Η ενέργεια
Πιο συγκεκριμένα, το προσχέδιο του προϋπολογισμού που θα κατατεθεί τη Δευτέρα στη Βουλή, το πιθανότερο είναι ότι θα ενσωματώνεται η ίδια πρόβλεψη για την πορεία των τιμών του φυσικού αερίου και του πετρελαίου με εκείνες που αναφέρονται στο Μεσοπρόθεσμο. Δηλαδή στα 85,4 δολάρια το βαρέλι για το πετρέλαιο τύπου μπρεντ φέτος και στα 80 δολάρια το βαρέλι το 2025, και περίπου 40 ευρώ/MWh το φυσικό αέριο.
Ωστόσο η κρίση στη Μέση Ανατολή θέτει σε δοκιμασία την όλη “άσκηση” αν και επίπεδα τιμών, άνω των παραπάνω εκτιμάται ότι δύσκολα θα υπάρξουν. Το πετρέλαιο τύπου μπρεντ, παρά, την άνοδο σε μηνιαία βάση άνω του 7% παραμένει κάτω από τα 80 δολάρια/βαρέλι στα 78 δολάρια περίπου. Ανάλογη κίνηση έχει και το φυσικό αέριο με την τιμή πέριξ των 40 ευρώ/MWh, με μηνιαία άνοδο πάνω από 13,5%
Κλίμα
Στους κινδύνους περιλαμβάνονται επίσης και οι πιθανές φυσικές καταστροφές. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το Μεσοπρόθεσμο, καυα τη διάρκεια των τελευταίων ετών, η Ελλάδα έχει βιώσει ακραία φυσικά φαινόμενα, συμπεριλαμβανομένων πλημμυρικών φαινομένων και πυρκαγιών, ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής. Η άμεση δημοσιονομική επίπτωση περιλαμβάνει από την ανάγκη αποζημιώσεων για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγρότες που έχουν πληγεί, έως την αποκατάσταση υποδομών όπως δρόμοι, γέφυρες, σιδηροδρομικό δίκτυο, απαιτώντας τη διάθεση σημαντικών πόρων. Όσον αφορά την πρόληψη, πρόσθετα ποσά επενδύονται μέσω του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) για έργα πρόληψης πυρκαγιών και πλημμυρών, συμπεριλαμβανομένων φραγμάτων και διαχείρισης των υδάτων, καθώς και για την ενίσχυση της πολιτικής προστασίας με τον απαιτούμενο εξοπλισμό και εναέρια μέσα. Στο πλαίσιο αυτό, από το 2024 και μετά, προβλέπεται ποσό 600 εκατ. ευρώ ετησίως στο εθνικό σκέλος του ΠΔΕ για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, επιπλέον των σημαντικών πόρων που επενδύονται από το ΕΣΠΑ και το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο έχει αναθεωρηθεί για τον σκοπό αυτό. Μέρος των σχετικών δαπανών καλύπτεται από την αύξηση του τέλους που σχετίζεται με την κλιματική κρίση και επιβάλλεται στα ξενοδοχειακά καταλύματα, με επιπρόσθετα έσοδα περίπου 200 εκατ. ευρώ από το 2025 και στο εξής.
Οι ανωτέρω δημοσιονομικές επιπτώσεις, αλλά κυρίως η αυξανόμενη πιθανότητα μελλοντικών φυσικών καταστροφών, οδήγησαν σε επανασχεδιασμό της πολιτικής αποζημιώσεων. Αυτή περιλαμβάνει ένα μείγμα κινήτρων και κυρώσεων, ώστε να συμβάλει στη δημιουργία μίας ασφαλιστικής κουλτούρας τόσο για τις ιδιωτικές ιδιοκτησίες όσο και για τις επιχειρήσεις. Έκπτωση του φόρου στην ακίνητη περιουσία (ΕΝΦΙΑ) έως 20% για κατοικίες (αξίας έως 500 χιλ. ευρώ) που θα ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές εφαρμόζεται για κατοικίες που είναι ασφαλισμένες από το 2024 και έπειτα. Επιπλέον, ακίνητα υψηλής αξίας (άνω των 500 χιλ. ευρώ) και επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 500 χιλ. ευρώ θα πρέπει να ασφαλίζονται δε θα αποζημιώνονται από το κράτος από τον Ιούνιο 2025 και έπειτα, ενώ τα οχήματα θα πρέπει να ασφαλίζονται υποχρεωτικά για φυσικές καταστροφές από το 2025.
Τα μεγέθη
πρωτογενές πλεόνασμα 2,4% το 2024 (έναντι στόχου για 2,1%). Το 2025 το πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωθεί στο 2,5%.
έλλειμμα 1% φέτος και 0,6% το 2025 δηλαδή αρκετά κάτω από το όριο του 3% που θέτει το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας.
μείωση του δημόσιου χρέους στο 153,7% του ΑΕΠ το 2025 και περαιτέρω μείωση στο 149,1% του ΑΕΠ το επόμενο έτος. Στο μεταξύ εντός του Δεκεμβρίου αναμένεται μία ακόμα πρόωρη αποπληρωμή των δόσεων ύψους 7,9 δισ. ευρώ των ετών 2026-2028 από το δάνειο που έλαβε η χώρα μας στο πλαίσιο του πρώτου μνημονίου. συνέχιση της αναπτυξιακής δυναμικής της ελληνικής οικονομίας, αν και με ρυθμούς χαμηλότερους σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις.
- Το ΑΕΠ εκτιμάται θα αυξηθεί κατά 2,2% το 2024 και 2,3% το 2025. Η ανεργία από 18% το 2019 εκτιμάται ότι θα μειωθεί στο 10,3% το 2024 και 9,7% το 2025.
