Ως γνωστόν, τo Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προχώρησε πρόσφατα στον σχεδιασμό μίας σημαντικής μεταρρύθμισης για την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας, η οποία αποτυπώθηκε στον Νόμο 5106/2024 – ΦΕΚ 63Α/1-5-2024 με τίτλο «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους τομείς: α) της διαχείρισης υδάτων, β) της διαχείρισης και προστασίας των δασών, γ) της αστικής ανθεκτικότητας και πολιτικής, δ) της καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης, ε) της ενεργειακής ασφάλειας και άλλες επείγουσες διατάξεις».
Στο επίκεντρο της μεταρρύθμισης αυτής βρίσκεται η κινητροδότηση της απομάκρυνσης της υπερβάλλουσας βιομάζας των δασών, ώστε να μετριασθούν οι κίνδυνοι εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών μεγάλης κλίμακας. Παράλληλα, μέσω της ενίσχυσης και ενδυνάμωσης της Δασικής Υπηρεσίας, την εκπόνηση και εφαρμογή νέων διαχειριστικών και αντιπυρικών μελετών, τη χρήση καινοτόμων τεχνολογιών και την εμπέδωση κλίματος συνεργασίας δασικών συνεταιρισμών και υβριδικών σχημάτων, επιχειρείται να καταστεί πιο εφικτή η συνεχής και βιώσιμη διαχείριση των δασικών περιοχών. Η δασική βιομάζα που παράγεται κατά τις δραστηριότητες δασικής διαχείρισης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή προϊόντων ξυλείας, αλλά κυρίως για την παραγωγή βιοενέργειας, βιοκαυσίμων και βιοπροϊόντων. Αυτοί είναι τομείς στους οποίους χώρες όπως η Αυστρία διαθέτουν ιδιαίτερη υψηλή τεχνογνωσία, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί με τις απαραίτητες προσαρμογές.
Στο πλαίσιο αυτό, το Εμπορικό Τμήμα της Αυστριακής Πρεσβείας στην Αθήνα Advantage Austria, σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Ανάπτυξης Βιομάζας (ΕΛΕΑΒΙΟΜ | HellaBiom) και τον Αυστριακό Σύνδεσμο Βιομάζας (ABA), διοργάνωσε αποστολή Αυστριακών θεσμικών παραγόντων και επιχειρήσεων του κλάδου Δασοκομίας και Βιοενέργειας στην Ελλάδα από τις 13 έως τις 16 Μαΐου 2024.
Η αποστολή συμμετείχε στο Περιφερειακό Φόρουμ Βιομάζας (Biomass Regional Forum), μία νέα σειρά εκδηλώσεων που διοργανώνεται σε ετήσια βάση. Σκοπός του Φόρουμ είναι να φέρει σε άμεση επαφή και δικτύωση επιχειρήσεις, τοπική αυτοδιοίκηση, ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα, αγροτικούς και δασικούς συνεταιρισμούς, ενεργειακές κοινότητες, διαχειριστές logistics, ιδιοκτήτες-χειριστές μηχανημάτων έργου, δασικών και αγροτικών μηχανημάτων, παραγωγούς βιομάζας και γενικά όλους τους συντελεστές της αλυσίδας αξίας βιομάζας.
Την Τρίτη 14 Μαΐου 2024, πραγματοποιήθηκε στη Λάρισα, το εναρκτήριο Περιφερειακό Φόρουμ Βιομάζας, με θέμα «Βιοενέργεια και Βιώσιμη Δασική Διαχείριση», που διοργανώθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Ανάπτυξης Βιομάζας (ΕΛΕΑΒΙΟΜ|HellaBiom), σε συνεργασία με την Advantage Austria, την Αυστριακή Πρεσβεία στην Ελλάδα και τον Αυστριακό Σύνδεσμο Βιομάζας (ABA), προσελκύοντας περισσότερους από 220 διά ζώσης συμμετέχοντες και πολλούς ακόμη διαδικτυακούς.
Πριν από το Φόρουμ είχε προηγηθεί στην Αθήνα επίσημη συνάντηση στο Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας τη Δευτέρα 13 Μαΐου αυστριακής αντιπροσωπείας υπό την Πρέσβη κα. Gerda Vogl και ελληνικής αντιπροσωπείας από το Δ.Σ. της ΕΛΕΑΒΙΟΜ με τον Υπουργό κ. Θόδωρο Σκυλακάκη, τον Γενικό Γραμματέα Ενέργειας κ. Αριστοτέλη Αϊβαλιώτη, τον Γενικό Γραμματέα Δασών κ. Ευστάθιο Σταθόπουλο και αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου, κατά την οποία παρουσιάστηκε η τρέχουσα κατάσταση της αξιοποίησης δασικής βιομάζας σε Αυστρία και Ελλάδα από θεσμικούς φορείς των δύο χωρών.
Η πρώτη μέρα του Φόρουμ της Λάρισας άνοιξε με ομιλία του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θόδωρου Σκυλακάκη, ο οποίος εξήγησε τη μεταρρύθμιση του ελληνικού δασικού τομέα, τα σχέδια στήριξης της απόληψης περίσσειας βιομάζας από τα δάση για την αποφυγή της εξάπλωσης των πυρκαγιών μεγάλης κλίμακας και τον τρόπο με τον οποίο η διαδικασία αυτή θα επιτρέψει τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων βιοοικονομίας και βιοενέργειας.
Η Πρέσβης της Αυστρίας στην Ελλάδα, κα. Gerda Vogl, άνοιξε το συνέδριο εκ μέρους της αυστριακής αντιπροσωπείας, επισημαίνοντας την εμπειρία της χώρας της στη δασοκομία και τη βιοενέργεια. Το θέμα επεξεργάστηκε περαιτέρω ο Christoph Pfemeter, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βοενέργειας Bioenergy Europe και Διευθύνων Σύμβουλος του ABA, ο οποίος έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες για τη συμβολή της βιοενέργειας στο ενεργειακό σύστημα της ΕΕ και την κατάσταση της βιοενέργειας στην Αυστρία.
Ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Δημήτριος Κουρέτας, σε χαιρετισμό του τόνισε τη σημασία της αξιοποίησης υπολειμματικής βιομάζας σε διάφορες εφαρμογές βιοοικονομίας και βιοενέργειας και επιβεβαίωσε την στήριξη της Περιφέρειας σε επενδυτικές προτάσεις που θα παρέχουν λύσεις προς την συγκεκριμένη κατεύθυνση.
Ο Γενικός Γραμματέας Δασών κ. Ευστάθιος Σταθόπουλος ανέπτυξε τους βασικούς άξονες της μεταρρύθμισης για την βιώσιμη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας, αναφέροντας ότι μεταξύ των κύριων στόχων του νέου Νόμου αποτελεί, όχι μόνο η απομάκρυνση με οργανωμένο τρόπο της υπερβάλλουσας βιομάζας, αλλά η εν συνεχεία μετατροπή της σε χρήσιμη ενέργεια και προϊόντα της οικονομίας του δάσους.
Η Γενική Δευθύντρια Επιθεώρησης Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας του ΥΠΕΝ κα. Ζωή Φτίκα αναφέρθηκε την σημαντική συνεισφορά της Δασικής Υπηρεσίας στην προστασία και αειφορία των δασών της χώρας και την ανάπτυξη του πολυλειτουργικού τους ρόλου.
Κατά τη διάρκεια της ημερίδας, μία πλειάδα διακεκριμένων ομιλητών από θεσμικούς φορείς, ιδρύματα και επιχειρήσεις, τόσο από την Αυστρία όσο και από την Ελλάδα, μοιράστηκαν τις εμπειρίες και τις γνώσεις τους στο αντικείμενο της απόληψης δασικής βιομάζας και τη χρήση αυτής σε εφαρμογές βιοενέργειας από διαφορετικές σκοπιές, όπως το θεσμικό πλαίσιο, τις τεχνικές προδιαγραφές, τα κόστη και τις οικονομικές συνθήκες, την πιστοποίηση αειφορίας, την εκτίμηση δυναμικού βιομάζας υπό την επίδραση της κλιματικής αλλαγής, την επιχειρηματική ανάπτυξη νέων έργων βιοενέργειας, την εφαρμοσμένη έρευνα και τις κοινωνικές προεκτάσεις αξιοποίησης, όπως αποτυπώνονται μέσα από κοινωνικά συνεταιριστικά σχήματα και ενεργειακές κοινότητες. Παράλληλα, στο πλαίσιο B2B συναντήσεων, εκπρόσωποι αυστριακών εταιρειών - μελών της αποστολής είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με εκπροσώπους αντίστοιχων ελληνικών εταιρειών και φορέων.
Στην παρέμβασή του, εκ μέρους του Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Ανάπτυξης Βιομάζας - ΕΛΕΑΒΙΟΜ και του Προέδρου κ. Αντώνη Γερασίμου, ο Γενικός Γραμματέας του Συνδέσμου κ. Νίκος Δαμάτης συνόψισε το βασικό μήνυμα του συνεδρίου: «Η απομάκρυνση της περίσσειας βιομάζας από τα ελληνικά δάση έχει καταστεί ανάγκη και η σύγχρονη βιοενέργεια μπορεί να δώσει λύσεις στον χειρισμό της με τρόπο όχι μόνο περιβαλλοντικά βιώσιµο, αλλά και οικονοµικά και κοινωνικά επωφελή. Αυτοί οι τρεις πυλώνες – τεχνο-οικονομικός, περιβαλλοντικός και κοινωνικός – είναι απαραίτητοι σε κάθε βιώσιμη εφαρμογή της βιοενέργειας».
Παράλληλα, εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιοενέργειας Bioenergy Europe, ο Διευθυντής Επιχειρηματικής Ανάπτυξης και Μελών και μέλος Δ.Σ. ΕΛΕΑΒΙΟΜ κ. Μανώλης Καραμπίνης τόνισε: «Η μεταφορά εμπειριών και τεχνογνωσίας από το αυστριακό παράδειγμα στη δασοκομία και τη βιοενέργεια μπορεί να διευκολύνει τη μετάβαση στον ελληνικό δασικό τομέα. Είναι υπέροχο να βλέπουμε αυτή την αυξανόμενη συνεργασία μεταξύ των ελληνικών και αυστριακών ενώσεων, καθώς και τις ώριμες λύσεις που μπορούν να προσφέρουν και εφαρμόζουν ήδη τα μέλη του Bioenergy Europe και άλλες εταιρείες του κλάδου. Συνολικά, αυτό το πρώτο Περιφερειακό Φόρουμ Βιομάζας ήταν μια εξαιρετική εκδήλωση που σίγουρα θα αποφέρει καρπούς τα επόμενα χρόνια».
Το πρωί της Τετάρτης 15 Μαΐου, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν το Δασαρχείο Μουζακίου προκειμένου να ενημερωθούν για τις πολλαπλές δραστηριότητες της Δασικής Υπηρεσίας από την Γενική Διευθύντρια ΕΕΔΠΘΣΕ κα. Ζωή Φτίκα, τον Δασάρχη Μουζακίου κ. Απόστολο Γκόζκο και στελέχη του Δασαρχείου και να κατανοήσουν τις προκλήσεις που συνδέονται με εργασίες σε δύσβατα και επικλινή εδάφη. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, η μικτή αυστριακή και ελληνική
αντιπροσωπεία, επισκέφθηκε το Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου & Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στην Καρδίτσα, για να παραδώσει διαλέξεις σε διδάσκοντες και φοιτητές, να πληροφορηθεί για το εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο του ιδρύματος και να επισκεφθεί τα ερευνητικά του εργαστήρια, στα οποία ξεναγήθηκε από τον Πρόεδρο του Τμήματος Καθηγητή κ. Γεώργιο Νταλό.
Το φόρουμ ολοκληρώθηκε την Πέμπτη 16 Μαΐου με μια ολόκληρη μέρα επιτόπιων επισκέψεων σε εγκαταστάσεις βιοενέργειας:
- Τη μονάδα συμπαραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας (ΣΗΘ) ισχύος 1 MWe της Alfa Wood στο εργοστάσιο επεξεργασίας ξύλου στη Λάρισα, η οποία χρησιμοποιεί δικά της υπολείμματα ξύλου. - Το εργοστάσιο αεριοποίησης βιομάζας ισχύος 500 kWe της Agrigas σε συνδυασμό με μια γραμμή παραγωγής αγροπελετών, επίσης στην Λάρισα.
- Το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιομάζα ισχύος 5 MWe της ΒΙΟΠΑΡ στον Βόλο, το μεγαλύτερο στην Ελλάδα.
Τα μέλη και το Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Ανάπτυξης Βιομάζας (ΕΛΕΑΒΙΟΜ) εκφράζουν την ευγνωμοσύνη τους προς όλους τους συντελεστές, χορηγούς και συμμετέχοντες του 1ου Περιφερειακού Φόρουμ Βιομάζας | Biomass Regional Forum 2024 και της Αυστριακής Αντιπροσωπείας θεσμικών φορέων και επιχειρήσεων, ειδικότερα μάλιστα προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας και τις Γενικές Γραμματείες Δασών και Ενέργειας, την Αυστριακή Πρεσβεία και το εμπορικό τμήμα Advantage Austria, καθώς και τον Αυστριακό Σύνδεσμο Βιομάζας - Austrian Biomass Association (ABA).
