Μεγάλη κινητικότητα καταγράφεται στον ευρύτερο κλάδο των κατασκευών, των υποδομών και της ενέργειας στο πρώτο διάστημα του 2023, με τις μετοχές να ξεχωρίζουν, εν μέσω έντονων διεργασιών με νέες υπογραφές έργων, ξεμπλοκάρισμα παλαιότερων κ.λπ.
Ο κλάδος εύλογα έχει έρθει στο προσκήνιο καθώς είναι αυτός που θα κληθεί να «τρέξει» τα πολυάριθμα έργα που είτε έχουν ανατεθεί (Γραμμή 4 Μετρό, FlyOver Θεσσαλονίκη, επέκταση της Λ. Κύμης στην Αττική, Εγνατία Οδός, ΒΟΑΚ, Καστέλι, οδικός άξονας Πάτρα-Πύργος, Καλαμάτα - Ριζόμυλος - Πύλος – Μεθώνη, Marina Tower στο Ελληνικό και δεκάδες άλλα) είτε μένουν να ανατεθούν φέτος και τα επόμενα χρόνια.
Ο κλάδος πέρασε δια πυρός και σιδήρου όλη την προηγούμενη 15ετία, λόγω της κατακόρυφης συρρίκνωσης της οικοδομικής δραστηριότητας, αρκετές εταιρείες χρεοκόπησαν, ενώ άλλες συγχωνεύτηκαν για να επιβιώσουν. Παράλληλα, τεράστιο βαρίδι ήταν και παραμένει ο υπέρογκος δανεισμός, απόρροια της αλόγιστης διαχείρισης που έλαβε χώρα για πολλά χρόνια στον συγκεκριμένο κλάδο, με τις ανοχές – σε πολλές περιπτώσεις – της πολιτικής ηγεσίας που λειτουργούσε συνδυαστικά με την ειδική μεταχείριση από τον τραπεζικό κλάδο.
Την τελευταία πενταετία έχουν γίνει προσπάθειες εξυγίανσης του κατασκευαστικού κλάδου, με την αλλαγή κουλτούρας από πλευράς διοικήσεων των εταιρειών που πλέον κινούνται σε διαφορετικά μονοπάτια συγκριτικά με το παρελθόν, αναλαμβάνοντας έργα που μπορούν να είναι βιώσιμα και να φέρνουν κέρδη και όχι έργα που μόνο αυξάνουν το ανεκτέλεστο, αλλά έχουν «κλειδώσει» με μη βιώσιμες εκπτώσεις.
Σε κάθε περίπτωση φαίνεται πως ο κλάδος βρίσκεται σε ολοσχερή μετασχηματισμό, προσπαθώντας ταχέως να προσαρμοστεί στη νέα τάξη πραγμάτων. Δεν είναι τυχαίο ότι δύο εκ των κορυφαίων του κλάδου, οι Ελλάκτωρ και Intrakat έχουν αλλάξει ιδιοκτησιακό καθεστώς την τελευταία διετία, ενώ επίσης δεν είναι τυχαίο ότι ο κλάδος έφερε και τέσσερις από τις 6-7 τελευταίες αυξήσεις κεφαλαίου εισηγμένων εταιρειών.
Το ανεκτέλεστο και η νέα πολιτική στα έργα
Το ανεκτέλεστο των τεσσάρων μεγάλων ομίλων στις κατασκευές (ΓΕΚ Τέρνα, Άκτωρ, Intrakat και AVAX) φτάνει στα 9 δισ. ευρώ, ενώ ξεπερνά τα 10,5 εκατ. ευρώ αν προστεθούν τα 1,5 δισ. των δύο εταιρειών του ομίλου Mytilineos, ΜΕΤΚΑ και Μ Παραχωρήσεις.
Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Υποδομών, το ποσοστό επενδύσεων σε έργα στις κατασκευές θα φτάσει έως το 8,1% το 2025 από 4% του ΑΕΠ το 2020. Για ένα ποσό 20 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια σε έργα υποδομής, ΣΔΙΤ και παραχωρήσεις έκανε λόγω πρόσφατα και ο κ. Ευάγγελος Μυτιληναίος, παρουσιάζοντας τις δύο θυγατρικές του σε κατασκευές και παραχωρήσεις.
Το υψηλό ανεκτέλεστο σημαίνει αρκετά κεφάλαια για εγγυητικές, αυξημένες ανάγκες για κεφάλαιο κίνησης και ικανό απόθεμα διαθεσίμων για να αντιμετωπίζονται και οι καθυστερήσεις που προκαλούνται στην εκτέλεση των έργων από εξωγενείς παράγοντες. Το καλό για τους κατασκευαστές είναι ότι πλέον τα νέα έργα εξασφαλίζονται με ικανοποιητικά περιθώρια κέρδους, αφού έχουν εκλείψει οι μεγάλες εκπτώσεις. Παράλληλα, όσοι μετέχουν σε παραχωρήσεις οδικών αξόνων βλέπουν τα έσοδά τους να αυξάνονται καθώς η κυκλοφορία ανακάμπτει.
ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ
Διαθέτει το υψηλότερο ανεκτέλεστο τόσο στον κατασκευαστικό κλάδο, όσο και σε κάθε άλλο κλάδο στη χώρα μας, καθώς ανέρχεται στα 4,8 δισ. ευρώ, έχοντας αναλάβει μερικά από τα πιο φιλόδοξα projects στην Ελλάδα όπως είναι η επέκταση της Εγνατίας, το Καστέλι στην Κρήτη, το Marina Tower στο Ελληνικό, η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής στην Κομοτηνή, το Πάτρα-Πύργος - κατασκευή τμήματος Γαστούνη-Πύργος κ.α.
Ο όμιλος βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για την πώληση της «πράσινης» θυγατρικής Τέρνα Ενεργειακή, κάτι που αν επιτευχθεί, θα μειώσει πολύ το δανεισμό του, ενώ θα αποκτήσει και πρόσθετη ρευστότητα για τη διεκδίκηση νέων έργων, ή την υποστήριξη των υπαρχόντων.
Άκτωρ
Ήταν για πολλά χρόνια η κορυφαία κατασκευαστική της Ελλάδος, έχοντας υλοποιήσει μερικά από τα πλέον κομβικά, απαιτητικά και πολυσχιδή έργα όπως Αττική Οδός, Μετρό, γέφυρες και οδικές αρτηρίες, ενώ έχει παραδώσει με επιτυχία και τη μεγαλύτερη (Χρυσή) γραμμή του Μετρό της Ντόχα του Κατάρ. Στο εξωτερικό όμως όπου υπήρχε και το μεγάλο άπλωμα, ήταν και η ανοικτή πληγή του ομίλου, με πολλά έργα να λιμνάζουν και άλλα να υλοποιούνται χωρίς κέρδος. Πλέον ο όμιλος έχει αποχωρήσει από τις περισσότερες ξένες αγορές που δραστηριοποιούνταν με ζημιές, έχει γίνει γενικευμένο συμμάζεμα, ενώ στο 9μηνο του 2022 ο κατασκευαστικός τομέας γύρισε θετικός μετά από πολλά χρόνια. Διαθέτει ανεκτέλεστο 2,7 δισ. ευρώ, έχοντας συνάψει πολλαπλές κοινοπραξίες, τόσο με τους προαναφερόμενους ομίλους, όσο και με άλλους από Ελλάδα ή εξωτερικό.
Ιntrakat
Αποτελεί το μεγαλύτερο… αουτσάιντερ του κατασκευαστικού και ενεργειακού κλάδου, έχοντας ανέβει τις περισσότερες… πίστες τα τελευταία χρόνια, έχοντας πλέον ανεκτέλεστο που φτάνει στα 1,3 δισ. ευρώ. Πρόσφατα ολοκλήρωσε τη νέα αύξηση κεφαλαίου κατά 100 εκατ. ευρώ, που θα βοηθήσουν τον όμιλο να τρέξει με μεγαλύτερες αξιώσεις το επενδυτικό του πρόγραμμα.
Mytilineos
Την τελευταία πενταετία και μετά την απορρόφηση της εταιρείας Μεταλλικές Κατασκευές (ΜΕΤΚΑ) έχει μπει πολύ δυναμικά στα κατασκευαστικά έργα (και της Ελλάδας), δεδομένου ότι η ΜΕΤΚΑ ήταν εδώ και δύο δεκαετίες μέσα στους δέκα κορυφαίους παγκόσμια κατασκευαστές ενεργειακών έργων και σχετικών υποδομών. Πλέον, η ΜΕΤΚΑ Κατασκευές αποσχίζεται εκ νέου από τη μητρική σύμφωνα με την πρόσφατη απόφαση μετασχηματισμού που θα ολοκληρωθεί στα μέσα του 2023.
Η ΜΕΤΚΑ αναλαμβάνει πλέον στην Ελλάδα σημαντικά έργα υποδομών, όπως η νέα σιδηροδρομική γραμμή υψηλών ταχυτήτων του τμήματος «Κιάτο – Ροδοδάφνη Αιγίου» μήκους 71 χλμ την οποία παρέδωσε πριν από ενάμιση περίπου χρόνο, χτυπάει οδικούς άξονες, (όπως Άκτιο-Aμβρακία, παράκαμψη Χαλκίδας – Ψαχνών κ.α.), διαγωνισμούς ΣΔΙΤ κ.λπ. Όπως τόνισε πρόσφατα ο κ. Μυτιληναίος, το κατασκευαστικό ανεκτέλεστο του ομίλου πλέον ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ.
AVAX
Σε πολλαπλές κινήσεις ρευστοποίησης περιουσιακών στοιχείων έχει προχωρήσει την τελευταία διετία η AVAX, μειώνοντας κατά 39% το δανεισμό της. Στόχος; Η καλύτερη χρηματοοικονομική απεικόνιση, το καλύτερο πρόσωπο στις τράπεζες, αλλά και η απόκτηση κάποιες ρευστότητας ώστε να διεκδικήσει με αξιώσεις τα νέα έργα που είναι πολλά.
Το 2020 πώλησε τα κεντρικά του γραφεία στο Μαρούσι έναντι 34 εκατ. ευρώ. Τον Ιούνιο του 2022 πώλησε το χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ της θυγατρικής Volterra έναντι 60 εκατ. ευρώ και πριν λίγες ημέρες ρευστοποίησε τη συμμετοχή του στην κοινοπραξία ΓΕΦΥΡΑ εισπράττοντας άλλα 60 εκατ. ευρώ. To ανεκτέλεστο του ομίλου ενισχύεται διαρκώς και πλέον διαμορφώνεται στα 2,3 δ
