του Αλέξανδρου Μπαρότσι
Η σύμπραξη ένα χρόνο πριν, τον Ιούλιο του 2022, της ΔΕΗ με τη Motor Oil στο πράσινο υδρογόνο, έκανε πολλούς να μιλήσουν για μια στρατηγικής σημασίας κίνηση γύρω από την πράσινη μετάβαση. Ο μεγαλύτερος παίκτης της αγοράς ΑΠΕ συνασπίστηκε με έναν από τους δύο ομίλους πετρελαιοειδών της χώρας, εστιάζοντας στο καύσιμο του μέλλοντος.
Το βάθος ωστόσο της ενεργειακής συμμαχίας των δύο και το τι σημαίνει αυτό για τις εγχώριες εξελίξεις δεν είχε γίνει αντιληπτό. Χρειάστηκε να περάσει ένας χρόνος και να ανακοινωθεί προ ημερών η εξαγορά από τη Motor Oil, του χαρτοφυλακίου 1,9 GW της Unagi, που συμμετέχει σε πλειάδα εταιρειών φωτοβολταϊκών, οι οποίες ελέγχονται κατά 49% από τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες, για να γίνει κατανοητό πόσο στενή είναι η σχέση των δύο ομίλων.
Εξαρτώμενοι αμφότεροι σε μεγάλο ακόμη βαθμό από τα ορυκτά καύσιμα, η μεν ΔΕΗ από το λιγνίτη, η δε Motor Oil από το πετρέλαιο, έχουν πάρει την απόφαση να πορευτούν μαζί στον δρόμο της πράσινης μετάβασης. Δύο ενεργειακοί «γίγαντες» για τα ελληνικά δεδομένα, έχουν συμφωνήσει στην μεγαλύτερη ελληνική «πράσινη» συμμαχία.
Εξαγορά της Unagi
Έχουν συνάψει μια διπλή στρατηγική συνεργασία στον τομέα των ΑΠΕ, με πολλές προφανώς συνέργειες και αρκετούς ακόμη τομείς τους οποίους μένει να μάθουμε στην πορεία. Ένας τέτοιος για παράδειγμα είναι τα «πράσινα» διμερή συμβόλαια, τα γνωστά PPA’s. Είναι το αμέσως επόμενο βήμα της εξαγοράς του χαρτοφυλακίου ύψους 1,9 GW της Unagi, που ελέγχει το 51% του μετοχικού κεφαλαίου των εταιρειών Baliaga, Pivot Solar και Teichio, οι οποίες με τη σειρά τους κατέχουν 16 φωτοβολταϊκά. Αυτά ακριβώς τα έργα πρόκειται να συνάψουν PPA's με τη «ΔΕΗ Προμήθεια». Δηλαδή την ενέργεια που θα παράγουν και τα δεκαέξι πάρκα θα την αγοράζει η ΔΕΗ στη βάση ενός μακροπρόθεσμου διμερούς συμβολαίου και σε προσυμφωνημένη τιμή, συμβάλλοντας έτσι στην προσπάθεια να κρατήσει όσο μπορεί χαμηλά το κόστος του ρεύματος το οποίο πουλάει στους πελάτες της.
Σε τι χρόνους θα γίνουν όλα αυτά; Σχετικά σύντομα, είναι η απάντηση, με το πρώτο από τα έργα να ξεκινά να κατασκευάζεται ακόμη και φέτος. Από το σύνολο του χαρτοφυλακίου της Unagi, έργα περίπου 500 MW είναι ώριμα και μπορούν να πάρουν άμεσα όρους σύνδεσης, ενώ το 90% έχει ήδη διασφαλίσει περιβαλλοντικούς όρους.
Ας δούμε τα νούμερα και σε τι συγκυρία έρχεται η συμφωνία ως προς τον ενεργειακό μετασχηματισμό της ΔΕΗ και της Motor Oil. Στην περίπτωση της ΔΕΗ, δίχως να συνυπολογίζεται η Unagi, η εγκατεστημένη ισχύς των έργων σε λειτουργία και των κατασκευασμένων αυτών φτάνει τα 600 ΜW. Επιπλέον έργα 1 GW βρίσκονται υπό κατασκευή και πάνω από το 80% του στόχου του 2026 για εγκατεστημένη ισχύ 5,1 MW είναι εξασφαλισμένο, με ολοκληρωμένη αδειοδότηση. Όσο για τη Motor Oil, η συναλλαγή φέρνει πιο κοντά τον στόχο για ανάπτυξη 2 GW ανανεώσιμων έως το 2030. Έπειτα από την νέα εξαγορά, της οποίας είχε προηγηθεί στα τέλη του 2022 η απόκτηση της Anemos, η θυγατρική του ομίλου More διαθέτει πλέον ανανεώσιμες κάθε είδους, εγκατεστημένης ισχύος κοντά στα 800 ΜW. Όσο για το επενδυτικό πλάνο του ομίλου, προσανατολισμένο στις ΑΠΕ κινείται στα επίπεδα των 4 δισ. ευρώ.
Hellenic Hydrogen
Τα πάντα δείχνουν ότι οι δύο όμιλοι εδραιώνουν τη συνεργασία τους στον τομέα της πράσινης μετάβασης μετά και την πρώτη σύμπραξη, τον Ιανουάριο του 2022, μέσω της κοινής εταιρείας Hellenic Hydrogen στην αγορά του «πράσινου» υδρογόνου. Η εξαγορά της Unagi είναι άλλωστε ένα βήμα που συνδέεται προφανώς με τη παραγωγή «πράσινου» υδρογόνου. Περισσότερες ανανεώσιμες, μεταφράζονται σε μεγαλύτερη παραγωγή υδρογόνου.
Η Hellenic Hydrogen συστάθηκε τον Φεβρουάριο του 2023 και σε αυτήν το 51% ανήκει στην Motor Oil και το 49% στη ΔΕΗ. Στόχος της νέας εταιρίας είναι να αναπτύσσει έργα παραγωγής πράσινου υδρογόνου σε εκείνες τις τοποθεσίες, όπου θα ελαχιστοποιείται το κόστος παραγωγής και θα εξυπηρετούνται περισσότεροι ενδιαφερόμενοι αγοραστές.
Αν και η εταιρεία τώρα κάνει τα πρώτα της βήματα, η πρεμιέρα λέγεται ότι θα γίνει με δύο projects στα πρώην λιγνιτικά πεδία της ΔΕΗ: Ένα φωτοβολταϊκό 100 μεγαβάτ με ηλεκτρολύτη στην Πτολεμαΐδα, και ένα αντίστοιχης ισχύος φωτοβολταϊκό στη Μεγαλόπολη.
Το πράσινο υδρογόνο προέρχεται από ΑΠΕ, επομένως η συνηθέστερη μέθοδος παραγωγής του είναι οι μονάδες όπου θα παραχθεί να γειτνιάζουν με μεγάλα φωτοβολταϊκά, όπως αυτά που αναπτύσσει η ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία. Υπό αυτή την έννοια, τα λιγνιτικά πεδία θεωρούνται ιδανικά, αφού εκεί η επιχείρηση αναπτύσσει ήδη mega- πάρκα, προσφέροντας την άφθονη και πράσινη ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζεται η παραγωγή του.
Το επόμενο θέμα αφορά το πως θα διανέμεται το υδρογόνο στους τελικούς καταναλωτές. Στο ερώτημα αυτό την απάντηση έχει το δίκτυο διανομής της Motor Oil, η οποία εκτός από το refinery, έχει και το trading, δηλαδή τόσο τα πρατήρια, όσο και ειδικά βυτιοφόρα οχήματα. Αμφότεροι οι παράγοντες έπαιξαν προφανώς καταλυτικό ρόλο προκειμένου να κλειδώσει η συνεργασία των δύο πλευρών.
