Ανοδικά κινούνται οι τιμές καυσίμων στην Κύπρο μετά την επαναφορά των φόρων κατανάλωσης. Οι ανατιμήσεις δεν έχουν σχέση με τα γεγονότα των προηγούμενων ημερών, με κυριότερη την επίθεση του Ιράν με ντρόουνς και πυραύλους κατά του Ισραήλ στις 13 Απριλίου και τα όσα επακολούθησαν.
Στην Κύπρο, τις τελευταίες ημέρες η μέση τιμή της βενζίνης αυξήθηκε κατά 4,5 σεντ ανά λίτρο, του πετρελαίου κίνησης 1,3 σεντ, ενώ του πετρελαίου θέρμανσης 0,4 σεντ. Αν ληφθεί υπόψη ότι μόλις την πρωταπριλιά έγινε ο τερματισμός του μειωμένου φόρου κατανάλωσης και στις τιμές των καυσίμων κίνησης προστέθηκαν 8,3 σεντ ανά λίτρο και του πετρελαίου θέρμανσης 6,3 σεντ, αυτό σημαίνει ότι ήδη από τις πρώτες 17 ημέρες του Απριλίου οι καταναλωτές προμηθεύονται ακριβότερα τη βενζίνη κατά 14,7 σεντ, το πετρέλαιο κίνησης 9,7 σεντ και το πετρέλαιο θέρμανσης 6,4 σεντ ανά λίτρο.
Σήμερα η μέση τιμή στη βενζίνη είναι €1,558 ανά λίτρο (€1,446 – €1,617), στο πετρέλαιο κίνησης €1,605 (€1,544 – €1,649) και στο πετρέλαιο θέρμανσης €1,132 (€1,065 – €1,257). Προ της επανόδου του φόρου κατανάλωσης η μέση τιμή στη βενζίνη ήταν €1,411, στο πετρέλαιο κίνησης €1,508 και στο πετρέλαιο θέρμανσης €1,068. Περαιτέρω, προτού επιβληθούν οι τελευταίες αυξήσεις, η τιμή της βενζίνης διατίθετο στα €1,513, του πετρελαίου κίνησης €1,592 και του πετρελαίου θέρμανσης €1,128.
Πρόκειται για αυξήσεις που είχαν διαμορφωθεί μεν μετά την επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ το περασμένο Σάββατο, με φορτία που είχαν ωστόσο τιμολογηθεί προηγουμένως.
Οι κίνδυνοι βέβαια για εφοδιαστικές διαταραχές στη Μέση Ανατολή παραμένουν υψηλοί, από τη στιγμή που δεν έχει ξεκαθαρίσει κατά πόσο και ποια θα είναι τα αντίποινα από πλευράς Ισραήλ. Η τιμή του πετρελαίου μπρεντ παραμένει τις τελευταίες ημέρες κάτω από τα 90 δολάρια το βαρέλι. Εκτιμάται ωστόσο ότι σε περίπτωση που γενικευτεί η σύρραξη και οι τιμές διεθνώς αυξηθούν περαιτέρω, ο αντίκτυπος και στην Κύπρο θα είναι σημαντικός, από τη στιγμή που θα είναι ψηλότερο και το κόστος μεταφοράς.
Μιλώντας στον «Φ», ο διευθυντής της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή, Κωνσταντίνος Καραγιώργης ανέφερε ότι το τελευταίο διάστημα υπήρξε αυξητική πορεία στις τιμές των καυσίμων, κάτι που αναμένεται να καταγραφεί και μέσα από το Παρατηρητήριο τιμών καυσίμων που εκδίδει η Υπηρεσία. «Βιώνουμε αυξητικές τάσεις και αυτό δεν μπορούμε να το κρύψουμε», ανέφερε ο κ. Καραγιώργης.
Ωστόσο, σημείωσε ότι οι αυξήσεις αυτές δεν έχουν σχέση με το χτύπημα του Ιράν στο Ισραήλ. Οι διεθνείς αγορές, είπε, δεν αντέδρασαν κάτω από πανικό και οι τιμές του πετρελαίου διεθνώς κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα. Σήμερα η τιμή του πετρελαίου μπρεντ είναι λίγο πιο κάτω από τα 90 δολάρια το βαρέλι. Κληθείς να απαντήσει ο κ. Καραγιώργης πού θα κυμανθούν οι τιμές διεθνώς σημείωσε ότι «κανείς δεν γνωρίζει που θα οδηγηθούν». Σημείωσε ότι αμέσως μετά την επίθεση κάποιοι είχαν προεξοφλήσει ότι η τιμή του πετρελαίου θα εκτοξευτεί στα 100 δολάρια το βαρέλι, κάτι ευτυχώς που δεν έγινε.
Τονίζεται πως το Ιράν έχει τον έλεγχο των Στενών του Ορμούζ που είναι το μόνο θαλάσσιο πέρασμα για τον Περσικό Κόλπο και γι’ αυτό έχουν μεγάλη στρατηγική σημασία. Το 30% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου και πάνω από το 25% της παγκόσμιας προσφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) περνάει από τα Στενά, με τις εναλλακτικές και τις δυνατότητες παράκαμψης να είναι ελάχιστες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις από τα Στενά διέρχονται, περίπου 15 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, από περίπου τα 40 εκατ. βαρέλια που διακινούνται και τα 102 εκατ. που καταναλώνονται.
Επομένως, τυχόν κλείσιμο των Στενών θα είχε συνέπεια την περαιτέρω αύξηση στην διεθνή τιμή του πετρελαίου.
Ο κίνδυνος για περαιτέρω αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων παραμένει από τη στιγμή που είναι ασαφές ακόμα κατά πόσο θα δοθεί απάντηση από το Ισραήλ, έστω και αν από ιρανικής πλευράς έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα προβεί σε νέα επίθεση. Επομένως, παρατηρείται αβεβαιότητα με πιθανές καταστροφικές συνέπειες εάν και εφόσον διενεργηθεί πόλεμος στη Μέση Ανατολή.
Περαιτέρω, εκτιμάται ότι ενόψει και των αμερικανικών εκλογών ο Πρόεδρος Μπάιντεν θα κάνει ότι περνά από το χέρι του προκειμένου να διατηρηθούν χαμηλά οι τιμές του πετρελαίου, αφού οι τιμές των καυσίμων επηρεάζουν αισθητά την κοινή γνώμη στις ΗΠΑ.
Ακόμα και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ σε δηλώσεις της αναφερόμενη στο ενδεχόμενο να επηρεάσουν αρνητικά τις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου οι ραγδαίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, σημείωσε ότι η αντίδραση της τιμής του πετρελαίου ήταν σχετικά μέτρια.
Ο τέταρτος μεγαλύτερος παραγωγός μέλος του ΟΠΕΚ το Ιράν
Το Ιράν είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πετρελαίου στον κόσμο, αφού η παραγωγή ιρανικού αργού έχει αυξηθεί περισσότερο από 20% τα τελευταία δύο χρόνια και κυμαίνεται στα 3,4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα και αντιπροσωπεύει περίπου το 3,3% της παγκόσμιας προσφοράς. Συγκεκριμένα, το Ιράν είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος παραγωγός εντός του ΟΠΕΚ που θα μπορούσε να προκαλέσει απώλεια της προσφοράς πετρελαίου μεταξύ 500.000 και 1.000.000 βαρελιών την ημέρα. Σε μια τέτοια περίπτωση θα σήμαινε ότι η αγορά πετρελαίου θα παραμείνει ελλειμματική για το υπόλοιπο του έτους, εκτός αν γίνουν περαιτέρω κινήσεις από τις υπόλοιπες χώρες μέλη του ΟΠΕΚ ή ακόμα και από τις ΗΠΑ προκειμένου να αυξήσουν την παραγωγή τους για να καλυφθεί η ζήτηση που θα προκύψει.
ΚΑΥΣΙΜΑ ΚΙΝΗΣΗΣ ΒΕΝΖΙΝΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ
25/3 1,411 1,508
1/4 1,512 1,592
8/4 1,513 1,592
17/4 1,558 1,605
Πηγή: Φιλελεύθερος
