Την εντυπωσιακή πρόοδο που έχει σημειώσει η ΔΕΗ τα τελευταία χρόνια σε ότι αφορά τη μείωση των εκπομπών CO2 από τις θερμικές της μονάδες -που έχει συνεισφέρει τα μέγιστα στο να αναδειχθεί η Ελλάδα μεταξύ των χωρών με την ταχύτερη μείωση του μεριδίου του άνθρακα από το ενεργειακό τους μείγμα παγκοσμίως- καταγράφουν τα τελευταία στοιχεία του Green Tank για την εξέλιξη του ανθρακικού αποτυπώματος της ηλεκτροπαραγωγής.
Συγκεκριμένα, τονίζεται ότι η ΔΕΗ το 2022 -έτος ενεργειακής κρίσης- κατόρθωσε να περιορίσει τις εκπομπές της στους 14, 94 εκατ. τόνους, 35% λιγότερους από τα αντίστοιχα επίπεδα του 2019 (23, 09 εκατ. τόνους). Το 2023, η μείωση σε σχέση με το 2019 ξεπέρασε το 50%, καθώς αθροιστικά όλες οι θερμικές μονάδες της ΔΕΗ εκτιμάται ότι εξέπεμψαν 11.47 εκατ. τόνους.
Το Green Tank τονίζει ότι η ΔΕΗ παραμένει απόλυτα προσηλωμένη στη δραστική μείωση του ανθρακικού της αποτυπώματος, κάτι που αποτυπώνεται και στη δέσμευση που ανέλαβε (μέσα από το στρατηγικό επιχειρησιακό σχέδιο για την τριετία 2024 – 2026, που παρουσίασε στις αρχές του έτους στο Capital Markets Day στο Λονδίνο), να περιορίσει το 2026 τις εκπομπές από τις θερμικές της μονάδες στους 5,9 εκατ. τόνους, μια μείωση της τάξης του 75% σε σχέση με τα επίπεδα του 2019.
Θεωρώντας ότι η μείωση των εκπομπών από τους 11,47 εκατ. τόνους το 2023 στους 5.9 εκατ. τόνους το 2026 θα είναι γραμμική, μπορεί να γίνει εκτίμηση των ετήσιων προϋπολογισμών άνθρακα της ΔΕΗ για κάθε έτος της τριετίας 2024-2026. Με αυτή την παραδοχή, ο διαθέσιμος προϋπολογισμός για το 2024 ανέρχεται σε 9,61 εκατ. τόνους.
Κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Μαϊου 2024, οι θερμικές μονάδες της ΔΕΗ εξέπεμψαν 3,73 εκατ. τόνους, καταγράφοντας μείωση 18% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023 που είναι σχεδόν τριπλάσια από την αντίστοιχη ποσοστιαία μείωση που σημειώθηκε στις εκπομπές όλων των θερμικών μονάδων της χώρας (-5,9%). Συνεπώς, ο εναπομένων προϋπολογισμός άνθρακα της ΔΕΗ για τους υπόλοιπους 7 μήνες του 2024 είναι 5,88 εκατ. τόνοι, δηλαδή το 61,2% του συνολικού προϋπολογισμού άνθρακα του έτους. Με βάση τις κλιματικές επιδόσεις του πρώτου πενταμήνου, η ΔΕΗ βρίσκεται εντός της τροχιάς επίτευξης του στόχου.
Σε ό,τι αφορά τον επιμερισμό των εκπομπών στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, ο λιγνιτικός σταθμός του Αγίου Δημητρίου διατήρησε την πρώτη θέση και κατά το πρώτο πεντάμηνο του 2024, με εκπομπές 1,42 εκατ. τόνους (76,8% των συνολικών εκπομπών των λιγνιτικών μονάδων). To 2024 λειτούργησαν οι τρεις από τις πέντε μονάδες του (III-V), αυτές που καλύπτουν την τηλεθέρμανση της πόλης της Κοζάνης, ενώ τον Μάιο λειτούργησε μόνο η μονάδα V.
Η Πτολεμαΐδα 5 έπεσε στην τέταρτη θέση στο πεντάμηνο (0,39 εκατ. τόνοι), καθώς τον Μάιο είχε μηδενική λιγνιτική παραγωγή. Ο τρίτος λιγνιτικός σταθμός, η Μελίτη, που είχε για τρίτο συνεχόμενο μήνα μηδενική παραγωγή, βρέθηκε στην 22η θέση με 0,04 εκατ. τόνους.
Στη 2η θέση βρέθηκε η μονάδα ορυκτού αερίου Μεγαλόπολη V (0,43 εκατ. τόνοι), ενώ με μικρή διαφορά ακολούθησε ο Άγιος Νικόλαος ΙΙ (Metlen) που εξέπεμψε 0,42 εκατ. τόνους. Στις θέσεις 5 έως 10 της κατάταξης βρέθηκαν άλλοι έξι σταθμοί ορυκτού αερίου, ενώ συνολικά στις μονάδες φυσικού αερίου αναλογεί το 60% (59,5%) των εκπομπών από τις θερμικές μονάδες του διασυνδεδεμένου δικτύου της χώρας (λιγνίτης και ορυκτό αέριο μαζί).
Στα Μη Διασυνδεμένα Νησιά, τις πρώτες τρεις θέσεις σε εκπομπές καταλαμβάνουν οι πετρελαϊκοί σταθμοί στην Κρήτη (Αθερινόλακκος, Λινοπεράματα και Χανιά), με εκπομπές 0,22, 0,17 και 0,09 εκατ. τόνους αντίστοιχα το πρώτο πεντάμηνο του 2024. Οι τρεις αυτοί σταθμοί, που είναι αθροιστικά υπεύθυνοι για το 51,6% των συνολικών εκπομπών στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, βρέθηκαν στην 11η, 12η και 15η θέση αντίστοιχα στη γενική κατάταξη όλων των θερμικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής της χώρας ως προς τις εκπομπές τους.
Σύμφωνα με το Green Tank, η υψηλότερη μέση ετήσια ένταση άνθρακα της τελευταίας δεκαετίας σημειώθηκε το 2014 (875 γρ. CO2/kWh). 10 χρόνια αργότερα, η ένταση άνθρακα έχει σχεδόν υποτριπλασιαστεί υποχωρώντας στα 315 γρ. CO2/kWh, κυρίως λόγω της πτώσης της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ κατά 80,6% μεταξύ 2013 και 2023.
Η πρόοδος συνεχίζεται και το 2024, καθώς το πρώτο πεντάμηνο η μέση ένταση άνθρακα μειώθηκε περαιτέρω στα 267 γρ. CO2/kWh. Ο Μάιος, ειδικότερα, ήταν ο μήνας με τη χαμηλότερη μηνιαία ένταση άνθρακα (231 γρ. CO2/kWh), καθώς συνοδεύτηκε από ιστορικό χαμηλό μηνιαίας λιγνιτικής παραγωγής (50 GWh).
Τον Μάιο οι εκπομπές των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής διατηρήθηκαν κάτω από τους 1 εκατ. τόνους όπως είχε συμβεί και τον Απρίλιο. Αυτό έχει συμβεί ξανά μόνο άλλες δυο φορές κατά την τελευταία δεκαετία (Απρίλιο 2022 και Μάιο 2023).
Συνολικά, τους πρώτους πέντε μήνες του 2024 εκτιμάται ότι εκπέμφθηκαν 5,47 εκατ. τόνοι CO2 για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Οι εκπομπές των μονάδων ορυκτού αερίου έφτασαν σχεδόν το 50% των συνολικών της χώρας (2,71 εκατ. τόνοι ή 49.6%) και ξεπέρασαν τις αντίστοιχες των λιγνιτικών μονάδων (1,85 εκατ. τόνοι ή 33,8%). Πολύ μικρότερο ήταν το μερίδιο των πετρελαϊκών μονάδων (0,91 εκατ. τόνοι ή 16,7%).
Έτσι, οι εκπομπές του τομέα ηλεκτροπαραγωγής μειώθηκαν κατά 0,34 εκατ. τόνους (-5,9%) το πρώτο πεντάμηνο του 2024 σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023. Αυτό οφείλεται κυρίως στη μείωση των εκπομπών των λιγνιτικών μονάδων (-0.98 εκατ. τόνους ή -34.7%) ως αποτέλεσμα της μείωσης της παραγωγής τους κατά 32%. Αντίθετα, στις εκπομπές των μονάδων ορυκτού φυσικού αερίου παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση (+0,64 εκατ. τόνοι ή +31,1%) λόγω της αντίστοιχης αύξησης της ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτό αέριο κατά 37%.
