Σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης οδηγείται η παγκόσμια οικονομία, μετά την απόφαση του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, να ενεργοποιήσει ένα πακέτο δασμών-σοκ σε αγαθά που εισάγονται από περίπου 60 χώρες. Το μέτρο τίθεται ήδη σε εφαρμογή από τα ξημερώματα της Τετάρτης και προκαλεί έντονη ανησυχία σε αγορές και κυβερνήσεις ανά τον κόσμο.
Με τις ασιατικές αγορές να εμφανίζουν απότομες απώλειες και την τιμή του πετρελαίου να βυθίζεται σε χαμηλό τετραετίας, οικονομολόγοι προειδοποιούν για το ενδεχόμενο ενός εμπορικού πολέμου πλήρους κλίμακας. Ο ίδιος ο Τραμπ χαρακτήρισε τις στοχευόμενες χώρες ως «τους χειρότερους παραβάτες», κατηγορώντας τις για άδικες εμπορικές πρακτικές, επιβολή μη δασμολογικών φραγμών και υπονόμευση των αμερικανικών οικονομικών στόχων.
Πρωτοφανείς επιβαρύνσεις – Ρεκόρ από το 1909
Οι δασμοί που πλέον ισχύουν ανεβάζουν το συνολικό φορολογικό βάρος στις εισαγωγές στα υψηλότερα επίπεδα από το 1909. Η πιο βαριά «καμπάνα» αφορά την Κίνα, με συνδυασμένο δασμό 104%. Το ποσοστό αυτό αποτελείται από:
20% που ίσχυε ήδη προ της δεύτερης θητείας Τραμπ,
34% που προστέθηκε την περασμένη εβδομάδα,
50% που επιβλήθηκε λίγες ώρες πριν τεθεί σε εφαρμογή το νέο πλαίσιο.
Επιπλέον, 49% δασμός επιβάλλεται στην Καμπότζη, 24% στην Ιαπωνία, 46% στο Βιετνάμ, και 20% σε προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η στοχοποίηση βασίζεται, σύμφωνα με αξιωματούχους του Λευκού Οίκου, είτε σε υψηλούς δασμούς εις βάρος αμερικανικών προϊόντων είτε σε εμπορικά πλεονάσματα έναντι των ΗΠΑ.
Διεθνείς αντιδράσεις
Η Κίνα απάντησε με οργισμένη ρητορική, δηλώνοντας ότι θα «παλέψει μέχρι τέλους», ενώ ο Πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ έκανε λόγο για «διαθέσιμα εργαλεία απορρόφησης της πίεσης». Ο Καναδάς ενεργοποίησε αντίμετρα 25% σε αυτοκίνητα, και η Ε.Ε. –με πρωτοβουλία Γαλλίας και Γερμανίας– αναζητά κοινή ευρωπαϊκή απάντηση, παρά την προηγούμενη απόρριψη πρότασης για άρση δασμών στα βιομηχανικά αγαθά από τον Τραμπ.
Διπλωματικός πυρετός στην Ουάσινγκτον
Παρά την κλιμάκωση, η Ουάσινγκτον διατηρεί ανοιχτούς διαύλους διαπραγμάτευσης. Ο Τραμπ, υπέρμαχος των εξατομικευμένων εμπορικών συμφωνιών, είχε πρόσφατες τηλεφωνικές συνομιλίες με τους πρωθυπουργούς Ιαπωνίας και Νότιας Κορέας, με αντικείμενο τη ναυπηγική βιομηχανία, τις εισαγωγές LNG και τη στρατιωτική συνεργασία.
Στην αμερικανική πρωτεύουσα βρίσκονται διαπραγματευτές από Βιετνάμ και Ιαπωνία, ενώ την επόμενη εβδομάδα αναμένεται επίσημη επίσκεψη της Ιταλίδας Πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι.
