Η «τρέλα» του Πάνου Γερμανού με τις νέες τεχνολογίες αλλά και τη σωστή περιβαλλοντική λειτουργία όλων των εταιρειών του είναι γνωστή εδώ και δεκαετίες. Στα θέματα βιωσιμότητας και περιβάλλοντος είναι πρωτοπόρος, όπως πρωτοπόρος είναι σχεδόν σε ό,τι καταπιάνεται και αυτός είναι ο λόγος που προηγείται της εποχής του.
Είτε ασχολείται με μπαταρίες, ξεκινώντας από ένα μικρό μαγαζί στην Εμμ. Μπενάκη και φτάνοντας να πουλά σε όλο τον κόσμο ακόμη και μπαταρίες για υποβρύχια, είτε με το λιανικό εμπόριο, δημιουργώντας τη μεγαλύτερη (τότε) αλυσίδα στην Ευρώπη «Γερμανός», είτε με τις τηλεπικοινωνίες όπως έκανε με την Play στην Πολωνία που σε ελάχιστα χρόνια την κατέστησε κορυφαία δύναμη στη χώρα, προχωρώντας στην πώλησή της πριν δυόμισι χρόνια με πολύ μεγάλες υπεραξίες.
Η δημιουργία και το «χτίσιμο» μιας μπαταρίας, εκτός από τα εργατικά, το ενεργειακό κόστος, τους περιβαλλοντικούς κινδύνους και όλα τα υπόλοιπα, «κουβαλά» και πολύ μεγάλο… βάρος, σε ό,τι αφορά τη διαχείρισή της, όταν ολοκληρωθεί ο κύκλος της λειτουργίας της.
Έτσι λοιπόν, ο όμιλος Συστήματα Sunlight, τον Οκτώβριο του 2014 δημιούργησε τη Sunlight Recycling, ξεκινώντας εκείνο το μήνα – αρχικά πιλοτικά - το εργοστάσιο ανακύκλωσης μπαταριών στην Κομοτηνή. Επρόκειτο για την πιο σύγχρονη - τεχνολογικά και περιβαλλοντικά - μονάδα ανακύκλωσης μπαταριών μολύβδου στην Ευρώπη, ολοκληρώνοντας μια επένδυση 31 εκατ. ευρώ.
Η εργοστασιακή μονάδα βρίσκεται σε έκταση 42 στρεμμάτων, στην περιοχή της Κομοτηνής (ΒΙΠΕ Κομοτηνής, Νομού Ροδόπης) και ήταν μια... φυσική εξέλιξη για τη Sunlight στη δέσμευσή της για έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία.
Υπάρχει ένας τεχνολογικός κεντρικός «εγκέφαλος», όπου μέσω υπολογιστών παρακολουθούνται τα πάντα σε on line βάση όλο το 24ωρο, στο «σπαστήριο», δηλαδή στο μηχάνημα που «αλέθονται» οι πάσης φύσεως μπαταρίες και ξεδιαλύνονται τα υλικά, στο χυτήριο, αλλά και στο... ιατρείο, εκεί που με σύγχρονες μεθόδους μετρώνται οι προσμίξεις, οι βαθμοί τοξικότητας τόσο στο περιβάλλον όσο και στα υλικά που παράγονται… Ένα εργοστάσιο πιστοποιημένο από τους πιο εξειδικευμένους παγκόσμιους φορείς.
Η μονάδα αυτή τη στιγμή απασχολεί πλέον πάνω από 100 άτομα, ενώ το χυτήριο δουλεύει 24 ώρες, 7 ημέρες την εβδομάδα και κάθε χρόνο υπάρχει σημαντική βελτίωσης στους παραγωγικούς δείκτες. To 2016 ήταν το πρώτο έτος πλήρους λειτουργίας, στη διάρκεια του οποίου το εργοστάσιο παρήγαγε 16.500 τόνους μολύβδου, το 2017 στο σύνολο θα έχει 20.000 τόνους και το 2018 υπερέβη τους 24.000 τόνους. Πλέον, οι επιδόσεις έχουν πάει πολύ υψηλότερα.
Mέσω της ανακύκλωσης ο όμιλος Sunlight καλύπτει μόνο το 50% των αναγκών του σε πρώτες ύλες, ενώ μέσω των κινήσεων που κάνει, ευελπιστεί αυτό το ποσοστό να ανέβει.
Πριν γίνει το εργοστάσιο, η Sunlight αγόραζε μόλυβδο από το εξωτερικό. Ο μόλυβδος είναι ένα χρηματιστηριακό προϊόν, με διακυμάνσεις στην τιμή του. Μέσω αυτής της επένδυσης, η Sunlight σταμάτησε εκροή συναλλάγματος περίπου 40 εκατ. ευρώ ετησίως (με τρέχουσες τιμές μολύβδου) για την προμήθεια της πρώτης ύλης κατασκευής των μπαταριών.
Η Sunlight λειτουργεί με τέτοιες προδιαγραφές που δε φεύγει τίποτα στο περιβάλλον, δεν υπάρχουν απόβλητα, καθώς οτιδήποτε παράγεται, αξιοποιείται είτε από τον όμιλο, είτε δίνεται σε τρίτους. Η εταιρεία εφαρμόζει στην πράξη επιχειρηματικό μοντέλο κυκλικής οικονομίας, καθώς θεωρεί ότι αποτελεί μονόδρομο στην αειφόρο επιχειρηματική ανάπτυξη. Αν ενισχυθεί η ανακύκλωση μπαταριών μολύβδου οξέως και η χώρα μας φτάσει στα επίπεδα του ευρωπαϊκού μέσου όρου τότε μπορεί να δημιουργηθεί μια αγορά με εκτιμώμενο τζίρο της τάξης των 70 έως και 100 εκατ. ευρώ, με υψηλή προστιθέμενη αξία για την οικονομία της χώρας.
Το νέο πρωτοποριακό έργο ανακύκλωσης μπαταριών λιθίου
Την περασμένη Τετάρτη ο όμιλος ανακοίνωσε ένα νέο πρωτοποριακό πρόγραμμα ανακύκλωσης μπαταριών, με στόχο να περάσει στην επόμενη γενιά αυτής της εξαιρετικά σημαντικής διαδικασίας, να εξελίξει τις τεχνολογίες και να… ακουμπήσει το δύσκολο έως σήμερα τομέα της ανακύκλωσης των μπαταριών λιθίου.
Έως σήμερα, οι μπαταρίες λιθίου, δύσκολα ανακυκλώνονται, ασχέτως με το τι λέγεται… επίσημα. Η εξίσωση της βιώσιμης ανακύκλωσης και της δημιουργίας ανταγωνιστικών προϊόντων παραμένει εξαιρετικά δύσκολη διαδικασία. Άλλωστε, ένα τεράστιο μέρος όλη της αγοράς της λεγόμενης… πράσινης και βιώσιμης ανάπτυξης, λειτουργεί έως τώρα, λόγω του ότι είναι επιδοτούμενο! Και είναι επιδοτούμενο, ώστε να μπορέσει να σταθεί για να δώσει τα προϊόντα και τις λύσεις της επόμενης ημέρας.
Το λίθιο
Το λίθιο είναι ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία για τη μετάβασή μας σε ένα μέλλον χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Οι μπαταρίες λιθίου αντικαθιστούν το καύσιμο σε κινητήρες εσωτερικής καύσης σε ποικίλες εφαρμογές. Καθώς η διείσδυση των ηλεκτρικών οχημάτων λοιπόν αυξάνεται ραγδαία, αυξάνεται ραγδαία και η ζήτηση για λίθιο, αλλά και για άλλες πρώτες ύλες των επαναφορτιζόμενων ηλεκτρικών μπαταριών όπως το κοβάλτιο, το νικέλιο, ο χαλκός, το μαγνήσιο κ.ο.κ.
Ως βασική πρώτη ύλη για τις μπαταρίες που τροφοδοτούν τα ηλεκτρικά οχήματα, το λίθιο φαίνεται ότι θα μας απασχολήσει κατά τη διάρκεια όλης της δεκαετίας. Πόσο μάλλον από τη στιγμή που η μπαταρία αποτελεί τα πιο ακριβό εξάρτημα των ηλεκτρικών οχημάτων,αντιπροσωπεύοντας περίπου το 30% του συνολικού κόστους και οι κατασκευαστές αγωνίζονται για να εξασφαλίσουν προμήθειες λιθίου σε έναν κόσμο συγκρατημένης προσφοράς, εκτοξεύοντας τις τιμές.
Το νέο project ReLiFe της Sunlight
Το νέο καινοτόμο project της Sunlight λοιπόν, αναπτύσσεται στο πλαίσιο συνεργασίας με εταίρους και έλαβε χρηματοδότηση περίπου 3,6 εκατ. ευρώ από τον οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης EIT RawMaterials, ενώ οι εταίροι του ReLiFe (Recycling Lithium Ferrophosphate), συνεισφέρουν επίσης με 1,5 εκατ. ευρώ σε ίδια κεφάλαια.
Η πιλοτική μονάδα θα είναι η πρώτη του είδους της στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και μία από τις ελάχιστες παγκοσμίως, ενώ πρωταρχικός στόχος του έργου είναι η δημιουργία μονάδας με δυναμικότητα ανακύκλωσης 500 τόνων μπαταριών λιθίου ετησίως στις παραγωγικές εγκαταστάσεις της Sunlight Group στην Ξάνθη.
Το ReLiFe ευθυγραμμίζεται με την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τις μπαταρίες και τους σχετικούς στόχους για ανάκτηση κρίσιμων υλών, και θα έχει διάρκεια τριών ετών – από 1.1.2023 έως 31.12.2025.
Η μονάδα θα ανακυκλώνει μπαταρίες λιθίου-φωσφορικού σιδήρου (LFP) – το είδος, δηλαδή, των μπαταριών λιθίου που η Sunlight Group παράγει στο βιομηχανικό της συγκρότημα στην Ξάνθη και στη νέα εγκατάστασή της στο Mebane της Βόρειας Καρολίνας. Παράλληλα, θα ανακυκλώνει υλικά που δημιουργούνται κατά την παραγωγή πρωτότυπων στοιχείων LFP στην υπό υλοποίηση πιλοτική γραμμή της Sunlight Group, με ποσοστό ανάκτησης >95% και επίπεδο καθαρότητας ανθρακικού λιθίου άνω του 99%.
ReLiFe: Ανακύκλωση Σιδηροφωσφορικού Λιθίου
Η υλοποίηση αυτού του φιλόδοξου έργου απαντά σε μια σειρά βασικών στόχων της ΕΕ σχετικά με τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες (Critical Raw Materials), τη βιωσιμότητα, την ενεργειακή μετάβαση, και την κυκλική οικονομία. ReLiFe (Recycling Lithium Ferrophosphate) σημαίνει Ανακύκλωση Σιδηροφωσφορικού Λιθίου και αποτελεί αποφασιστικό βήμα για την αντιμετώπιση μιας από τις πιο επιτακτικές ενεργειακές ανάγκες παγκοσμίως: την ανάπτυξη αποτελεσματικών τρόπων ανακύκλωσης των μπαταριών ιόντων λιθίου.
Των μπαταριών δηλαδή που οδηγούν τις εξελίξεις για την απανθρακοποίηση και την εξασφάλιση ενός αμιγώς ηλεκτρικού μέλλοντος, συμβάλλοντας στη βιωσιμότητα, τονίζεται στην ανακοίνωση.
Σε συνέχεια της επιτυχημένης λειτουργίας της πιλοτικής μονάδας ανακύκλωσης, επιπλέον επενδύσεις μπορούν να μεγιστοποιήσουν τη σχετική παραγωγή ώστε να δημιουργηθεί βιομηχανικής κλίμακας εγκατάσταση ανακύκλωσης μπαταριών λιθίου με ετήσια δυναμικότητα χιλιάδων τόνων.
Η εξέλιξη αυτή θα ενισχύσει την κυκλική οικονομία, καθιστώντας δυνατή την ανάκτηση τριών κρίσιμων για την ΕΕ πρώτων υλών (λίθιο, φωσφορικός σίδηρος και γραφίτης) που περιέχονται στις μπαταρίες LFP. Επιπλέον, καθίσταται δυνατή και η ανάκτηση βασικών μετάλλων, όπως ο χαλκός και το αλουμίνιο.
Συνεργασία ακαδημαϊκών και βιομηχανικών εταίρων
Οι εταίροι που συνεργάζονται στο έργο συνεισφέρουν επίσης 1,5 εκατ. ευρώ σε ίδια κεφάλαια για την υλοποίησή του. Πρόκειται για συνεργασία ακαδημαϊκών και βιομηχανικών εταίρων, μοναδικά τοποθετημένων για τη δημιουργία βελτιστοποιημένης μονάδας ανακύκλωσης μπαταριών LFP.
Το Πανεπιστήμιο TU Bergakademie Freiberg (TUBAF), διεθνώς αναγνωρισμένο ίδρυμα που εστιάζει στην ανακύκλωση προϊόντων που έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο ζωής τους, ηγείται της τεχνολογικής ανάπτυξης, σε συνεργασία με έμπειρους φορείς όπως το Helmholtz Institute Freiberg (HIF) και η MΟΝΟΛΙΘΟΣ.
Η εταιρεία σχεδιασμού εγκαταστάσεων Küttner θα υποστηρίξει την ανάπτυξη ενός πλήρως λειτουργικού σχεδίου πιλοτικής εγκατάστασης. Η Greenhouse Investment Group δραστηριοποιείται κυρίως στην Ευρώπη με έδρα την Ιρλανδία, ειδικεύεται στις κεφαλαιαγορές, και θα αναπτύξει τις αναλύσεις Αγοράς, Επιχειρηματικού Σχεδίου, και Ρίσκου.
Η ομάδα της Sunlight Group θα συντονίζει τις προσπάθειες, θα επιβλέπει και θα προσαρμόζει την πορεία του έργου, ώστε να ικανοποιεί τις ανάγκες παραγωγής μπαταριών. Επίσης, θα φιλοξενήσει στις εγκαταστάσεις της την πιλοτική μονάδα ανακύκλωσης μπαταριών LFP. Τέλος, ο πλήρης κύκλος ζωής μιας μπαταρίας LFP θα αξιολογείται από την SE&C, ώστε να αναδεικνύονται πλήρως οι φιλικές προς το περιβάλλον ιδιότητες του εν λόγω τύπου μπαταρίας.
