Τρόπους να μειώσουν την εξάρτησή τους από το ρωσικό πετρέλαιο αναζητούν οι χώρες της Δύσης, με το ενδεχόμενο επιβολής εμπάργκο να παραμένει στο τραπέζι όπως δήλωσε την Τετάρτη ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Joe Biden.
Τις πρώτες ημέρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανίας, ο δημόσιος διάλογος επικεντρώθηκε στο φυσικό αέριο, ωστόσο ολοένα και περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η απεξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο αποτελεί μεγαλύτερη πρόκληση.
Η Ρωσία
Η Ρωσία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου παγκοσμίως, πίσω από τις ΗΠΑ και τη Σαουδική Αραβία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (International Energy Agency), η συνολική παραγωγή πετρελαίου της Ρωσίας διαμορφώθηκε τον Ιανουάριο του 2022 σε 11,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα, εκ των οποίων τα 10 εκατ. αφορούσαν σε αργό πετρέλαιο.
Την ίδια περίοδο, η παραγωγή στις ΗΠΑ και τη Σαουδική Αραβία, ανήλθε σε 17,6 εκατ. βαρέλια και σε 12 εκατ. βαρέλια την ημέρα αντίστοιχα.
Η Ρωσία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας αργού πετρελαίου πίσω από τη Σαουδική Αραβία, με τις ρωσικές εξαγωγές τον Δεκέμβριο του 2021 να ανέρχονται σε 7,8 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Από αυτά, περίπου το 60% αφορά σε αργό πετρέλαιο.
Η εξάρτηση
Η εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό πετρέλαιο είναι σημαντική, δεδομένου ότι το 60% των συνολικών εξαγωγών πετρελαίου της Ρωσίας καταλήγει στην Ευρώπη και το 20% στην Κίνα.
Τον περασμένο Νοέμβριο, που είναι ο πιο πρόσφατος μήνας για τον οποίον υπάρχουν επίσημα στοιχεία, τα ευρωπαϊκά κράτη κάλυψαν το 34% των αναγκών τους με εισαγωγές από τη Ρωσία.
Συνολικά, οι ρωσικές εξαγωγές προς την Ευρώπη ανήλθαν σε 3,1 εκατ. βαρέλια αργού πετρελαίου και σε 1,3 εκατ. βαρέλια λοιπών πετρελαιοειδών.
Το μερίδιο
Στην Ελλάδα, τον Νοέμβριο του 2021, οι συνολικές εισαγωγές πετρελαίου διαμορφώθηκαν σε 683.000 βαρέλια την ημέρα, με το μερίδιο του ρωσικού πετρελαίου να αγγίζει το 29% του συνόλου με 200.000 βαρέλια την ημέρα.
Όπως επισημαίνουν πηγές από την αγορά ενέργειας, σε περίπτωση διακοπής της τροφοδοσίας πετρελαίου από τη Ρωσία θα δημιουργηθεί ένα σοβαρό κενό, το οποίο για να καλυφθεί θα χρειαζόταν και η συνδρομή του Ιράν που αποτελεί τον όγδοο μεγαλύτερο παραγωγού αργού πετρελαίου παγκοσμίως με πάνω από 2,5 εκατ. βαρέλια την ημέρα.
Ωστόσο, για να συμβεί αυτό θα πρέπει να γίνει πρώτα άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στο Ιράν σε σχέση με το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας.
Στην Τεχεράνη
Αύριο ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, Rafael Mariano Grossi, θα επισκεφθεί την Τεχεράνη προκειμένου να συζητήσει με Ιρανούς αξιωματούχους ζητήματα που παραμένουν σε εκκρεμότητα για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας.
Ο υπουργός Πετρελαίου του Ιράν δήλωσε την Πέμπτη ότι η παραγωγή πετρελαίου μπορεί να φτάσει στο μέγιστο των δυνατοτήτων της σε λιγότερο από δύο μήνες, μετά την επίτευξη συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.
Σε περίπτωση που ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας λάβει ικανοποιητικές εξηγήσεις το Σάββατο στην Τεχεράνη, τότε θα ξεκινήσουν ξανά οι συνομιλίες στη Βιέννη για την αναβίωση του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης, το οποίο αφορά ουσιαστικά στην επίτευξη συμφωνίας μεταξύ του Ιράν, των ΗΠΑ, της Κίνας, της Βρετανίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, για την επανεκκίνηση του πυρηνικού προγράμματος.
