Έργο εθνικής σημασίας χαρακτηρίζεται η νέα Γραμμή Μεταφοράς 400kV ΚΥΤ Φιλίππων-ΚΥΤ Ν. Σάντας του ΑΔΜΗΕ, με βάση κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κ. Σκρέκα και Ανάπτυξης και Επενδύσεων Αδ. Γεωργιάδη.
Στο σκεπτικό της απόφασης αναφέρεται ότι ο ΑΔΜΗΕ, ως κύριος και διαχειριστής του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ), έχει ως σκοπό του μεταξύ άλλων την ανάπτυξη του Συστήματος, ώστε να διασφαλίζεται ο εφοδιασμός της χώρας με ηλεκτρική ενέργεια, με τρόπο επαρκή, συνεχή, ασφαλή, αποδοτικό και αξιόπιστο καθώς και την λειτουργία της Αγοράς Εξισορρόπησης και του διασυνοριακού εμπορίου σύμφωνα με τις αρχές της διαφάνειας, της ισότητας και του ελεύθερου ανταγωνισμού.
Σύμφωνα με το εγκεκριμένο ΔΠΑ (Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης) 2022-2031 και το υπό έγκριση ΔΠΑ 2023- 2032, προβλέπεται η Ενίσχυση του Συστήματος Μεταφοράς 400kV στην περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο project περιλαμβάνεται στο ΔΠΑ 2022-2031 με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2027 και με προϋπολογισμό 49,3 εκατ. ευρώ.
Το εξεταζόμενο έργο περιλαμβάνει την κατασκευή μιας νέας Γραμμής Μεταφοράς 400kV διπλού κυκλώματος από το ΚΥΤ Φιλίππων στο ΚΥΤ Ν. Σάντας συνολικού μήκους 140 χλμ περίπου.
Στους λόγους που ελήφθησαν υπόψη για το χαρακτηρισμό του ως εθνικού έργου περιλαμβάνεται το γεγονός ότι η επιπρόσθετη ενίσχυση της σύνδεσης του ΚΥΤ Ν. Σάντας με το Σύστημα 400kV συμβάλλει καθοριστικά στην επίτευξη των εξής εθνικών, στρατηγικών, ενεργειακών και κλιματικών στόχων:
– την ενίσχυση του ελληνικού Συστήματος στο ανατολικό σύνορο, περιοχή στην οποία το Σύστημα των 400kV είναι αραιό και η σύνδεση του με το μεγάλης έκτασης Σύστημα της Τουρκίας είναι σχετικά ασθενής. Αυτή η ενίσχυση αποτελεί την αναγκαία προϋπόθεση για την υλοποίηση της νέας μελλοντικής διασύνδεσης του ελληνικού Συστήματος και εκείνου της Τουρκίας, καθώς και για κάθε νέα διασύνδεση με το Σύστημα της Βουλγαρίας, με τελικό στόχο την αύξηση της μεταφορικής ικανότητας μεταξύ των Συστημάτων στην περιοχή της Νοτίου Βαλκανικής,
– την αύξηση της ικανότητας απομαστεύσεως και κατανομής της παραγωγής, ιδίως από έργα Α.Π.Ε., κυρίως μείζονα αιολικά πάρκα, ή/και συμβατικές μονάδες στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Θράκης,
– την ισχυροποίηση του κόμβου της Νέας Σάντας που θα αποτελέσει ένα εκ των σημείων σύνδεσης στο ΕΣΜΗΕ των νήσων του Βορειοανατολικού Αιγαίου. Με την κατασκευή της νέας γραμμής, τα διαθέσιμα περιθώρια ισχύος για την Ανατολική Μακεδονία και Δυτική Θράκη διαμορφώνονται στα 2200 MW και για τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου στα 400 MW γεγονός που θα συμβάλει ουσιωδώς στην έγκαιρη επίτευξη του εθνικού, αλλά και ευρωπαϊκού στόχου συμμετοχής των Α.Π.Ε. στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας με μερίδιο συμμετοχής των Α.Π.Ε. τουλάχιστον στο 35% (με βάση το ΕΣΕΚ 2019).
Από την συνεκτίμηση και συστάθμιση όλων των συγκεντρωθέντων στοιχείων και εναλλακτικών, προκύπτει ότι είναι τεχνικά, οικονομικά και κυρίως περιβαλλοντικά ενδεδειγμένο η νέα υπό μελέτη ΓΜ 400kV ΚΥΤ Φιλίππων-KYT Ν. Σάντας, να διέλθει παράλληλα στην υφισταμένη ΓΜ 400kV Φίλιπποι-ΚΥΤ Ν. Σάντας.
Όπως προκύπτει εξ αυτού τού αρχικού σχεδιασμού, τόσο η υφιστάμενη Γ.Μ. όσο και η νέα Γ.Μ. όπως μελετάται και σχεδιάζεται, διέρχονται από 2 τμήματα της προστατευόμενης ζώνης του Εθνικού Πάρκου που διαχειρίζεται η Μονάδα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας-Ισμαρίδας τού ΟΦΥΠΕΚΑ.
Περαιτέρω, κατά νόμο, δεν επιτρέπεται η κατασκευή έργων καθ’ όλη την έκταση του Εθνικού Πάρκου, ενώ εξαιρούνται μόνον τα συντηρητέα υφιστάμενα έργα, και νέα έργα που χαρακτηρίζονται αρμοδίως ως εθνικής σημασίας.
Με βάση τα παραπάνω, όπως αναφέρεται στην απόφαση, συντρέχει κάθε λόγος για τον χαρακτηρισμό του, τόσο από πλευράς σπουδαιότητας και σκοπιμότητας, όσο και από πλευράς νομιμότητας, ως έργου εθνικής σημασίας.
