Ως «κορυφαία προτεραιότητα» αναδεικνύουν Κύπρος και Ισραήλ την προώθηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου - Ισραήλ Great Sea Interconnector, όπως προέκυψε από την συνάντηση που είχαν χθες στο Ισραήλ ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου Γιώργος Παπαναστασίου και ο Υπουργός Ενέργειας και Υποδομών του Ισραήλ Ελί Κοέν.
Όπως τονίζεται στο κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση, οι κ. κ. Παπαναστασίου και Κοέν συμφώνησαν στην αναγκαιότητα ενίσχυσης της περιφερειακής συμμαχίας μεταξύ των χωρών τους και στην προώθηση κοινών ενεργειακών projects. Κάτι που συμπεριλαμβάνει και την κατασκευή του υποθαλάσσιου καλωδίου που θα συνδέσει το Ισραήλ με την Κύπρο και από εκεί με την Ευρώπη, δηλαδή το έργο Great Sea Interconnector -φορέας υλοποίησης του οποίου είναι ο ΑΔΜΗΕ- που θα προωθηθεί ως κορυφαία προτεραιότητα φέτος. Μάλιστα, πριν από τη συνάντηση προηγήθηκε ξενάγηση των δυο υπουργών στον Σταθμό Παραγωγής Ηλεκτρισμού Reading του Τελ Αβίβ, που διερευνάται ως πιθανή τοποθεσία κατάληξης του σκέλους Κύπρου-Ισραήλ της διασύνδεσης.
Πέραν του Great Sea Interconnector, οι δυο υπουργοί συζήτησαν και τις διάφορες πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη υποδομών μεταφοράς φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειου, συμπεριλαμβανομένης της πρωτοβουλίας Cyprus Gateway για την μεταφορά φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Ευρώπη μέσω Κύπρου, ενώ επί τάπητος τέθηκε και η ανάγκη ταχείας ανάληψης δράσης ώστε να βρεθεί λύση στο θέμα του διασυνοριακού κοιτάσματος φυσικού αερίου Αφροδίτη- Ισάι.
Ο Υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ Ελί Κοέν δήλωσε ότι το project Great Sea Interconnector ενισχύει τη θέση του Ισραήλ στην περιοχή, έχει υψηλή συνεισφορά στην ενεργειακή αυτονομία της χώρας και αντιμετωπίζει την ανάγκη της Ευρώπης να διαφοροποιήσει τις πηγές ενέργειάς της, προσθέτοντας ότι το υποθαλάσσιο καλώδιο θα επιτρέψει στη χώρα να έχει εφεδρείες από το ηλεκτρικό σύστημα της Ευρώπης σε περιόδους έκτακτης ανάγκης. Ο κ. Παπαναστασίου από την πλευρά του σημείωσε ότι οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στην ανεύρεση «απτών τρόποων» για να διασφαλιστεί η στενή συνεργασία προς την κατεύθυνση της έγκαιρης ολοκλήρωσης του Great Sea Interconnector.
Η χθεσινή συνάντηση των κ.κ. Παπαναστασίου και Κοέν είναι ο τελευταίος «κρίκος» στην αλυσίδα των επαφών στο «τρίγωνο» Αθήνας-Λευκωσίας-Τελ Αβίβ για τον Great Sea Interconnector που έχουν πυκνώσει το τελευταίο διάστημα, καθώς το έργο έχει εισέλθει στην φάση κατασκευής του, αρχής γενομένης από το σκέλος της καλωδιακής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου. H κυβέρνηση του Ισραήλ έχει εκφράσει δημόσια την ισχυρή στήριξή της στο project και πριν από την επίσκεψη του Υπουργού Ενέργειας στο Ισραήλ είχε προηγηθεί -στις αρχές του έτους- τηλεφωνική επικοινωνία του κ. Κοέν με τον Ελληνα ΥΠΕΝ κ. Σκυλακάκη, κατά την οποία επίσης εκφράστηκε η βούληση για προώθηση του έργου και είχε αναδειχθεί η υψηλή γεωπολιτική του αξία για το Ισραήλ.
Το προηγούμενο διάστημα εξάλλου επαφές με στελέχη της κυβέρνησης της Κύπρου είχε και η διοίκηση του ΑΔΜΗΕ που επισκέφθηκε δυο φορές την Λευκωσία εντός του Μαρτίου με αντικείμενο την επιτάχυνση των διαδικασιών υλοποίησης του Great Sea Interconnector και πιο συγκεκριμένα το χρονοδιάγραμμά της μετοχικής συμμετοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας στο έργο, σε συνέχεια της σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου τον περασμένο μήνα για συμμετοχή με ποσό έως 100 εκατ. ευρώ. Ο ΑΔΜΗΕ βρίσκεται επίσης σε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με το Υπουργείο Ενέργειας και τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας του Ισραήλ με στόχο την ταχεία ωρίμανση και του σκέλους Κύπρου-Ισραήλ της ηλεκτρικής διασύνδεσης. Το επόμενο ορόσημο είναι η εκπόνησης της μελέτης κόστους-οφέλους (CBA) για το εν λόγω τμήμα, στη βάση της οποίας οι Ρυθμιστικές Αρχές Ενέργειας Κύπρου και Ισραήλ θα επιμερίσουν το κόστος που θα ανακτηθεί από τα ρυθμιζόμενα έσοδα.