Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η διεθνής κοινότητα την κλιμάκωση της κρίσης στη Μέση Ανατολή. Η μεγάλη ιρανική επίθεση κατά του Ισραήλ αναχαιτίστηκε από τον «σιδερένιο θόλο», με τη συνδρομή αμερικανικών, βρετανικών και γαλλικών μαχητικών, καθώς και την αεράμυνα της Ιορδανίας, όμως τα βλέμματα στρέφονται τώρα στην αντίδραση του Τελ Αβίβ. Και η Ελλάδα παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις, γι αυτό άλλωστε συνεδρίασε εκτάκτως το ΚΥΣΕΑ χθες το απόγευμα υπό τον πρωθυπουργό. Στην ατζέντα της συζήτησης ήταν και οι οικονομικές επιπτώσεις της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, ειδικά σε περίπτωση που διακοπούν οι ροές του αργού από τα στενά του Ορμούζ, από μια περιοχή που αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου.
Ο Θεόδωρος Τσακίρης, Καθηγητής Γεωπολιτικής & Ενεργειακής Πολιτικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας μιλά στο energymag.gr για τις εξελίξεις πόσο επηρεάζουν την Ελλάδα αλλά και τον οικονομικό αντίκτυπο της σύγκρουσης.
Η επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ θα ανοίξει ένα νέο μέτωπο πολέμου ή οι πιέσεις των ΗΠΑ προς το Τέλος Αβίβ για αυτοσυγκράτηση θα αποδώσουν;
Δεν νομίζω ότι το Ισραήλ έχει την πολυτέλεια να ανοίξει ένα δεύτερο μέτωπο με το Ιράν, το οποίο προφανώς δεν θα περιοριστεί σε έναν αεροπορικό πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, αλλά θα ανοίξει ένα μεγάλο μέτωπο σύγκρουσης, πολύ μεγαλύτερο συγκριτικά με αυτό που άνοιξε η Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, με τη Χεζμπολλά στο Λίβανο. Η επίθεση είναι πρωτοφανής. Αποτελεί την πρώτη απευθείας επίθεση από το Ιράν στο Ισραήλ από συστάσεως της ιρανικής ισλαμικής δημοκρατίας και η δεύτερη απευθείας πυραυλική επίθεση που δέχεται το Ισραήλ στην ιστορία του από ένα άλλο κράτος της Μέσης Ανατολής μετά τις επιθέσεις του Σαντάμ Χουσεϊν κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κόλπου το 1991.
Η ισραηλινή αεράμυνα κατέρριψε το 99% των επιθέσεων αλλά το κλίμα δεν είναι πανηγυρικό στο Ισραήλ. Όλοι ελπίζουν ότι δεν θα δοθεί συνέχεια και αυτό φαίνεται να βαραίνει ιδιαιτέρως τις επόμενες αποφάσεις του Ισραηλινού Πρωθυπουργού και της εξόφθαλμα προβληματικής σχέσης του με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ. Κανείς από τους δύο δεν θέλει να εμπλακεί σε έναν γενικευμένο πόλεμο κατά του Ιράν με απευθείας ανατροφοδοτούμενες αεροπορικές επιθέσεις μεταξύ Ιράν-Ισραήλ την ώρα που αφενός ο πόλεμος κατά της Χαμάς δεν έχει τελειώσει και αφετέρου το μέτωπο με τη Χεζμπολλά ενδέχεται να ανοίξει. Πρέπει να είναι σαφές σε όλους ότι εάν το Ισραήλ αντεπιτεθεί μαζικά κατά του Ιράν μετά βεβαιότητας θα ανοίξει και το μέτωπο του Λιβάνου και αυτό θα έχει δραματικές επιπτώσεις κλιμάκωσης της ευρύτερης αποσταθεροποίησης.
Πόσο επηρεάζεται η Ανατολική Μεσόγειος και ειδικότερα η Ελλαδα;
Η άμεση περιφέρεια ενδιαφέροντος μας θα επηρεαστεί στην περίπτωση ενός γενικευμένου πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολλά. Στην περίπτωση αυτή θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε, με πρώτη την Κύπρο, που αντιμετωπίζει με πενιχρά μέσα και ακόμη πιο πενιχρά αποτελέσματα, ένα δραματικό προσφυγικό κύμα από το Λίβανο που θα συμπαρασύρει και τα εκατομμύρια των Σύρων προσφύγων που μετά δυσκολίας επιβιώνουν στο Λίβανο.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, η αστάθεια στη Μέση Ανατολή αυξάνεται. Αυτό θα έχει επιπτώσεις στην τιμή του πετρελαιου;
Προφανώς. Εάν το Ισραήλ αντεπιτεθεί και μετά ανταπαντήσει το Ιράν με μια πυραυλική επίθεση διπλάσιας ή τριπλάσιας έντασης κατά του Ισραήλ θα είναι πολύ δύσκολο να περιορισθεί η γενίκευση του πολέμου καθώς θα αυξηθεί το ενδεχόμενο άμεσης εμπλοκής ανάμεσα στις αμερικανικές και τις ιρανικές δυνάμεις στον Περσικό Κόλπο για πρώτη φορά μετά το 1988. Σε αυτήν την περίπτωση το Ιράν δεν θα προσπαθήσει απλά να διακόψει τη ροή του πετρελαίου μέσα από τα Στενά του Ορμούζ είναι πολύ πιθανόν να χτυπήσει τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις των συμμάχων των ΗΠΑ στη δυτική ακτή του Περσικού Κόλπου κάτι το οποίο έχει «προβάρει» με επιτυχία με την επίθεση που εξαπέλυσε κατά της Σαουδικής Αραβίας το Σεπτέμβριο του 2019.
Η συνεχιζόμενη αναταραχή θα επηρεάσει γενικότερα την ενέργεια, τόσο ως προς το κόστος όσο και ως προς τα διάφορα projects που είναι σε εξέλιξη;
Είναι πολύ πρώιμο να μιλήσουμε για κάτι τέτοιο. Όλα θα εξαρτηθούν από το κατά πόσο το Ισραήλ θα αντεπιτεθεί και κατά πόσο αυτή η απάντηση θα οδηγήσει σε κλιμάκωση του πολέμου με πρώτο βήμα αυτής της κλιμάκωσης την άμεση και γενικευμένη εμπλοκή της Χεζμπολλά κατά του Ισραήλ.
