Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη σήμερα Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024 η Ημερίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) για τις κλιματικά ουδέτερες πόλεις.
Η Ημερίδα διεξήχθη στο πλαίσιο της 2ης Διεθνούς Έκθεσης Κυκλικής Οικονομίας «Forward Green» και σε αυτή συμμετείχαν Δήμοι που επελέγησαν στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Αποστολής «100 Κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις έως το 2030 από και προς τον πολίτη».
Στον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, Αναπλ. Καθ. Αθανάσιος Δαγούμας τόνισε πως είναι μεγάλη τιμή για τη ΡΑΑΕΥ να διοργανώνει για δεύτερη φορά Ημερίδα για τα Κλιματικά Σύμφωνα των επιλεγμένων Δήμων της Ελλάδας και της Κύπρου, γεγονός που αποτυπώνει τη βαρύτητα που δίνει στη μετάβαση, σε μία κοινωνία μηδενικών εκπομπών και στην κυκλική οικονομία. Πρόσθεσε, μεταξύ άλλων, πως «η κλιματική αλλαγή αναδεικνύει την αναγκαιότητα μακροχρόνιου σχεδιασμού και για τον λόγο αυτό, πέραν των αρμοδιοτήτων της Ρυθμιστικής Αρχής, παρακολουθούμε με ενδιαφέρον την πρόοδο των τεχνολογιών μετριασμού της αστικής υπερθέρμανσης, τη χρήση υπέρψυχων υλικών σε συνδυασμό με τον ορθολογικό σχεδιασμό υποδομών και για την ενέργεια και για τα ύδατα και για τα απόβλητα και για το πράσινο.» Κατέληξε λέγοντας πως η πρόοδος των Κλιματικών Συμφώνων των Δήμων ενδιαφέρει τη ΡΑΑΕΥ όχι μόνον λόγω της ρυθμιστικής της αρμοδιότητας, αλλά και κυρίως ως πολιτών.
«Η Ελλάδα, μέσω των ενεργειών της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ και των ελληνικών δήμων, συγκαταλέγεται έως σήμερα, βάσει της αξιολόγησης του Συμβουλίου της Αποστολής, μεταξύ των τριών-τεσσάρων καλύτερων πρακτικών των κρατών-μελών της ΕΕ που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Αναμένουμε την αξιολόγηση και την έγκριση των πρώτων Κλιματικών Συμφώνων των πόλεων της Θεσσαλονίκης, της Καλαμάτας, των Ιωαννίνων και της Κοζάνης και ευελπιστούμε ότι θα συνεχίσουμε να διατηρούμε τη θέση μας στην κορυφή της Ευρώπης» τόνισε ο Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, Ευθύμιος Μπακογιάννης.
Σε παρέμβασή του ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ, Μανώλης Γραφάκος έκανε λόγο για ανάγκη αλλαγής της καθημερινότητας των πολιτών -όπως για παράδειγμα είναι ο διαχωρισμός των βιοαποβλήτων ή η μετακίνηση με ποδήλατο- γεγονός που θα βοηθήσει στην επίτευξη του στόχου των κλιματικά ουδέτερων πόλεων. «Πάμε σε αλλαγή με ισχυρούς θεσμούς και ισχυρούς φορείς που θα υλοποιήσουν αυτή τη μετάβαση η οποία θα έχει απολύτως θετικά αποτελέσματα. Θα χαρούμε πολύ το 2030 οι πόλεις αυτές να πετύχουν στο εγχείρημα που έχει ως στόχο τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών» σημείωσε.
Ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ), Δρ. Ανδρέας Πουλλικκάς στην τοποθέτησή του επικεντρώθηκε στον ρόλο του υδρογόνου για τις μελλοντικές αειφόρες πόλεις. Κατά τη μετάβαση της ΕΕ προς την οικονομία του υδρογόνου αναμένεται ότι αρχικά μέρος του φυσικού αερίου θα αναμορφώνεται και θα παράγεται υδρογόνο. Επίσης, όπως σημείωσε, θα αρχίζουν να δημιουργούνται οι πρώτες κοινότητες ή κοιλάδες υδρογόνου που θα παράγουν πράσινο υδρογόνο από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε από τον κ. Πουλλικκά στην αναγκαιότητα της μεγάλης διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς, επίσης, και στην ανάγκη ένταξης συστημάτων παραγωγής και αποθήκευσης πράσινου υδρογόνου. Τόνισε μάλιστα πως αναμένεται ότι τα συστήματα ηλεκτροπαραγωγής υδρογόνου θα βρίσκονται σε εμπορική βάση και θα καλύπτουν μέρος της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια με μηδενικές εκπομπές ρύπων και διοξειδίου του άνθρακα. Κατά την πλήρη μεταστροφή από τη σημερινή οικονομία του άνθρακα στην οικονομία του υδρογόνου, η χρήση των παράγωγων του πετρελαίου θα μειωθεί προς το μηδέν, αφού αναμένεται ότι θα γίνεται χρήση του υδρογόνου σε μεγάλη κλίμακα το οποίο θα παράγεται είτε από αναμόρφωση του φυσικού αερίου είτε από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η ΕΕ θα έχει πλέον μετατρέψει την υφιστάμενη οικονομία της σε οικονομία υδρογόνου. Ο κ. Πουλλικκάς έκανε ταυτόχρονα αναφορά στις διάφορες, ανά τον κόσμο, εθνικές στρατηγικές υδρογόνου όπου, έως το 2035, αναμένεται η πρώτη πόλη υδρογόνου. Όσον αφορά στην ανταγωνιστικότητα της τιμής του πράσινου υδρογόνου, σημείωσε ότι χρειάζεται να μειωθεί το κόστος παραγωγής του πράσινου υδρογόνου από τα 5 δολάρια ανά κιλό που είναι σήμερα στα περίπου 1.5 δολάρια ανά κιλό.
Ο Αντιπρόεδρος του Κλάδου Ενέργειας της ΡΑΑΕΥ, Δημήτρης Φούρλαρης, υπογράμμισε ότι «το ζήτημα της Κλιματικής Ουδετερότητας των πόλεων έχει απασχολήσει τη Ρυθμιστική Αρχή και σε προγενέστερες Ημερίδες γεγονός που καταδεικνύει το ενδιαφέρον που δείχνει η ΡΑΑΕΥ για τον ρόλο των Δήμων στο μεγάλο αυτό στοίχημα». Πρόσθεσε, μεταξύ άλλων, πως η επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας απαιτεί συντονισμένες δράσεις και καινοτόμες προσεγγίσεις κυρίως στον τομέα της ενέργειας, στις οποίες συγκαταλέγονται εξοικονόμηση ενέργειας, αποδοτικότερη χρήση της ενέργειας, μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, εγκατάσταση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αλλά και ενίσχυση των δημόσιων μέσων μεταφοράς, σχεδιασμό ποδηλατοδρόμων, πεζοδρομήσεις και δράσεις για την αποκατάσταση ρυπασμένων εδαφών και υδάτων. Σημείωσε, τέλος, ότι η επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας απαιτεί συνεργασία της πολιτείας (Υπουργεία, Περιφέρεια, Αρχές), των επιχειρήσεων και των πολιτών.
Από την πλευρά του το μέλος του Συμβουλίου της Αποστολής των Πόλεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Χρύσης Νικολαϊδης, τόνισε ότι «η Ευρωπαϊκή Αποστολή των Πόλεων βρίσκεται σήμερα σε επιτυχή πορεία υλοποίησης, όπως είχε σχεδιαστεί από το 2019. Ταυτόχρονα, βρίσκεται σε ένα σημαντικό κρίσιμο στάδιο με τη διαδικασία ολοκλήρωσης των Κλιματικών Συμβολαίων από τις 100 πόλεις της Αποστολής και την αξιολόγησή τους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Με την επικύρωση των Κλιματικών Συμβολαίων τους, οι πόλεις θα πρέπει να προχωρήσουν χωρίς καθυστέρηση στην υλοποίηση του σχεδίου δράσης, με τη συμμετοχή των πολιτών και των ενδιαφερομένων μερών, αποκομίζοντας τα σημαντικά οφέλη του Mission Label και με ενισχυμένη υποστήριξη από τις Εθνικές και Περιφερειακές Αρχές και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.»
Ακολούθως ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης, τόνισε πως «το Κλιματικό Σύμφωνο χρειάζεται πολλή δουλειά, υπομονή, επιμονή, συμπράξεις και συνεργασίες. Πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης και λειτουργίας μας. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα, να γυρίσουμε τον διακόπτη» και πρόσθεσε «μας ενώνει άλλωστε η κοινή προοπτική, να εξασφαλίσουμε για τα παιδιά μας μία άλλη πόλη, φιλική, ανθρώπινη, ασφαλή, «έξυπνη» και λειτουργική. Μια πόλη ισόρροπη και συμπεριληπτική όπου τα αγαθά της ανάπτυξης θα διαχέονται σε κάθε γωνιά της. Ανάπτυξη για όλους και όχι για μερικούς».
Στην εισήγησή του ο Δήμαρχος Τρικκαίων, Νίκος Σακκάς, τόνισε ότι «η κλιματική αλλαγή αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι πόλεις σήμερα. Ως εκ τούτου, οι Δήμοι καλούνται να αναλάβουν όλο και μεγαλύτερη δράση ώστε να καταστήσουν τις πόλεις βιώσιμες στο μέλλον. Η μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα είναι μια δυναμική, συνεχώς μεταβαλλόμενη, διαδικασία, η οποία απαιτεί ισχυρή πολιτική βούληση, συμμετοχικό σχεδιασμό, καινοτόμα μοντέλα διακυβέρνησης και χρηματοδοτήσεων, έρευνα και πιλοτικές εφαρμογές και συνεργασίες μεταξύ φορέων.»
«Παρακολουθούμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις τελευταίες εξελίξεις για την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ αλλά και τους προβληματισμούς που εγείρουν οι τοπικές κοινωνίες» σημείωσε ο Δήμαρχος Κοζάνης, Γιάννης Κοκκαλιάρης προσθέτοντας πως «αδιαμφισβήτητα, η συμμετοχή τους και η σύμφωνη γνώμη τους είναι επιταγή τόσο ενός δημοκρατικού- συμμετοχικού κράτους, όσο και ενός κράτους δικαίου. Άρα, είναι επιτακτική ανάγκη να σχεδιάσουμε τη μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης για την περιοχή μας που δεκαετίες τώρα καταστρεφόταν περιβαλλοντικά, κοινωνικά και σε επίπεδο υγείας για να ηλεκτροδοτείται όλη η χώρα.»
Από την πλευρά του, ο Δήμαρχος Ιωαννιτών, Θωμάς Μπέγκας τόνισε πως η επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας με χρονικό στόχο το 2030 θα γίνει μέσω της δημιουργίας ζωντανών και ανθεκτικών πόλεων, μέσω οικοσυστημάτων πειραματισμού και καινοτομίας και μέσω της κινητοποίησης ομάδων κατοίκων σχεδιάζοντας «από-κάτω-προς-τα-πάνω» με διαφανή και δημοκρατικό τρόπο. Τέλος, σημείωσε πως «η πράσινη μετάβαση σημειώνει πρόοδο σε ολόκληρη την Ευρώπη, ωστόσο, υπάρχει πάντα ανάγκη για πρωτοπόρους. Οι πόλεις μας δείχνουν τον δρόμο για ένα υγιέστερο μέλλον. Οφείλουμε να τις στηρίξουμε σε αυτό.»