Να γεμίσει τον ‘κουμπαρά” που πρέπει να υπάρχει για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης αλλά και να ενισχύσει τις άμυνες εν όψει ακραίων φαινομένων επιχειρεί η κυβέρνηση με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που περιλαμβάνει σημαντικές ρυθμίσεις για τα ακίνητα.
Όλα αυτά βέβαια, σε μια περίοδο που το ράλι τιμών στα ακίνητα συνεχίζεται, ένεκα και του διεθνούς επενδυτικού ενδιαφέροντος, οξύνοντας, ωστόσο, το στεγαστικό, που εξελίσσεται σε βόμβα.
‘Έτσι, στο σχέδιο νόμου «Μέτρα για την ενίσχυση του εισοδήματος, φορολογικά κίνητρα για την καινοτομία και τους μετασχηματισμούς επιχειρήσεων και άλλες διατάξεις», του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που τίθεται άμεσα σε δημόσια διαβούλευση περιλαμβάνονται, πολλές διατάξεις για την ιδιωτική ακίνητη περιουσία. Συγκεκριμένα προβλέπονται μια σειρά από παρεμβάσεις, που στόχο έχουν να ενισχύσουν την προσφορά στην αγορά ακινήτων, ώστε κάπως να ανασχεθεί το “ράλι ανόδου τιμών”, αλλά και κάποια σημεία με μειώσεις των φορολογικών επιβαρύνσεων στα ακίνητα.
Πάντως η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων, με ανακοίνωσή της αναφέρει ότι επιφυλάσσεται να τοποθετηθεί αφού αναρτηθεί και μελετηθεί το πλήρες κείμενο του νομοσχεδίου.
Ειδικότερα, όπως σημειώνει η ΠΟΜΙΔΑ, με τις νέες ρυθμίσεις προβλέπεται:
1.Απαλλαγή φόρου εισοδήματος για 3 έτη για ακίνητα που θα ενοικιαστούν τα οποία δηλώνονταν προηγουμένως ως κενά ή είχαν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση. Συγκεκριμένα, αφορά κατοικίες:
α) επιφανείας έως 120 τ.μ.,
β) για τις οποίες θα συναφθούν συμβόλαια τουλάχιστον τριετούς μίσθωσης μεταξύ της 8ης Σεπτεμβρίου 2024 και της 31ης Δεκεμβρίου 2025,
γ) οι οποίες τα φορολογικά έτη 2022, 2023 και 2024 (αν η μίσθωση καταρτίζεται το 2025), είχαν δηλωθεί ως κενά ακίνητα (έντυπο Ε2) ή δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένα ακίνητα ούτε ως κύριες ή δευτερεύουσες κατοικίες των εκμισθωτών ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενα ούτε δωρεάν παραχωρούμενα ακίνητα (έντυπα Ε1 και Ε2) ή είχαν διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση και οι συναφθείσες βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν δηλωθεί στη Φορολογική Διοίκηση.
2. Διπλάσια μείωση ΕΝΦΙΑ από το 2025 (από 10% σε 20%) για κατοικίες φυσικών προσώπων, φορολογητέας αξίας έως 500.000 ευρώ, που είναι ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές (πυρκαγιά, σεισμό, πλημμύρα). Προϋπόθεση είναι η ασφάλιση να αφορά το προηγούμενο έτος με διάρκεια τουλάχιστον 3 μηνών. Αν η διάρκεια της ασφάλισης των προηγούμενων εδαφίων είναι μικρότερη του 1 έτους, η μείωση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. προσαρμόζεται αναλογικά.
3. Παράταση έως την 31η Δεκεμβρίου 2026 της αναστολής επιβολής φόρου υπεραξίας από μεταβίβαση ακινήτων.
4. Αναβάλλεται για ένα ακόμη έτος μέχρι το τέλος του 2025 η επιβολή ΦΠΑ 24% στις μεταβιβάσεις νέων οικοδομών με αποτέλεσμα να να μειώνεται το κόστος απόκτησης στέγης, λόγω της χαμηλότερης επιβάρυνσης για τον αγοραστή.
5. Θεσπίζεται τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση σε τουριστικά καταλύματα ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα, τους μήνες Απρίλιο έως Οκτώβριο ως εξής:
σε ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια – διαμερίσματα, 2 ευρώ,
σε ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης, 8 ευρώ. Αν τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ., επιβάλλεται τέλος ανθεκτικότητας 15 ευρώ,
σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα - τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες), 15 ευρώ,
σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα - τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες, 8 ευρώ, εάν η επιφάνειά τους είναι μικρότερη των 80 τ.μ. και 15 ευρώ αν είναι άνω των 80 τ.μ..
Για το διάστημα Νοεμβρίου – Μαρτίου το τέλος ανθεκτικότητας διαμορφώνεται ως εξής:
σε ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια – διαμερίσματα, 0,5 ευρώ,
σε ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης, 2 ευρώ. Αν τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ., επιβάλλεται τέλος ανθεκτικότητας 4 ευρώ,
σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα - τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες), 4 ευρώ,
σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα - τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες, 2 ευρώ, εάν η επιφάνειά τους είναι μικρότερη των 80 τ.μ. και 4 ευρώ αν είναι άνω των 80 τ.μ..
Τα έσοδα από την επιβολή του τέλους χρησιμοποιούνται, προκειμένου να καλυφθούν δαπάνες πρόληψης και αποκατάστασης φυσικών καταστροφών, έργα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και δαπάνες βελτίωσης των υποδομών για τη στήριξη του τουριστικού προϊόντος της χώρας.
6. Αναστολή διάθεσης νέων κατοικιών στην 1η, 2η και 3η Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων για βραχυχρόνια μίσθωση για ένα έτος. Συγκεκριμένα, από την 1η Ιανουαρίου 2025 έως την 31η Δεκεμβρίου 2025 δεν επιτρέπεται η εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής για ακίνητα που βρίσκονται στην 1η, 2η και 3η Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προβλέπεται πρόστιμο ίσο με το 50% του εισοδήματος που αποκτάται από βραχυχρόνια μίσθωση από την 1η Ιανουαρίου 2025 και μέχρι τον έλεγχο, που δεν είναι κατώτερο από 20.000 ευρώ. Σε περίπτωση νέας παράβασης εντός του ίδιου φορολογικού έτους, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το ποσό των εισπραχθέντων μισθωμάτων που δεν είναι κατώτερο από 40.000 ευρώ.
7. Προωθούνται οι διαδικασίες για την χορήγηση χρηματοδοτήσεων υπό τη μορφή δανείου για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών πρώτης κατοικίας και ενεργειακής αναβάθμισης ιδιοκτησιών μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης (πρόγραμμα «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ»). Πιο αναλυτικά, ορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία χορήγησης των δανείων και της επιδότησης επιτοκίου στα φυσικά πρόσωπα, τα κριτήρια και ο τρόπος ελέγχου των προϋποθέσεων επιλεξιμότητας κλπ.
8.Στο νομοσχέδιο προβλέπεται και η αύξηση επιδότησης επισκευής κατοικιών του προγράμματος «Ανακαινίζω - Νοικιάζω» καθώς και η αναδρομική εφαρμογή της. Πιο αναλυτικά, προβλέπεται η αύξηση της επιδότησης πραγματοποίησης δαπανών επισκευής και ανακαίνισης επί του ακινήτου ενταγμένου στο πρόγραμμα ύψους μέχρι 13.500 ευρώ από 10.000 ευρώ σήμερα που περιλαμβάνουν τα απαιτούμενα υλικά και τις εργασίες. Η επιδότηση ανέρχεται πλέον στο 60% των πραγματοποιηθεισών δαπανών από το 40% σήμερα.
9. Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ ετών 2025, 2026 και 2027 για τα ακίνητα του Δήμου Σουφλίου της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
10. Θεσμοθέτηση και εμπλουτισμός της ψηφιακής πλατφόρμας - γεωπύλης «valuemaps.gov.gr - Αντικειμενικός προσδιορισμός αξιών ακινήτων σε χάρτη», που αποτελεί το ψηφιακό μητρώο απεικόνισης του συστήματος Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξιών Ακινήτων (ΑΠΑΑ) για την άντληση πληροφοριών αναφορικά με τις τιμές εκκίνησης, τους συντελεστές αυξομείωσης των τιμών εκκίνησης, των χαρτών, των πινάκων τιμών και του τρόπου υπολογισμού της αξίας ακινήτων. Στην πλατφόρμα παρουσιάζονται όλα τα δεδομένα που σχετίζονται με τις ζώνες αυτές και παρέχεται λειτουργία υπολογισμού της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων.
Σημειώνουμε επίσης ότι: Καταργείται το τέλος σταθερής τηλεφωνίας (5%) για συνδέσεις με οπτική ίνα (≥100 Μbps) και ότι σε επόμενο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, δρομολογείται η κατάθεση προς ψήφιση της απαλλαγής από ΦΠΑ των νέων οικοδομών και για το 2025.
Το ΤΕΕ
Στο μεταξύ, να πρωτοστατήσει η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε στο πλαίσιο της Ανθεκτικότητας, να δημιουργηθεί ένα ειδικό ταμείο για στατικό έλεγχο και ενίσχυση των κατασκευών και παράλληλα σε εθνικό επίπεδο να ισχύσουν φορολογικά κίνητρα στους πολίτες, για στατική ενίσχυση σε κάθε κτίριο προ του 1985 και τη σύγχρονη διαχείριση των ομβρίων υδάτων σε παλαιές οικοδομές, με αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων και άλλα μέτρα σε εθνικό επίπεδο, που θα μπορούσαν να ληφθούν, όπως η χρήση των πόρων από τα πρόστιμα των αυθαιρέτων, πρότεινε ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Γιώργος Στασινός, κατά την εναρκτήρια ομιλία του στο 4ο συνέδριο του ΤΕΕ για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και την εφαρμογή της, GreenDealGreece 2024.
Ο Γιώργος Στασινός τόνισε παράλληλα τη σημασία του ελέγχου και της συντήρησης των υποδομών στην εποχή της κλιματικής κρίσης, τονίζοντας ότι: «το ευρωπαϊκό οικοδόμημα συνολικά κινδυνεύει αν οι ηγεσίες δεν αποφασίσουν ότι οι επενδύσεις στη συντήρηση και την ανακατασκευή υποδομών πρέπει να γίνουν επιλέξιμες». Αναφέρθηκε παράλληλα στον κτιριακό τομέα σημειώνοντας ότι πάνω από το 70% των κτιρίων της χώρας έχει κλείσει ήδη τα 40 χρόνια ζωής, χωρίς σύγχρονη αντισεισμική προστασία και χωρίς ενεργειακή απόδοση και ζήτησε να συνεχιστούν και να ενισχυθούν οι επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας, ειδικά στο κτιριακό απόθεμα, είναι επενδύσεις χαμηλού κόστους και υψηλής απόδοσης.
Προτάσεις για κίνητρα προς τους πολίτες
Ο Γιώργος Στασινός υπογράμμισε την ανάγκη εύρεσης πόρων και χρηματοδοτήσεων για τη συντήρηση των υποδομών, ιδιαίτερα στον γερασμένο κτιριακό τομέα στη χώρα. «Είναι σημαντικό να συνεχίσουμε τις επενδύσεις στα παλαιά κτίρια, να συνεχίσουμε τις επενδύσεις στα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας,», ανέφερε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας, τις εξής προτάσεις για κίνητρα προς τους πολίτες, χωρίς ιδιαίτερο δημοσιονομικό κόστος:
- 1ον την απαλλαγή από το ΦΠΑ των δαπανών στατικού ελέγχου.
- 2ον την πλήρη φοροαπαλλαγή από το εισόδημα των δαπανών για στατικό έλεγχο και των δαπανών εργασιών και υλικών, που ο έλεγχος τεκμηριώνει ότι απαιτούνται για στατική ενίσχυση σε κάθε κτίριο προ του 1985.
- 3ον: την πλήρη φοροαπαλλαγή από το εισόδημα των μελετών, δαπανών και υλικών για τη σύγχρονη διαχείριση των ομβρίων υδάτων σε παλαιές οικοδομές.
Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ δήλωσε την ετοιμότητα του Επιμελητηρίου να συνδράμει την Πολιτεία για την επακριβή διατύπωση, τονίζοντας ότι πρόκειται για μία πρόταση η οποία «δεν θα έχει εντέλει δημοσιονομικό κόστος, θα έχει δημοσιονομικό όφελος. Διότι αυτές οι εργασίες σήμερα είναι απειροελάχιστες. Αν τις προωθήσουμε αφενός θα δημιουργηθούν έσοδα μέσα από τον κύκλο εργασιών των σχετικών επαγγελμάτων και επιχειρήσεων και αφετέρου δεν θα υπάρχει απευθείας χρηματοδότηση από το κράτος».
«Δηλαδή το κράτος θα έχει μεγαλύτερα έσοδα αλλά όχι έξοδα» πρόσθεσε.
Ο Γιώργος Στασινός είπε ότι «μπορούμε να πείσουμε και την ΕΕ και να δώσουμε κίνητρα στους πολίτες ώστε να υπάρξει ένα Ελληνικό Κύμα Ανακαίνισης με βάση τον αντισεισμικό έλεγχο.»
Πρόσθετα μέτρα σε εθνικό επίπεδο που θα μπορούσαν να ληφθούν, κατά τον ίδιο, είναι μεταξύ άλλων, η χρήση των πόρων από τα πρόστιμα των αυθαιρέτων.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ στο γεγονός ότι «ήρθε η ώρα η Ελλάδα να προτείνει στην ΕΕ, στο πλαίσιο της Ανθεκτικότητας, ένα ειδικό ταμείο για στατικό έλεγχο και ενίσχυση των κατασκευών».
«Σήμερα, το ΤΕΕ έχει προχωρήσει και έχει συμβασιοποιήσει μελέτες για πολεοδομικά σχέδια σε περισσότερες από 700 δημοτικές ενότητες της χώρας» υπογράμμισε o πρόεδρος του ΤΕΕ και επισημαίνοντας ότι «τα χρονοδιαγράμματα είναι πιεστικά αλλά οι μελέτες θα προχωρήσουν και θα ολοκληρωθούν» σημείωσε ότι: «Είναι δουλειά της Πολιτείας, του αρμόδιου Υπουργείου και του Συμβουλίου της Επικρατείας, να μπορέσει να ετοιμάσει τα αντίστοιχα προεδρικά Διατάγματα για τα Πολεοδομικά Σχέδια εντός εύλογου χρόνου».
Παράλληλα ο Γιώργος Στασινός αναφέρθηκε στη δίκη του ΣτΕ, που κρίνεται η συνταγματικότητα των κινήτρων του ΝΟΚ, τονίζοντας ότι: «Tα κίνητρα του ΝΟΚ «αφορούν την ανθεκτικότητα των κτιρίων, των πόλεων και της χώρας γενικότερα» και «επενδύσεις χωρίς κανένα δημοσιονομικό κόστος, με όφελος για ολόκληρη την κοινωνία».
Αναφέροντας ότι το ΤΕΕ άσκησε παρέμβαση υπέρ της συνταγματικότητας των κινήτρων του ΝΟΚ και κατέθεσε στο ΣτΕ απόψεις και μελέτες τόσο με βάση άλλες χώρες όσο και με βάση τα επιστημονικά δεδομένα, ο πρόεδρος του ΤΕΕ έστειλε μήνυμα προς τους δικαστές του ΣτΕ, λέγοντας ότι: «Πρέπει και οι δικαστές που αποφασίζουν αλλά και όσοι αντιδρούν στο ΝΟΚ να καταλάβουν ότι η εποχή έχει αλλάξει, η κοινωνία και η τεχνολογία προχωρούν μπροστά», προσθέτοντας ότι:
«Μαζί με την κοινωνία, πρέπει να εξελίσσονται και οι νόμοι αλλά και η νομολογία και οι αποφάσεις των δικαστηρίων» και αναφέροντας ότι: «η χώρα μας δεν έχει την πολυτέλεια να ξαναγυρίσει στο παρελθόν. Έχει όλα τα εφόδια να τρέξει στο μέλλον. Ας μην την κρατήσουμε πίσω με φθηνά νομικά τερτίπια»
