Η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των «Πράσινων Ηγετών» (Green Leaders) διεθνώς για την πρόοδο που έχει σημειώσει προς την μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος της οικονομίας της, σύμφωνα με την έρευνα Green Future Index 2023 που συντάσσει το ΜΙΤ Technology Review σε συνεργασία με την Intel.
Πιο συγκεκριμένα, η χώρα μας καταλαμβάνει την 17η θέση (σε σύνολο 76 χωρών από όλο τον κόσμο) στο σχετικό δείκτη, εισερχόμενη στο top-20, παρουσιάζοντας άνοδο πέντε θέσεων που αποτελεί μια από τις καλύτερες επιδόσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών που βρίσκονται στην πρώτη εικοσάδα. Ιδιαίτερα υψηλή είναι η επίδοση της χώρας μας στον επιμέρους δείκτη που καταγράφει τη μείωση των εκπομπών CO2 όπου καταλαμβάνει την 5η θέση διεθνώς. Οι υπόλοιποι δείκτες αφορούν στην Ενεργειακή Μετάβαση, την Πράσινη Κοινωνία και τις Κλιματικές Πολιτικές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα και το Λουξεμβούργο (που ανέβηκε στην 16η θέση από την 28η το 2022) ήταν οι μοναδικές «νέες είσοδοι» στην πρώτη εικοσάδα για τη φετινή χρονιά, με τις περισσότερες «Πράσινες Ηγέτιδες» να παραμένουν εκεί από «κεκτημένη ταχύτητα», με την κατάταξή τους να υποχωρεί σε σχέση με το 2022. Όπως επισημαίνεται, «Aυτό δείχνει ότι αν και οι προσπάθειες για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος συνεχίζονται, οι αποδόσεις μειώνονται».
Τις καλύτερες επιδόσεις σύμφωνα πάντα με την έκθεση των ΜΙΤ και Intel καταγράφει η Ισλανδία, ακολουθούμενη από τις Φινλανδία, Νορβηγία, Δανία και Σουηδία. Στον αντίποδα, ως ουραγοί καταγράφονται το Μπαγκλαντές, το Κατάρ, η Αγκόλα, η Ζάμπια και το Ιράν.
Όπως σημειώνεται στην έρευνα, παρά τις μεγάλες ανισότητες (εισοδηματικές, τεχνολογίας, εμπειρίας) οι περισσότερες χώρες του κόσμου συνέχισαν να επενδύουν σε έργα και στρατηγικές απανθρακοποίησης. Όμως….το χρήμα μετράει (wealth matters): Παρά τις αξιοσημείωτες προσπάθειες να συνδεθούν η οικονομική ανάπτυξη με τη βιώσιμη ανάπτυξη, οι περισσότερες αναδυόμενες οικονομίες εξακολουθούν να υστερούν στους δείκτες. Η συσχέτιση της κατάταξης των χωρών στον Green Future Index με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους αποκαλύπτει μια άβολη αλήθεια: Ότι ο πλούτος καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την ικανότητα μιας χώρας να καθορίζει το πράσινο μέλλον της. Παρά ταύτα, σημειώνεται ότι 17 από τις 35 χώρες που βελτίωσαν τις επιδόσεις τους φέτος είναι αναδυόμενες οικονομίες, με την Αργεντινή και την Ινδονησία να πραγματοποιούν τα μεγαλύτερα άλματα φέτος (κατά 20 κα 21 θέσεις), ανεβαίνοντας στην 48η και 49η θέση της παγκόσμιας κατάταξης αντίστοιχα.
Τονίζεται επίσης το «αβάσταχτο βάρος του άνθρακα», καθώς οι περισσότερες χώρες-κλιματικές ουραγοί επηρεάζονται από την υπερβολική εξάρτησή τους από την παραγωγή ορυκτών καυσίμων ή την ισχυρή παρουσία ενεργοβόρων βιομηχανιών στις οικονομίες τους.
Ελλάδα
Το ότι το ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας «πρασινίζει» ταχέως προκύπτει από διάφορες πλευρές: Αποτυπώνεται στο ιστορικό υψηλό ποσοστά ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ τον Μάιο (48%) που κατέγραψαν τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ. Στην σημαντική πρόοδο της χώρας προς την επίτευξη των στόχων του REPOWER EU, με την εγκατάσταση νέας «πράσινης» εγκατεστημένης ισχύος 1,5 GW το 2022 που οδηγεί τη συνολική εγκατεστημένη ισχύ (συμπεριλαμβανομένων και των μεγάλων υδροηλεκτρικών σταθμών) στα 13,9 GW που αποτελεί το 60% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος ηλεκτροπαραγωγής σε όλη την χώρα. Σύμφωνα με ανάρτηση στο fb του Γενικού Διευθυντή του ΕΣΑΗ Γιώργου Στάμτση, η συμμετοχή των ΑΠΕ στο σύνολο της ενέργειας που καταναλώνεται στην Ελλάδα ήταν περίπου 22-23% στο τέλος Μαΐου, ενώ στην ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνεται οι ΑΠΕ συμμετέχουν με περίπου 46-47%.
Ο δε δρόμος για την επίτευξη του στόχου για συμμετοχή των ΑΠΕ στο μείγμα του ηλεκτρισμού στο 80% έως το 2030 δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα και περνά -όπως τονίζει ο κ. Στάμτσης- από την ενίσχυση, επέκταση και αύξηση της ευελιξίας των Δικτύων Μεταφοράς και Διανομής Ηλεκτρισμού. «Πρέπει επίσης να κατασκευαστεί μια ηλεκτρική λεωφόρος (Γραμμή Μεταφοράς Ηλεκτρισμού με μεγάλη μεταφορική ικανότητα) από την Ελλάδα στη Βαυαρία, ώστε να μπορούμε να εξάγουμε την ενέργεια τις πολλές ώρες που η εγχώρια παραγωγή ηλεκτρισμού θα είναι πολλαπλάσια από την εγχώρια ζήτηση. Χρειάζεται επίσης να αναπτυχθούν έργα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (μπαταρίες και αντλησιοταμιευτικά) ώστε να μπορεί να αποθηκεύεται η ενέργεια τις πολλές χώρες που η παραγωγή θα είναι μεγαλύτερη από τη ζήτηση (ηλεκτρική λεωφόρος και αποθήκευση θα δρουν συνδυαστικά).
Πρέπει ακόμα να αναπτυχθεί και η ξεχασμένη γεωθερμία, από την οποία μπορούμε να πάρουμε και θερμική ενέργεια, αλλά και να παράγουμε σημαντικές ποσότητες ηλεκτρισμού στην Ελλάδα. Είναι πράσινη, μπορεί να είναι και φθηνή και είναι ελεγχόμενη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας», καταλήγει.
