Υπουργείο Ενέργειας, Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, Διαχειριστής Μεταφοράς και Αρχή Ηλεκτρισμού προσπάθούν να κρατήσουν μακριά από την επικαιρότητα τους φόβους τους για πιθανά προβλήματα ελλείμματος ηλεκτρικής ενέργειας, όμως η ανησυχία είναι υπαρκτή, δικαιολογημένη και αντιληπτή σε μεγάλο τμήμα των ανθρώπων της ενέργειας.
Πληροφορίες του Φιλελευθέρου αναφέρουν ότι η επάρκεια ηλεκτρισμού ήταν ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν μεταξύ του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Παπαναστασίου και της ανώτατης διοίκησης της ΡΑΕΚ, σε συνάντηση που είχαν την περασμένη Τετάρτη. Δηλώσεις ή ανακοινώσεις δεν έγιναν, ωστόσο υπάρχει ανεπίσημη πληροφόρηση ότι, αφού όλες οι εμπλεκόμενες αρχές μαζέψουν και αξιολογήσουν τα δεδομένα σε σχέση με την παραγωγή και κατανάλωση ηλεκτρισμού μέσα στο 2024 αλλά κυρίως μέσα στο 2025, θα συγκληθεί ευρεία σύσκεψη, πιθανότατα αρχές Φεβρουαρίου.
Παρά την κάποια αισιοδοξία που παρατηρείται στο κρατικό περιβάλλον της ενέργειας για την κάλυψη της κατανάλωσης ενέργειας μέσα στο 2024 με τις υπάρχουσες μονάδες παραγωγής, συμβατικές και πράσινες, ουδείς μπορεί να διασφαλίσει κάτι τέτοιο, καθώς η μέγιστη ζήτηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις καιρικές συνθήκες (π.χ. ένας παρατεταμένος καύσωνας το καλοκαίρι θα δοκιμάσει τα όρια του συστήματος). Η δε παραγωγή μπορεί να επιφυλάξει δυσάρεστες εκπλήξεις, σε περίπτωση βλαβών, οι οποίες πλέον δεν είναι σπάνιες στο Βασιλικό.
Αν έρθει το αέριο
Παρόλα αυτά, η μεγάλη ανησυχία των αρμοδίων αφορά το 2025, έτος που είναι πιθανό να αρχίσει επιτέλους, μετά από πολυετείς ανεπιτυχείς προσπάθειες, η χρήση φυσικού αερίου στον σταθμό της ΑΗΚ στο Βασιλικό ή και στη νέα μονάδα που κατασκευάζει παραπλεύρως η ιδιωτική PEC, συμφερόντων του Ομίλου Cyfield. Αν επιτευχθεί ο στόχος της ολοκλήρωσης των υποδομών (ιδιαίτερα του συστήματος μεταφοράς αερίου από το FSRU Προμηθέας στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, για το οποίο καταγράφονται σοβαρές καθυστερήσεις), θα χρειαστεί να περάσουν από δοκιμαστικά μερικών μηνών όλες οι μονάδες του σταθμού στο Βασιλικό, εκ περιτροπής. Κατά τη δοκιμαστική περίοδο η επηρεαζόμενη μονάδα δεν θα μπορεί να συνεισφέρει στην κάλυψη της ζήτησης, κάτι αρκετά σημαντικό, αφού πρόκειται για μονάδες μεγάλης ισχύος, ιδιαίτερα για τη θερινή περίοδο που η ζήτηση εκτοξεύεται και δεν υπάρχει η πολυτέλεια απώλειας παραγωγής.
Επείγει η ενίσχυση
Το Υπουργείο Ενέργειας και η ΡΑΕΚ συμφωνούν ότι για να διασφαλιστεί η επάρκεια ηλεκτρισμού το 2025 πρέπει η συμβατική παραγωγή να ενισχυθεί επειγόντως. Οι όποιες αποφάσεις πρέπει να ληφθούν το ταχύτερο δυνατό (μάλλον καθυστέρησαν ήδη), ώστε να υπάρξει χρόνος για να προστεθούν στο δίκτυο νέες μονάδες.
Ο νέος σταθμός που κατασκευάζεται από την PEC στο Βασιλικό (230 μεγαβάτ) θα πρέπει επίσης να περάσει από δοκιμαστικά για τη χρήση φυσικού αερίου και είναι αμφίβολο αν θα μπορεί να αξιοποιηθεί μέσα στη θερινή περίοδο του ’25. Από την άλλη, μέχρι το καλοκαίρι του ’25 θα έχει παραδοθεί προς χρήση η 6η μονάδα της ΑΗΚ στο Βασιλικό (160 μεγαβάτ), η οποία όμως μπορεί να λειτουργήσει μόνο με τη χρήση φυσικού αερίου. Συνεπώς δεν μπορεί να αξιοποιηθεί μέσα στο 2024, ακόμα και αν παραδοθεί εμπρόθεσμα.
Οι λύσεις που σύμφωνα με πληροφορίες μας θα συζητηθούν εκτενώς το επόμενο διάστημα είναι δύο:
– Επίσπευση των διαδικασιών αδειοδότησης της εγκατάστασης από την ΑΗΚ δύο μικρών και ευέλικτων μονάδων, ισχύος 40 μεγαβάτ έκαστη, στον σταθμό της Δεκέλειας. Η λύση αυτή φαίνεται να ευνοείται σε γενικές γραμμές, καθώς εξασφαλίζει σημαντική ενίσχυση της παραγωγής σε μια έκτακτη περίσταση, αλλά θα χρησιμοποιηθεί και τα επόμενα χρόνια, προς αντικατάσταση των ρυπογόνων ατμολέβητων στη Δεκέλεια, που λειτουργούν κατά παράβαση της νομοθεσίας, μετά από παρέκλιση που δόθηκε από την Κομισιόν. Τίθεται όμως ζήτημα κατά πόσο μπορούν να ολοκληρωθούν πριν το καλοκαίρι του ’25 οι διαδικασίες προκήρυξης διαγωνισμού, κατακύρωσης και εκτέλσης των κατασκευών, κάτι μάλλον αμφίβολο, εκτός εάν επιλεγούν έκτακτες και επέιγουσες διαδικασίες.
Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι για την εγκατάσταση νέων συμβατικών μονάδων από την ΑΗΚ στη Δεκέλεια εκφράζονται ενστάσεις από ιδιωτικές εταιρείες του τομέα της ενέργειας, οι οποίες όμως για την ώρα φαίνεται να μην υιοθετούνται ούτε από το Υπουργείο Ενέργειας, ούτε από τη ΡΑΕΚ.
– Μια δεύτερη λύση, που θεωρείται όμως πιο δαπανηρή και σημαντικά πιο ρυπογόνα (άρα διπλά δαπανηρή, λόγω του κόστους των ρύπων), είναι η ενοικίαση μικρών κινητών μονάδων από το εξωτερικό, όπως είχε γίνει και το 2011-12, μετά την καταστροφή του σταθμού στο Βασιλικό.
