"Μεταρρυθμιστική επιτάχυνση" είναι οι δύο λέξεις που σηματοδότουν την δεύτερη τετραετία της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Το φορολογικό νομοσχέδιο, οι αλλαγές στη Δικαιοσύνη, το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για τα μη κρατικά πανεπιστήμια και η ψηφιοποίηση των συμβολαιογραφικών πράξεων στο κτηματολόγιο θα αποτελέσουν «τεστ αντοχής» για το Μαξίμου.
Ήδη οι πρώτες αντιδράσεις έχουν ξεκινήσει.Πέρα από το φορολογικό νομοσχέδιο που έχει ξεσηκώσει τους ελεύθερους επαγγελματίες και οι κινητοποιήσεις ξεκίνησαν από τους δικηγόρους και τους οδηγούς ταξί, οι συμβολαιογράφοι ξεκινούν αποχή διαρκείας για τον νέο ψηφιακό φάκελο μεταβίβασης ακινήτου. Κύριο αίτημα των συμβολαιογράφων που ξεκινούν την αποχή από τη Δευτέρα 20 Νοεμβρίου 2023 έως τις 26 Ιανουαρίου 2020, οπότε έχει προσδιοριστεί η σύγκλιση της τακτικής συνέλευσής τους, είναι η απόσυρση του Ηλεκτρονικού Φακέλου Μεταβίβασης Ακινήτου.
Από την αποχή εξαιρούνται η σύνταξη πληρεξουσίων, η σύνταξη ένορκων βεβαιώσεων και η σύνταξη πράξεων συναινετικής λύσης γάμου. Όπως είναι λογικό αναμένεται να "νεκρώσει" η αγορά, αφού κατά τη διάρκεια της αποχής δεν θα πραγματοποιείται καμία μεταβίβαση (πώληση, δωρεές,γονικές παροχές, ανταλλαγές, διανομές, αποδοχές κληρονομιάς ). Την ίδια ώρα, δεν θα διενεργούνται πλειστηριασμοί.
Σήμερα έχει προγραμματιστεί σύσκεψη στο υπουργείο Δικαιοσύνης με τους εκπροσώπους Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Αθήνας-Πειραιώς, Λάρισας, Κρήτης και Θράκης , προκειμένου να εξεταστούν οι επιφυλάξεις των συμβολαιογράφων.
Τι αλλάζει με τον Ηλεκτρονικό Φάκελο
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν η προκήρυξη του διαγωνισμού από την «Κοινωνία της Πληροφορίας» για τον ηλεκτρονικό φάκελο πράξεων ακινήτου. Ο ηλεκτρονικός φάκελος ακινήτου θα περιλαμβάνει νέες λειτουργικότητες συμπληρώνοντας την πλατφόρμα που έχει δημιουργηθεί ήδη για τις μεταβιβάσεις και θα γίνονται μεταβιβάσεις ακινήτου, γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές, με βασική προϋπόθεση την υπογραφή ψηφιακού συμβολαίου. Στην ηλεκτρονική https://akinita.gov.gr/ λειτουργεί πιλοτικά η ηλεκτρονική πλατφόρμα για τον «Ηλεκτρονικό Φάκελο Ακινήτου». Το νέο ψηφιακό εργαλείο μπορεί να συλλέγει αυτόματα, από 6 δημόσιους φορείς, τα αναγκαία έγγραφα για την μεταβίβαση ενός ακινήτου. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται ευκολότερη η ζωή των πολιτών που καλούνται να βρεθούν από δημόσια υπηρεσία σε δημόσια υπηρεσία για να συλλέξουν 17 έγγραφα.
Τι λένε οι συμβολαιογράφοι
Από την πλευρά τους οι συμβολαιογράφοι αναφέρουν ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι κατά της ψηφιοποίησης της διαδικασίας των μεταβιβάσεων ακινήτων, όμως αυτά που αναφέρονται ως διαδικασία στην προκήρυξη του έργου δεν στηρίζονται καν στο υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο. Συμβολαιογράφοι υποστηρίζουν πως αναγνωρίζουν μόνο το έγχαρτο συμβόλαιο και τη δια ζώσης υπογραφή. Ο πρόεδρος της Ένωσης Συμβολαιογράφων Ελλάδας, Γιώργος Ρούσκας, δήλωσε αναφορικά με το ψηφιακό συμβόλαιο πως εγγυητής κάθε συναλλαγής είναι ο συμβολαιογράφος: «Εμείς φτιάχνουμε το συμβόλαιο, είμαστε υπεύθυνοι και για την αρχειοθέτηση και τη φύλαξή του». Τόνισε μάλιστα ότι η τυποποίηση σε μία στάνταρ φόρμα δεν μπορεί να λειτουργήσει στα συμβόλαια: «Κάθε συμβόλαιο είναι διαφορετικό, έχει διαφορετικούς όρους, άλλο ακίνητο είναι υποθηκευμένο, άλλο προσημειωμένο, άλλο έχει βάρη, άλλο δεν έχει, υπάρχει τίμημα, σε άλλο λήγει η μίσθωση. Ένα τυποποιημένο συμβόλαιο πώς θα τα συμπεριλάβει όλα αυτά». Επιπλέον δεν έχουν όλοι οι συμβολαιογράφοι την ψηφιακή υπογραφή.
Κυρανάκης: Ας μας πουν συγκεκριμένα σε τι διαφωνούν
Να απαντήσουν συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά τις διαφωνίες τους, αναφορικά με την ψηφιακή μεταρρύθμιση στις μεταβιβάσεις ακινήτων κάλεσε τους συμβολαιογράφους, ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνος Κυρανάκης με ανάρτησή του.
"Οι Συμβολαιογράφοι αποφάσισαν αποχή από τα καθήκοντά τους απορρίπτοντας την ψηφιακή μεταρρύθμιση στις μεταβιβάσεις ακινήτων.
Απαντώντας σε όσα ισχυρίζονται οι συνδικαλιστές εκπρόσωποί τους και με σκοπό την αδιαμεσολάβητη ενημέρωση των επαγγελματιών συμβολαιογράφων αλλά και του συνόλου των πολιτών, δημοσιεύω για πρώτη φορά το πλαίσιο των μέχρι τώρα συζητήσεών μας στις 5 θεσμικές συναντήσεις με τους Συλλόγους Συμβολαιογράφων.
Τι ζητάμε από τους Συμβολαιογράφους:
1) Από τον Ιανουάριο του 2024 που μπαίνει σε λειτουργία ο ψηφιακός φάκελος μεταβίβασης ακινήτου, τα συμβόλαια να κατατίθενται σε ψηφιακό αρχείο (Αναγνώσιμο PDF, υπογεγραμμένο ηλεκτρονικά από τον Συμβολαιογράφο) μαζί με την περίληψη μεταγραφής.
2) Τα στοιχεία συμβαλλομένων να αντλούνται από το Μητρώο Πολιτών του gov.gr ώστε να αποφεύγονται λάθη.
3) Τα στοιχεία ακινήτου να αντλούνται από τη βάση δεδομένων του Κτηματολογίου, με δικαίωμα αλλαγής στοιχείων σε περίπτωση βεβαίωσης Μηχανικού.
4) Να μην υπάρχουν χειρόγραφες παραπομπές στα τελικά συμβόλαια και να μην υποβάλλουν σαρωμένα αρχεία που δεν είναι αναγνώσιμα ψηφιακά.
Τι ΔΕΝ ζητάμε από τους Συμβολαιογράφους:
1) Δεν τους ζητάμε να αλλάξει απολύτως τίποτα στον τρόπο που διαπιστώνουν τη δικαιοπρακτική ικανότητα των συμβαλλομένων. Δεν καταργείται η αυτοπρόσωπη παρουσία ενώπιον συμβολαιογράφου ώστε να διαπιστωθεί η πραγματική βούληση των μερών, όπως ισχυρίζεται το συνδικαλιστικό τους όργανο.
2) Δεν επηρεάζεται καθόλου ο τρόπος που τηρούν το δικό τους πρωτότυπο αρχείο στο δικό τους γραφείο. Απλά το Ελληνικό Κράτος αντί να συνεχίσει να λαμβάνει έγχαρτα συμβόλαια, θα λαμβάνει ψηφιακά αντίγραφα συμβολαίου.
Αξίζει να συνειδητοποιήσει κανείς ότι από το Ταμείο Ανάκαμψης δαπανώνται 200 εκατομμύρια ευρώ για την ψηφιοποίηση των παλαιών συμβολαίων σε όλα τα υποθηκοφυλακεία της χώρας.
Εφόσον δεχθούν την ψηφιακή μεταρρύθμιση, οι μεταγραφές ακινήτων θα πραγματοποιούνται σε 1 ημέρα, αντί των πολύμηνων καθυστερήσεων που συμβαίνει σήμερα.
Ας μας πουν λοιπόν συγκεκριμένα και με διαφάνεια, σε τι ακριβώς διαφωνούν”.