Με τον εξηλεκτρισμό της οικονομίας να αποτελεί ένα από τα βασικά ζητήματα με πολύπλευρες πτυχές των επόμενων ετών αναδεικνύεται το θέμα τόσο της παραγωγής όσο και της διάθεσης μέσω των δικτύων της αναγκαίας ενέργειας. Να σημειωθεί ότι με βάση νέα μελέτη της Eurelectric «Grids for Speed» που παρουσιάστηκε εχθές στο πλαίσιο του συνεδρίου της στο Λαγονήσι, μέσα από τα νέα δεδομένα σε βιομηχανία, μεταφορές, κτίρια, υποδομές, όπως τα Κέντρα Δεδομένων (Data Centers), η ζήτηση για ρεύμα προβλέπεται να αυξηθεί από τις 50 στις 80 τεραβατώρες με ορίζοντα το 2050. Παράλληλα παραγωγή ηλεκτρισμού από πράσινες πηγές υπολογίζεται να αυξηθεί από τα 12 γιγαβάτ σήμερα έως τα 125 γιγαβάτ στα μέσα του αιώνα.
Για να γίνει όμως όλη αυτή η μετάβαση σε μια πιο ‘ηλεκτρική” οικονομία απαιτούνται, με βάση την εν λόγω μελέτη, επενδύσεις της τάξης του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ σε ετήσια βάση.
Το στίγμα Μητσοτάκη
Στο φόντο αυτό ο Πρωθυπουργός έδωσε με την ομιλία του το στίγμα των προκλήσεων.
“Τα δίκτυα έχουν να διαδραματίσουν κομβικό ρόλο, όχι μόνο για να διευκολύνουν την ενεργειακή μετάβαση κάθε χώρας. Στην περίπτωσή μας, για παράδειγμα, μια μεγάλη προτεραιότητα είναι να διασφαλίσουμε τη διασύνδεση των νησιών μας. Ένα μεγάλο ορόσημο τέθηκε με τη διασύνδεση της Κρήτης, που είναι το νησί καταγωγής μου, αλλά οι διασυνδέσεις εξαπλώνονται σε όλα τα σημαντικά νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου.
Ασφαλώς, η διασύνδεση και τα δίκτυα έχουν σημασία και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Γνωρίζετε καλύτερα από μένα ότι απέχουμε ακόμη πολύ από μια ενιαία αγορά στην Ευρώπη. Η έλλειψη κατάλληλων διασυνδέσεων είναι ένας λόγος. Οι χώρες στην περιφέρεια, όπως η Ελλάδα, κινούνται μερικές φορές με διαφορετικό ρυθμό από εκείνες που βρίσκονται στο κέντρο της Ευρώπης. Βλέπουμε ότι οι ισχυρές διασυνδέσεις μπορούν να μας βοηθήσουν να εξισορροπήσουμε το σύστημά μας πιο εύκολα, ειδικά αν μπορούμε να συνδυάσουμε τον ήλιο της Μεσογείου με τον άνεμο της Βόρειας Θάλασσας.
Πάντα επικαλούμαι ένα ωραίο διάγραμμα που μου έδειξε σύμβουλός μου για θέματα ενέργειας, το οποίο δείχνει πραγματικά πόση πλεονάζουσα αιολική ικανότητα έχουμε το χειμώνα στη Βόρεια Ευρώπη και πόση πλεονάζουσα ηλιακή ικανότητα έχουμε στο νότο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Αν μπορούσαμε να έχουμε κατάλληλα δίκτυα, τότε θα μπορούσαμε πραγματικά να βοηθήσουμε να μεταφερθεί η ενέργεια από εκεί που είναι φθηνότερο να παραχθεί εκεί που είναι περισσότερο αναγκαία και αυτό θα μας βοηθήσουμε να υλοποιήσουμε την ενεργειακή μετάβαση, η οποία είναι απαραίτητη για όλους μας, αλλά με χαμηλότερο κόστος. Για να το πετύχουμε αυτό, πιστεύω ότι πρέπει να σκεφτόμαστε με πανευρωπαϊκούς όρους και πέρα από τα αμιγώς εθνικά συμφέροντα” τόνισε ο Πρωθυπουργός και συμπλήρωσε:
“Χρειαζόμαστε πανευρωπαϊκό σχεδιασμό και πρέπει, θεωρώ, να έχουμε στο μυαλό μας και ροές ηλεκτρικής ενέργειας σε ευρύτερο γεωγραφικό πλαίσιο, εμπλέκοντας τελικά τη Βόρεια Αφρική, ακόμη και τη Μέση Ανατολή. Εμείς, για παράδειγμα, συζητάμε την ηλεκτρική διασύνδεση με την Αίγυπτο, συνολικής ισχύος 3GW.
Βεβαίως, χρειαζόμαστε πόρους σε ολόκληρη την ήπειρο για να καταστούν δυνατές αυτές οι επενδύσεις. Θα συνεχίσω να διεκδικώ αυτούς τους πόρους. Ήμουν ένας από τους κύριους υπέρμαχους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που δημιούργησε η Ευρώπη κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όταν πήραμε την πολύ τολμηρή απόφαση -κόντρα σε αυτό που πολλές χώρες πίστευαν τότε ότι ήταν η κατάλληλη στρατηγική- να δανειστούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να στηρίξουμε τόσο την πράσινη όσο και την ψηφιακή μετάβαση, αλλά και να στηρίξουμε τις θέσεις εργασίας.”
Τσάφος: Σχεδόν διπλασιάστηκαν το 2023 οι επενδύσεις στο ηλεκτρικό δίκτυο της Ελλάδας
Να σημειωθεί ότι o σύμβουλος του Πρωθυπουργού Νίκος Τσάφος, τον οποίο μνημόνευσε στην ομιλία του έχει επανειλημμένα κάνει λόγο για την υστέρηση των επενδύσεων στα δίκτυα τα προηγούμενα χρόνια.
Ειδικότερα, σε ανάρτησή του στο LinkedIn, τόνισε ότι “οι επενδύσεις στα δίκτυα μεταφοράς και διανομής σχεδόν διπλασιάστηκαν το 2023 σε σχέση με την περίοδο 2020-22, και είναι σχεδόν τριπλάσιες από οποιαδήποτε χρονική στιγμή από το 2012 έως το 2019.
Οι αριθμοί αυτοί δείχνουν επίσης μια ιδιαίτερη πρόκληση για τη χώρα - τα δίκτυά μας παραμελήθηκαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Τώρα, μετά από χρόνια στασιμότητας, οι επενδύσεις αυξάνονται επιτέλους σύμφωνα με τις ανάγκες του συστήματος.”