Ο προτεινόμενος από την ΕΕ Μηχανισμός Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (CBAM) είναι ένα «θεμιτό» μέσο που πρέπει να εξεταστεί και οι Ηνωμένες Πολιτείες επίσης το «διερευνούν». «Μπορεί να είναι ένα εργαλείο που θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε ως τη μόνη επιλογή, αν άλλες χώρες δεν αντιμετωπίζουν σοβαρά τη μείωση του άνθρακα», δήλωσε ο Τζον Κέρι σε συνέντευξή του στη EURACTIV.
Ο Τζον Κέρι είναι ο πρώτος ειδικός προεδρικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Πολιτειών για το κλίμα, ο οποίος διορίστηκε από την κυβέρνηση Μπάιντεν τον Ιανουάριο του 2021. Μίλησε στον συντάκτη της EURACTIV για την ενέργεια και το περιβάλλον, Φρεντερίκ Σιμόν.
Ήσασταν στις Βρυξέλλες για να συζητήσετε πάνω στην παγκόσμια διπλωματία για το κλίμα μετά τη σύνοδο κορυφής COP26 τον περασμένο μήνα στη Γλασκώβη. Πώς μπορούν η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες να πείσουν χώρες όπως η Ινδία, που είναι οι πιο διστακτικές όσον αφορά τη δράση για το κλίμα και αντιστάθηκαν την τελευταία στιγμή στο ζήτημα για τον άνθρακα; Τι είδους πρωτοβουλίες συζητήσατε για να φέρετε αυτές τις χώρες στο παιχνίδι και να τις πείσετε να αυξήσουν τις φιλοδοξίες τους για το κλίμα;
Πρώτα απ’ όλα, επιτρέψτε μου να πω ότι η Ινδία δεν ήθελε ή δεν μπορούσε να πιστέψει ότι θα μπορούσε να υπογράψει τη «σταδιακή κατάργηση» του ακατέργαστου άνθρακα, επειδή αυτό είναι το μόνο που διαθέτει.
Και γι’ αυτό ήταν αγχωμένοι με κάτι τέτοιο, αλλά τελικά δέχτηκαν τη «σταδιακή μείωση» του άνθρακα στο Σύμφωνο της Γλασκώβης για το Κλίμα. Και αυτή είναι η πρώτη φορά στην ιστορία των COPs (26 μέχρι τώρα) που είχαμε χώρες όπως η Ρωσία, η Ινδία, η Κίνα και άλλες που χρησιμοποιούν άνθρακα, να μιλούν πραγματικά για «σταδιακή μείωση» του άνθρακα.
Και, για να πετύχεις σταδιακή κατάργηση, πρέπει πρώτα να μειώσεις σταδιακά την κατανάλωση. Έτσι, θα δεχτώ τον χρόνο της σταδιακής μείωσης, υπό την προϋπόθεση ότι είναι πραγματική. Και ότι θα βασιστούμε σε αυτό για να συνεχίσουμε να εστιάζουμε στην ανάγκη να απεξαρτητοποιηθούμε από τα ορυκτά καύσιμα – ιδιαίτερα από τα ακατέργαστα ορυκτά καύσιμα. Το κλειδί εδώ είναι ότι αν δεν υπάρχει δέσμευση, αξιοποίηση και αποθήκευση, αυτό αποτελεί πρόβλημα.
Έτσι, επικεντρωνόμαστε μαζί με την ΕΕ, με τον Φρανς Τίμερμανς, στο πώς θα επιταχύνουμε αυτόν τον μετριασμό. Το 65% της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής έχει δεσμευτεί να διατηρήσει ζωντανό τον στόχο του «1,5 βαθμού Κελσίου» της Συμφωνίας του Παρισιού.
Και τώρα πρέπει να κινηθούμε προς τις άλλες χώρες που ανήκουν στο υπόλοιπο 35%. Επειδή οι μειώσεις δεν χρειάζεται να γίνουν σε ένα χρόνο ή σε μια συνάντηση στη Γλασκώβη – πρέπει να γίνουν τα επόμενα εννέα χρόνια, τουλάχιστον αυτό μας λένε οι επιστήμονες.
Έτσι μπορούμε να επιτύχουμε μια παγκόσμια μείωση κατά 45% ή και περισσότερο και να διατηρήσουμε ζωντανό τον στόχο του «1,5 βαθμού Κελσίου». Και η προσπάθειά μας μαζί με τον Φρανς Τίμερμανς είναι πώς μπορούμε να συνεργαστούμε με άλλες χώρες για να τις πείσουμε να επιταχύνουν τη μείωσή τους, να εμβαθύνουν τις φιλοδοξίες τους και να μας βοηθήσουν να πετύχουμε τον στόχο της Γλασκώβης, που προς το παρόν είναι να διατηρηθεί το όριο του «1,5 βαθμού Κελσίου».
Τι είδους πρωτοβουλίες θα προτείνουν λοιπόν η ΕΕ και οι ΗΠΑ για να πείσουν αυτές τις χώρες;
Λοιπόν, επιτρέψτε μου να σας δώσω ένα παράδειγμα. Στην περίπτωση της Ινδίας, ο πρωθυπουργός Μόντι έχει δεσμευτεί να αναπτύξει 450 γιγαβάτ ανανεώσιμης ενέργειας μέσα στα επόμενα 10 χρόνια. Έχουμε συνάψει εταιρική σχέση με την Ινδία, μαζί με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και ορισμένες άλλες χώρες για να τους βοηθήσουμε να μπορέσουν να επιτύχουν αυτόν τον στόχο το συντομότερο δυνατό, φέρνοντας χρηματοδότηση και τεχνολογία στο τραπέζι. Έτσι, ο Φρανς και εγώ μιλήσαμε για το πώς μπορούμε να συντονιστούμε και να συνεργαστούμε ώστε να επιταχυνθεί αυτή η προσπάθεια.
Στη Γλασκώβη, οι ΗΠΑ ήταν μία από τις χώρες που δεν υπέγραψαν συμφωνία για τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα μέχρι τα μέσα του αιώνα. Μπορείτε να εξηγήσετε τους λόγους που οδήγησαν σε αυτό; Πώς μπορούν οι ΗΠΑ να πείσουν τους άλλους, αν δεν δίνουν οι ίδιες το παράδειγμα;
Πρώτα απ’ όλα, υπογράψαμε και συμφωνήσαμε με την απόφαση κάλυψης. Και η απόφαση κάλυψης λέει ξεκάθαρα «σταδιακή μείωση». Οπότε συμφωνήσαμε με αυτό.
Η φράση «σταδιακή κατάργηση» ήταν μια διατύπωση με την οποία δεν μπορούσαμε να συμφωνήσουμε λόγω του συντάγματός μας. Ήδη καταργούμε σταδιακά τον άνθρακα, αλλά δεν μπορούμε να δώσουμε εντολή βάσει του Συντάγματός μας στις πολιτείες να το κάνουν αυτό, αυτό είναι αντισυνταγματικό. Τουλάχιστον έτσι το ανέγνωσαν οι δικηγόροι μας.
Έτσι είπαμε σε όλους – κοιτάξτε, δεν είμαστε εναντίον του, προσπαθούμε να προχωρήσουμε μόνοι μας. Ο πρόεδρος Μπάιντεν έχει θέσει τον πολύ φιλόδοξο στόχο ενός τομέα ενέργειας που θα είναι εντελώς απαλλαγμένος από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το 2035. Έχουμε κλείσει πάνω από 500 μονάδες άνθρακα τα τελευταία επτά χρόνια. Και θα μας μείνουν μόνο 100 καθώς θα προχωρούμε στα επόμενα 10 χρόνια. Και δεσμευτήκαμε ότι μέχρι το 2035, θα έχουμε μηδενικές εκπομπές άνθρακα στον τομέα της ενέργειας.
Οπότε το κάνουμε ήδη και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Απλά δεν μπορούμε να υπογράψουμε κάτι που δημιουργεί μια νομική εξουσία την οποία δεν κατέχουμε.
Επιστρέφοντας τώρα στην Ευρώπη, υπάρχει ένας νέος καγκελάριος στη Γερμανία, ο Όλαφ Σολτς, ο οποίος ορκίστηκε την Τετάρτη. Και ένα από τα πράγματα που πρότεινε φέτος, ως υπουργός Οικονομικών της προηγούμενης κυβέρνησης, ήταν η δημιουργία της λεγόμενης «λέσχης για το κλίμα», η οποία θα συγκέντρωνε βιομηχανικές χώρες όπως η ΕΕ, η Ιαπωνία και οι ΗΠΑ για να ηγηθούν του αγώνα κατά της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής. Ποιες είναι οι σκέψεις σας σχετικά με αυτό; Θα ενδιαφέρονταν οι Ηνωμένες Πολιτείες να συμμετάσχουν σε μια τέτοια λέσχη;
Μας ενδιαφέρει κάθε προσπάθεια που θα επιταχύνει τη μείωση του προβλήματος με τον άνθρακα και θα μειώσει τη χρήση του.
Και σε κάποιο βαθμό, αυτό που κάνουμε με το Φόρουμ των Μεγάλων Οικονομιών, είναι ένα είδος λέσχης για τον άνθρακα με την έννοια ότι αυτές οι 20 χώρες αντιπροσωπεύουν το 80% των παγκόσμιων εκπομπών. Οπότε χαιρετίζουμε κάθε ιδέα που θα ενθαρρύνει την επέκταση της δραστηριότητας, την περαιτέρω δέσμευση, καθώς και την εμβάθυνση της εστίασης και της εταιρικής σχέσης. Και είμαστε πρόθυμοι να συζητήσουμε οποιεσδήποτε παραμέτρους για το πώς μπορούμε να το κάνουμε αυτό.
Τον Απρίλιο του επόμενου έτους θα διοργανώσουμε σύνοδο κορυφής με θέμα τον αυξημένο μετριασμό των εκπομπών. Ανυπομονούμε να οικοδομήσουμε συνεργασίες με τον καγκελάριο Σολτς και χαιρετίζουμε τη δέσμευσή του και την ηγεσία της Γερμανίας.
Μόλις πριν από πέντε λεπτά συναντήθηκα με την υπουργό Εξωτερικών που είναι αρμόδια για τη διαπραγμάτευση για το κλίμα, την Αναλένα Μπέρμποκ. Και περάσαμε μισή ώρα μαζί στις Βρυξέλλες το ίδιο βράδυ. Πραγματοποιεί περιοδεία για να συναντηθεί με τους ομολόγους της και είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για τα επόμενα βήματα. Νομίζω ότι θα είμαστε πολύ συντονισμένοι και θα μεγιστοποιήσουμε όλες μας τις προσπάθειες. Και αυτό είναι που θέλουμε να συνεχίσουμε να κάνουμε.
Πιθανώς αυτό στο οποίο αναφερόταν ο κ. Σολτς είναι η πρόταση της ΕΕ για έναν μηχανισμό προσαρμογής των συνόρων άνθρακα, ο οποίος ουσιαστικά θα εφαρμόζει δασμούς στα αγαθά που εισάγονται από χώρες που δεν επιβάλλουν συγκρίσιμη τιμή άνθρακα στη βιομηχανία τους. Πιστεύετε ότι ένα σύστημα συνοριακής προσαρμογής για τον άνθρακα, όπως το ευρωπαϊκό, είναι θεμιτό μέσο όταν θεωρείτε τον εαυτό σας ηγέτη στο κλίμα;
Το πιστεύουμε απόλυτα αυτό. Το εξετάζουμε μάλιστα αυτή τη στιγμή- ο Πρόεδρος Μπάιντεν έχει δώσει εντολή στην ομάδα μας να αξιολογήσει πλήρως όλες τις επιπτώσεις.
Και είπαμε ότι είναι μια δίκαιη ιδέα που πρέπει να τεθεί στο τραπέζι. Εξαρτάται όμως σε μεγάλο βαθμό από το πώς θα εφαρμοστεί, τι ακριβώς θα εφαρμοστεί και πώς θα συμπεριληφθεί ένας επαρκής αριθμός ανθρώπων σε αυτό, ώστε να έχει νόημα.
Επομένως, το διερευνούμε όπως και άλλοι. Και μπορεί να είναι ένα εργαλείο που δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να χρησιμοποιήσουμε, αν οι άλλες χώρες δεν πρόκειται να πάρουν σοβαρά το θέμα της μείωσης του άνθρακα.
Τι είδους χρονοδιάγραμμα εξετάζετε;
Βραχυπρόθεσμο. Επειδή έχουμε σημαντικές συναντήσεις φέτος, και το 2022 είναι το έτος ανάπτυξης των λεπτομερειών του Μηχανισμού Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (CBAM) που έχει θέσει σε εφαρμογή η ΕΕ και θα μπορούσε να τεθεί σε ισχύ το 2023. Έτσι, αυτό θα πρέπει να γίνει αντικείμενο επεξεργασίας στο εγγύς μέλλον.
Και νομίζω ότι το όλο θέμα της τιμολόγησης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, του CBAM και της διαρροής άνθρακα – όλα αυτά τα πράγματα θα τεθούν σε μεγάλο βαθμό επί τάπητος κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ ηγήθηκαν μιας πρωτοβουλίας στη Γλασκώβη για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου. Στην Ευρώπη, η Επιτροπή θα καταθέσει πρόταση την επόμενη εβδομάδα για τη ρύθμιση των διαρροών μεθανίου από τον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Ποια είναι τα επόμενα βήματα από την πλευρά των ΗΠΑ; Σχεδιάζετε παρόμοια νομοθεσία στις ΗΠΑ;
Ναι, θα έχουμε εγχώριους κανονισμούς για το μεθάνιο. Η Τζίνα Μακκάρθι και η ομάδα της στον Λευκό Οίκο εργάζονται πάνω σε αυτό. Και σχεδιάζουμε να κάνουμε το μερίδιό που μας αναλογεί σε ό,τι αφορά τη μείωση του μεθανίου, μια υπόσχεση που αναδείξαμε από κοινού. Και θα εργαστούμε μαζί με την ΕΕ και άλλες χώρες για να διασφαλίσουμε ότι θα κάνουμε το μέγιστο δυνατό σε αυτό.
Πιστεύουμε πολύ στην πρωτοβουλία για το μεθάνιο, γι’ αυτό και την ξεκινήσαμε μαζί με την ΕΕ. Και έχουμε ήδη 110 χώρες που την έχουν υπογράψει.
Μόλις καταλήξαμε σε συμφωνία με την Κίνα στη Γλασκώβη, όπου η Κίνα συμφώνησε ότι το επόμενο έτος θα σχεδιάσει, θα εφαρμόσει και θα ανακοινώσει δημόσια ένα φιλόδοξο εθνικό σχέδιο δράσης για το μεθάνιο, το οποίο θα πρέπει να καταθέσει στην COP του επόμενου έτους.
Και έτσι είμαστε πολύ επίμονοι στο να συνεχίσουμε να το προωθούμε αυτό. Σε κάθε μια από τις συζητήσεις που είχα στην Αγγλία τις τελευταίες ημέρες, στην Ιορδανία πιο πριν, και τώρα εδώ στις Βρυξέλλες, και θα έχω παρόμοιες στο Παρίσι – είμαστε αποφασισμένοι να επεκτείνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο αυτή την προσπάθεια για το μεθάνιο.
Εάν εφαρμόσουμε με επιτυχία την παγκόσμια μείωση του μεθανίου κατά 30%, αυτό ισοδυναμεί με το να πάρουμε κάθε αυτοκίνητο, κάθε φορτηγό, κάθε αεροπλάνο και κάθε πλοίο στον κόσμο και να μειώσουμε τις μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2030.
Είναι μια τεράστια πρόκληση- είναι εξοικονόμηση 0,2°C στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Και είναι επίσης εύκολο και όχι δαπανηρό να γίνει. Έτσι, ειλικρινά, είναι εφικτός ο στόχος. Και αν καταφέρουμε να πείσουμε κάθε χώρα να κάνει το δικό της μερίδιο, μπορεί να ξεπεράσουμε το 30%, κάτι που θα ήταν μνημειώδες. Γι’ αυτό θα τα δώσουμε όλα για την υπόσχεση για το μεθάνιο.
