕΝ, Κώστας Σκρέκας, το σύνολο των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών και του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί το δεύτερο εξάμηνο σε 1,63 δισ. ευρώ.
