Βράζει η αγορά ηλεκτρισμού λόγω του σχεδίου για υποχρεωτικό νέο λογαριασμό με προαναγγελία τιμής χρέωσης

Έντονες αντιδράσεις καταγράφονται με βάση πληροφορίες από τους ανεξάρτητους προμηθευτές ενέργειας, στο κυοφορούμενο πλάνο του υπουργού Ενέργειας και Περιβάλλοντος Θ. Σκυλακάκη να μπει στο “χάρτη” που έχει ήδη ανακοινώσει η ΡΑΑΕΥ, κι ένα κυμαινόμενο τιμολόγιο, που θα διαθέτει, υποχρεωτικά, από την 1η Ιανουαρίου 2024, το σύνολο της αγοράς, των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας και στο οποίο θα μπορούν να μεταπέσουν οι καταναλωτές που δεν επιλέξουν συμβόλαια προμήθειας. Ήδη, ο κ. Σκυλακάκης σε πρόσφατη τηλεοπτική του συνάντηση είχε ταχθεί υπέρ τιμολογίων με προαναγγελία τιμής, εκφράζοντας προσωπική άποψη, για λόγους διαφάνειας και προβλεψιμότητας.

Έτσι, στο τιμολόγιο, αυτό, θα προβλέπεται προαναγγελία τιμής (ex-ante), όπως συμβαίνει τώρα με την ισχύ των έκτακτων μέτρων, ενώ θα έχει ενιαία δομή για όλες τις εταιρείες, ώστε να υπάρχει συγκρισιμότητα εύκολη και ξεκάθαρη. Επίσης, με βάση τα πρώτα σχέδια εξετάζεται το  ΥΠΕΝ να ρυθμίζει τη μεταβλητή που θα λαμβάνεται υπόψη για να υπολογίζεται το ύψος της τιμής, που θα ανακοινώνεται την 1η του μήνα και θα ισχύει για όλο τον υπόλοιπο. Πρακτικά σημαίνει πως από την 1η Ιανουαρίου όσοι δεν κάνουν κάποια κίνηση μέσα στο Νοέμβριο - Δεκέμβριο αφού ειδοποιηθούν, θα περάσουν, σε αυτό.

Αυτό που αναφέρεται είναι ότι ουσιαστικά η αγορά μπαίνει σε ένα “γύψο”, την ώρα που τα έκτακτα μέτρα παρέρχονται και που θα πρέπει, όπως αναφέρεται, να υπάρξει μια νέα μορφή των λογαριασμών, που θα ενισχύει το άνοιγμα των εμπορικών εναλλακτικών για κάθε προμηθευτή και που θα αναιρεί το πλαίσιο έκτακτων μέτρων, που τελικά, ενίσχυσε την  ηγετική θέση της ΔΕΗ. Μάλιστα, η ένωση των ανεξάρτητων παραγωγών, η ΕΣΠΕΝ, εξετάζει πιθανές κινήσεις ώστε να αποτρέψει μια τέτοια κατάσταση στην αγορά.

Τονίζεται, δε, ότι η νομοθέτηση ενός ενιαίου κυμαινόμενου τιμολογίου αποτελεί κρατική παρέμβαση στη λειτουργία της αγοράς και αποτελεί επί της ουσίας τη δημιουργία ενός νέου μηχανισμού αντίστοιχου με αυτόν που υιοθετήθηκε την περίοδο της κορύφωσης της κρίσης.

Δίνεται ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη ΔΕΗ;

Όπως αναφέρεται οι κατηγορίες τιμολογίων που παρουσίασε πρόσφατα η ΡΑΑΕΥ ήταν αρκετές για τη διασφάλιση επαρκούς ενημέρωσης του καταναλωτή, ενώ υπογραμμίζεται ότι οι τεχνικές δυσκολίες εφαρμογής μιας ρήτρας είναι μεγάλες, δίνοντας ένα πλεονέκτημα στη ΔΕΗ που διαθέτει εναλλακτικές πηγές παραγωγής και δυνατότητα μεγαλύτερης προβλεψιμότητας κόστους. Σημειώνεται, δε, ότι μόνο σταθερό σημείο μπορεί να είναι η τιμή της χονδρεμπορικής ρεύματος, αλλά από εκεί και πέρα κάθε προμηθευτής θα πρέπει να έχει την ευχέρεια να επιλέγει τις διαδικασίες διαμόρφωσης τιμών, ανάλογα με τα δεδομένα.

Επίσης, όπως σημειώνεται, με δεδομένο ότι η ΔΕΗ έχει μεγάλο αριθμό πελατών χωρίς συμβόλαια, και ο χρόνος πιέζει καθώς οφείλουν, σύμφωνα με απόφαση της ΡΑΑΕΥ, όλοι οι προμηθευτές, να ενημερώσουν, έως το τέλος του μήνα,  για τα νέα τιμολόγια που θα ισχύσουν από την αρχή του έτους, μια ρύθμιση για την υποχρεωτικότητα διάθεσης αυτού του τιμολογίου ευνοεί τη Δημόσια Επιχείρηση Ενέργειας. Έτσι, όπως εκτιμάται, το νέο, υποχρεωτικό, τιμολόγιο, με βάση όσα έχουν γίνει γνωστά, προσδίδει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη δεσπόζουσα επιχείρηση.

Να σημειωθεί ότι  σύμφωνα με όσα ανέφεραν στελέχη της εταιρείας προμήθειας ενέργειας  NRG, που ανήκει στον Όμιλο  Motor Oil, στο περιθώριο ενημερωτικής εκδήλωσης για τα ΜΜΕ, στο πλαίσιο της 87ης ΔΕΘ υπάρχει ανάγκη ίσης μεταχείρισης, όλων των παικτών, την επόμενη μέρα όπου η κανονικότητα επιστρέφει, “Δεν είμαστε πια σε έκτακτες συνθήκες, πρέπει όλες οι εταιρείες ενέργειας να κάθονται στο τραπέζι των διαβουλεύσεων με το ΥΠΕΝ, και όχι μόνο η ΔΕΗ, ώστε να έχουν εξίσου πρόσβαση στην πληροφόρηση για την επόμενη μέρα” αναφέρουν σχετικά.

Τονίζουν δε για την ανάγκη να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο για ελεύθερη εμπορική πολιτική. “Τα τιμολόγια, σημειώνεται ότι πρέπει να διαμορφώνονται ελεύθερα από κάθε εταιρεία, όπως την εξυπηρετεί και η ΡΑΑΕΥ να ασκεί έλεγχο, αλλά όχι να τα καθορίζει” σημείωσαν τα στελέχη της Nrg, που αναμένουν τις προτάσεις της ΡΑΑΕΥ για τη νέα μορφή τιμολογίων. Ανέφεραν δε, ότι και πάλι τα κυμαινόμενα θα κυριαρχήσουν.

Νευρικότητα στις ενεργειακές αγορές

Στο μεταξύ, με νευρικές διακυμάνσεις και έντονο βαθμό αβεβαιότητας κινούνται οι ενεργειακές αγορές, ρεύματος, φυσικού αερίου και καυσίμων, στο φόντο των εξελίξεων στον ευρύτερο γεωπολιτικό χάρτη της Ευρασίας κάτι που εντείνει  την ανησυχία για το τι μέλλει γενέσθαι στη Γηραιά Ήπειρο, αλλά και στη χώρα, όπου τα τελευταία δύο χρόνια επιχειρήσεις και νοικοκυριά έχουν κυριολεκτικά “ματώσει” από την εκτόξευση των τιμών ενέργειας. Κι όλα αυτά, την ώρα που από τον Ιανουάριο μπαίνουν σε τροχιά τα νέα τιμολόγια, με την “ολική επαναφορά” της ρήτρας αναπροσαρμογής, σε πολλές από τις, προς προώθηση στην αγορά, εμπορικές προτάσεις των παρόχων.

Για σήμερα, δε, Δευτέρα καταγράφεται εκτόξευση των χονδρεμπόρων τιμών ρεύματος στην Αγορά της Επόμενης Μέρας, κατά 80,7% με την τιμή να φτάνει τα 138, 42 ευρώ/MWh. Βέβαια ανάλογη τάση επικρατεί σε όλη την Ευρώπη, λόγω της τάσης τιμών στο φυσικό αέριο. Να σημειωθεί ότι στο εθνικό μίγμα, άνω του 41% είναι για σήμερα η συμμετοχή του με τις ΑΠΕ να είναι στο 23%.

Υπενθυμίζεται ότι βασικός και πάγιος “πονοκέφαλος”, είναι το γεγονός ότι παρά την άνοδο της συμμετοχής των ΑΠΕ στο εθνικό μείγμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, παραμένει σε υψηλό ποσοστό η χρήση του φυσικού αερίου. Καθώς, μάλιστα, η τιμή του, παρά τη μεγάλη αποθεματοποίηση, στην ΕΕ, σε μεγάλο ποσοστό εξαρτάται από γεωπολιτικές ισορροπίες αλλά και από συνδεόμενες κινήσεις ακόμη και κερδοσκοπίας, στις χρηματιστηριακές αγορές, δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού. 

Όπως, πάντως, ανέφερε η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, που συμμετείχε στο τελευταίο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας, “είναι ώρα να συμφωνήσουμε, ούτως ώστε να έχουμε στη διάθεσή μας όλα τα απαραίτητα εργαλεία που προβλέπει η νομοθεσία για να επιτευχθεί η αποσύνδεση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας από τις τιμές του φυσικού αερίου και να μειωθεί το κόστος ενέργειας για τα νοικοκυριά και ιδιαίτερα για τις επιχειρήσεις”. Κάλεσε, μάλιστα, σε αυτήν την κατεύθυνση την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.