Με το ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον να διατηρεί τον κίνδυνο εκρηκτικών αυξήσεων στις τιμές ενέργειας ενόψει του χειμώνα, η κυβέρνηση καλείται να λάβει δύσκολες αποφάσεις για την αξιοποίηση κρίσιμων υποδομών φυσικού αερίου στο άμεσο μέλλον.
Η λιτή ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ στις 13 Οκτωβρίου για τη ματαίωση του διαγωνισμού για την πώληση πλειοψηφικού ποσοστού της ΔΕΠΑ Εμπορίας ήταν προδιαγεγραμμένη εξέλιξη, ωστόσο το μέλλον της εταιρείας αερίου αποτελεί πεδίο σοβαρού προβληματισμού.
Μονόδρομος η ματαίωση του διαγωνισμού για την πώληση της ΔΕΠΑ Εμπορίας
Η ματαίωση του διαγωνισμού για την πώληση του 65% της ΔΕΠΑ Εμπορίας ήταν μονόδρομος δεδομένου ότι η διαδικασία ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2020 όταν τα δεδομένα στις διεθνείς αγορές φυσικού αερίου ήταν τελείως διαφορετικά.
Από τότε έχουν μεσολαβήσει δραματικές εξελίξεις, με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, την εκπόνηση του REPowerEU, την κατακόρυφη πτώση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη και την ταυτόχρονη αύξηση εισαγωγών LNG. Η ένοπλη σύγκρουση του Ισραήλ με τη Χαμάς πυροδοτεί νέες αναταράξεις στις διεθνείς αγορές ενέργειας, με την τιμή του φυσικού αερίου να εκτινάσσεται στην ολλανδική πλατφόρμα TTF από τα 38,2 ευρώ/MWh την Παρασκευή, 6 Οκτωβρίου στα 54 ευρώ/MWh μια εβδομάδα αργότερα.
Εκτός από τις τεκτονικές αλλαγές στις διεθνείς αγορές ενέργειας τα τελευταία δύο έτη, η συνεχιζόμενη δικαστική διαμάχη της ΔΕΠΑ Εμπορίας με την ELFE και η μεγάλη καθυστέρηση που θα προκαλέσει, μετά και την πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου που επέστρεψε την υπόθεση στο Εφετείο, συνέβαλε καθοριστικά στον τερματισμό του διαγωνισμού από το ΤΑΙΠΕΔ.
Το ερώτημα που προκύπτει πλέον είναι τι θα αποφασίσει η κυβέρνηση για τη μελλοντική αξιοποίηση της ΔΕΠΑ Εμπορίας, δεδομένου ότι το μόνο σίγουρο στην υπόθεση αυτή είναι η εκπεφρασμένη βούληση της Helleniq Energy που κατέχει το 35% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας να αποχωρήσει.
Όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, τα σενάρια που έχουν κυκλοφορήσει το τελευταίο διάστημα για την πώληση του ποσοστού της Helleniq Energy στο Δημόσιο δεν είναι ρεαλιστικά, καθώς θα απαιτηθεί ποσό ύψους 200 εκατ. ευρώ για το 35% που έχει η εταιρεία με τα προφανή ζητήματα να είναι πως θα εξασφαλιστούν τα απαραίτητα κονδύλια αλλά και πως θα δικαιολογηθεί μια τέτοια συναλλαγή.
Η εισαγωγή της εταιρείας στο Χρηματιστήριο είναι επίσης υπό αξιολόγηση, αλλά και αυτό το ενδεχόμενο έχει σοβαρές δυσκολίες ως προς την υλοποίησή του. Η δικαστική διαμάχη της ΔΕΠΑ Εμπορίας με την πρώην βιομηχανία λιπασμάτων Καβάλας (ELFE) για τις τιμολογήσεις φυσικού αερίου την περίοδο 2010 – 2015 λειτουργεί αποτρεπτικά για δυνητικούς επενδυτές. Μάλιστα, σε περίπτωση που η ΔΕΠΑ Εμπορίας δεν δικαιωθεί ενδέχεται να μπει σε ακόμα μεγαλύτερες περιπέτειες και με άλλους πελάτες της να διεκδικούν αποζημιώσεις.
Εκτός από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, η κυβέρνηση προβληματίζεται και για το μέλλον του εξαντληθέντος υποθαλάσσιου κοιτάσματος φυσικού αερίου στην περιοχή της Νότιας Καβάλας. Ο διαγωνισμός που είχε αναλάβει να διενεργήσει το ΤΑΙΠΕΔ για τη μετατροπή του κοιτάσματος σε Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου (ΥΑΦΑ) κηρύχθηκε άγονος τον περασμένο Μάρτιο και πλέον αποτελεί θέμα χρόνου η επιστροφή της υποδομής στο Δημόσιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει αποφασιστεί η επιστροφή της ΥΑΦΑ στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τη μεταφορά της στην ΕΔΕΥ, η οποία θα αναλάβει τη μελλοντική της αξιοποίηση, να αποτελεί το επικρατέστερο σενάριο.
Το ΥΠΕΝ θα πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει με αυτήν την υποδομή, η οποία εάν είχε αξιοποιηθεί ως υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου θα μπορούσε να αποτελέσει ένα δίχτυ ασφαλείας απέναντι στις βίαιες μεταβολές των τιμών ενέργειας τα τελευταία δύο χρόνια.
