Στον τελικό οδηγό του Εξοικονομώ 2021 αποκαλύπτεται μια σημαντική διαφορά σε σχέση με την προδημοσίευση τον Αύγουστου. Συγκεκριμένα αποκλείονται τα ακίνητα που αποκτήθηκαν εντός του 2021. Δηλαδή ένα ακίνητο που αποκτήθηκε φέτος αποκλείεται από το πρόγραμμα ανεξάρτητα από τα άλλα κριτήρια που τυχόν καλύπτει.
Ειδικότερα, κατά την προδημοσίευση του οδηγού του Νέου Εξοικονομώ τον Αύγουστο αναφερόταν ότι οι κατοικίες που αποκτήθηκαν πρόσφατα θα είχαν δικαίωμα συμμετοχής. Στην σελίδα έξι αναφέρεται: "... Ειδικά για τις περιπτώσεις που σύμφωνα με τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος κατά το έτος αναφοράς (φορολογικό έτος 2020) η κατοικία α) ενοικιάζεται/παραχωρείται δωρεάν, β) είναι κενή, ή γ) δεν υπήρχε εμπράγματο δικαίωμα επικαρπίας ή πλήρους κυριότητας και έχει αποκτηθεί πρόσφατα, δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν μόνον ο πλήρης κύριος ή ο επικαρπωτής..."),
Όμως κατά την έκδοση του Οδηγού του Προγράμματος στο Κεφάλαιο 1 . Περιγραφή - Επιλεξιμότητα αιτήσεων αναιρούνται τα αναφερόμενα της προδημοσίευσης (κατά λέξη στην σελίδα 14 αναφέρεται:
Το εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα / επικαρπία / ψιλή κυριότητα) του αιτούντα θα πρέπει να υφίσταται κατά το έτος αναφοράς του Προγράμματος (φορολογικό έτος 2020) όπως και κατά την υποβολή της αίτησης. Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων (συγκυρίων) σε επιλέξιμη κατοικία: αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έναν εκ των συγκυρίων, δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχει μόνον ο συγκύριος που την ιδιοκατοικεί. Αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έτερο πρόσωπο μη συγκύριο, δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχει οποιοσδήποτε με εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας (όχι ψιλή κυριότητα), με τη συναίνεση των υπολοίπων. Δεν γίνεται δεκτή αίτηση ενεργειακής αναβάθμισης σε κατοικία, της οποίας το εμπράγματο δικαίωμα αποκτήθηκε μετά από την 31/12/2020 (πρόσφατη απόκτηση ακινήτου).
Πρακτικά, δηλαδή αποκλείονται από το πρόγραμμα όσοι επέλεξαν να προβούν φέτος στην αγορά παλαιάς κατοικίας, στηριζόμενοι στην ενεργειακή αναβάθμιση που θα έκαναν με τον εν λόγω πρόγραμμα.
Το θέμα αυτό έχει θέσεις υπόψιν της ηγεσίας του υπουργείου Ενέργειας η ΠΟΜΙΔΑ με επιστολή διαμαρτυρίας στην οποία τονίζεται πως “με το υψηλό κόστος διαβίωσης (που έχει αυξηθεί επικίνδυνα λόγω της αύξησης των τιμών σε καύσιμα και ηλεκτρικό ρεύμα), η ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας μου, προκειμένου να μπορώ να καλύπτω ταυτόχρονα τις υποχρεώσεις μου και να έχω μια αποδεκτή ποιότητα ζωής, είναι επιτακτική ανάγκη”.
Η ΠΟΜΙΔΑ στην ιστοσελίδα της προσφέρει μια ανάλυση από τον Κωνσταντίνο Αθ. Καράμπαμπα, Πολιτικό Μηχανικό, Τεχνικό Σύμβουλο Γραφείου Ενημέρωσης ΠΟΜΙΔΑ, σχετικά με τη νέα πλατφόρμα.
Παραθέτουμε μια σύντομη ανάλυση των προϋποθέσεων και της σχετικής διαδικασίας που πρέπει να ακολουθήσουν οι ενδιαφερόμενοι.
1)Ποιες κατοικίες θεωρούνται επιλέξιμες και μπορούν να υπαχθούν στο πρόγραμμα
Για να υπάρξει δικαίωμα υπαγωγής μιας κατοικίας στο πρόγραμμα θα πρέπει:
Α)Να υφίσταται νόμιμα, δηλαδή με νόμιμη άδεια ή τακτοποίηση
Β)Να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα
Γ)Να χρησιμοποιείται πράγματι ως κύρια κατοικία, είτε από τον ιδιοκτήτη, είτε από τον ενοικιαστή της, είτε με δωρεάν παραχώρηση. Το έτος αναφοράς για την προϋπόθεση αυτή είναι το έτος 2020 και μετά το 2019 και 2018.
Δ)Βάσει του Α΄ΠΕΑ (πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης) να βρίσκεται σε ενεργειακή Κατηγορία Γ και κάτω.
2)Τρόποι αιτήσεων στο πρόγραμμα
Οι τρόποι που μπορεί να γίνει η αίτηση στο πρόγραμμα είναι δυο και είναι οι παρακάτω:
Α)Σαν μεμονωμένο διαμέρισμα/μονοκατοικία(περιλαμβάνονται παρεμβάσεις στο διαμέρισμα/ μονοκατοικία)
Β)Σαν διαμέρισμα πολυκατοικίας ( περιλαμβάνονται παρεμβάσεις στα διαμερίσματα και κοινόχρηστες παρεμβάσεις).
3)Εισοδηματικά κριτήρια
Τα εισοδηματικά κριτήρια που θα πρέπει να πληροί ο ενδιαφερόμενος (δυνητικά ωφελούμενος) για το έτος 2020 αναφέρονται στον πίνακα2.2.1 σελ.16 (στον τόμο περιγραφή - επιλεξιμότητα αιτήσεων) .
4)Ποσοστό επιχορήγησης
Για ιδιοκατοικούμενες κατοικίες: Το ποσοστό της επιχορήγησης εξαρτάται από τα εισοδηματικά κριτήρια του ωφελουμένου για το έτος 2020 και αναφέρεται στο Πίνακα 2.2.2 σελ.17 (στον τόμο περιγραφή - επιλεξιμότητα αιτήσεων του οδηγού). Το ποσοστό επιχορήγησης κυμαίνεται από 40% -75%.
Για εκμισθωμένες ή δωρεάν παραχωρούμενες κύριες κατοικίες: Το ποσοστό επιδότησης του ιδιοκτήτη-εκμισθωτή είναι σταθερό, ανεξάρτητο από τα εισοδηματικά κριτήρια και ανέρχεται στο κατώτατο όριο του 40%, γεγονός που, παρά τις εκκλήσεις της ΠΟΜΙΔΑ, δεν βοηθά στην ενεργειακή αναβάθμιση των παλαιών και χαμηλής ενεργειακής κλάσης κατοικιών που κατοικούνται από εκείνους τους ενοικιαστές που είναι τα μεγάλα θύματα της «ενεργειακής φτώχειας».
Για αιτήσεις πολυκατοικίας: Όταν συμμετέχει το σύνολο των χιλιοστών της Πολυκατοικίας, προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση (bonus) +10% στο προβλεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης του κάθε συμμετέχοντος διαμερίσματος.
Τα υπόλοιπα χρήματα που δεν καλύπτονται από την επιχορήγηση μπορεί να προέρχονται από ίδια κεφάλαια ή από τραπεζικό δάνειο. Σε περίπτωση αίτησης Πολυκατοικίας όλοι οι αιτούντες θα πρέπει να συνεργαστούν με τον ίδιο χρηματοπιστωτικό οργανισμό.
5)Σχετικά με την αίτηση Πολυκατοικίας
Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω περιλαμβάνει κοινόχρηστες και μη επεμβάσεις και:
Α) Η πολυκατοικία πρέπει να έχει σε ισχύ αριθμό φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) «διαχείρισης πολυκατοικίας».
Β) Μετά από απόφαση γενικής συνέλευσης, ορίζεται ο υπεύθυνος εκπρόσωπος των ιδιοκτητών της πολυκατοικίας ο οποίος θα υποβάλλει την αίτηση Πολυκατοικίας, όμως θα υποβληθούν και επιμέρους αιτήσεις από καθένα από τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που επιθυμούν να ενταχθούν στο Πρόγραμμα.
3) Υποβάλλεται Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης που αφορά συνολικά στο τμήμα του κτηρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία, συνοδευόμενο από έντυπο Πρότασης Παρεμβάσεων.
4) Πραγματοποιούνται υποχρεωτικά παρεμβάσεις στους κοινόχρηστους χώρους και εγκαταστάσεις του κτιρίου.
5) Οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που δεν εντάσσονται ή δεν θέλουν να συμμετέχουν στο πρόγραμμα, συμμετέχουν στην υλοποίηση των παρεμβάσεων που έχουν δηλωθεί στην Απόφαση Γενικής Συνέλευσης Πολυκατοικίας με ίδια κεφάλαια.
6)Ενεργειακές απαιτήσεις του προγράμματος
Ύστερα από την έκδοση του ΠΕΑ που θα συνοδεύεται από έντυπο πρότασης παρεμβάσεων θα πρέπει να επιτευχθεί:
Α)Άνοδος 3 ενεργειακών κατηγοριών για αιτήσεις μεμονωμένων διαμερίσματα/μονοκατοικιών
Β)Άνοδος 3 ενεργειακών κατηγοριών για αίτηση πολυκατοικίας.
7)Επιλέξιμες παρεμβάσεις
Είναι οι παρεμβάσεις σε κουφώματα/συστήματα σκίασης/αερισμού, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης/ψύξης, συστήματα ΖΝΧ, συσκευές διαχείρισης ενέργειας και αναβάθμιση φωτισμού και περιγράφονται στον Πίνακα 3.2.1 σελ.4-5-6 (στον τόμο Ενεργειακός στόχος-Παρεμβάσεις-Λοιπές δαπάνες του οδηγού).
8)Επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων
Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων ανά αίτηση Ωφελούμενου (για μονοκατοικία/μεμονωμένο διαμέρισμα/διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία), δεν μπορεί να υπερβαίνει:
Α) το γινόμενο του 1,0€ επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh) όπως προκύπτει από το Α΄ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης
Β) Το γινόμενο του 200€ επί την επιφάνεια κυρίων χώρων (όπως αυτή προκύπτει από το έντυπο Ε9 και στη συνέχεια από την ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου/διηρημένης ιδιοκτησίας).
Γ) τα 28.000€ για μονοκατοικία/μεμονωμένο διαμέρισμα/διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία.
Δ)Στις παραπάνω τιμές συμπεριλαμβάνεται και ο ΦΠΑ υλικών και εργασιών (24%).
9)Επιλέξιμος Προϋπολογισμός λοιπών δαπανών
Στον παραπάνω προϋπολογισμό περιλαμβάνονται οι αμοιβές των Μηχανικών για την έκδοση των δυο Ενεργειακών Πιστοποιητικών, για την πιθανή έκδοση αδειών για την υλοποίηση των παρεμβάσεων, για την σύνταξη της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου/ αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας που είναι υποχρεωτική για την ένταξη στο πρόγραμμα και η αμοιβή του Συμβούλου του έργου αν επιλεχθεί.
Το πρόγραμμα επιδοτεί το 100% της δαπάνης (με την προϋπόθεση υπαγωγής της αίτησης και επίτευξης του ελάχιστου ενεργειακού στόχου) με μέγιστο επιλέξιμο προϋπολογισμό λοιπών δαπανών τα 2.000€ για αίτηση μεμονωμένου διαμερίσματος/μονοκατοικίας και τα
2.000 € ανά διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία με
μέγιστο το ποσό των 5.600 € συνολικά ανά αίτηση πολυκατοικίας. Στα παραπάνω ποσά συμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ.
10)Ηλεκτρονική υποβολή αίτησης-Προθεσμίες
Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται μόνον ηλεκτρονικά από τους υποψηφίους και υποχρεωτικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος της επίσημης διαδικτυακής πύλης του Προγράμματος. Η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων θα παρέχεται για χρονικό διάστημα τριάντα (30) ημερών.
11)Κριτήρια και ποσόστωση για την προτεραιοποίηση και διαμόρφωση της σειράς κατάταξης των αιτήσεων.
Καταργείται ως κριτήριο ένταξης στο πρόγραμμα η ταχύτητα καταχώρησης (!) όπως είχε ζητήσει η ΠΟΜΙΔΑ, και θα λαμβάνονται υπόψη με συντελεστές βαρύτητας διάφορα κριτήρια αξιολόγησης όπως το ανοιγμένο κόστος εξοικονόμησης ενέργειας (συντελεστής βαρύτητας 50%), οι βαθμοημέρες (συντελεστής βαρύτητας 7%) η υφιστάμενη ενεργειακή κατηγορία (συντελεστής βαρύτητας 5%), η παλαιότητα της κατοικίας (συντελεστής βαρύτητας 3%), το εισόδημα (συντελεστής βαρύτητας 14%) και διάφορα κοινωνικά κριτήρια όπως ΑΜΕΑ, πολύτεκνοι, μονογονεϊκές οικογένειες με συντελεστή βαρύτητας 7% έκαστο.
Τα κριτήρια περιγράφονται στον πίνακα 5.6.1 στην σελίδα 13(στον τόμο Υποβολή-Αξιολόγηση-Υπαγωγή αιτήσεων του οδηγού)
12)Προθεσμία υλοποίησης έργου
Α)Δώδεκα μήνες από την απόφαση υπαγωγής με δικαίωμα παράτασης 3 μηνών ύστερα από εξέταση αιτιολογημένου αιτήματος και
Β) Εντός τεσσάρων μηνών από την απόφαση υπαγωγής, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί τουλάχιστον το τριάντα τοις εκατό (30%) των επιλέξιμων εργασιών βάσει του επιλέξιμου προϋπολογισμού.
13)Γενικές παρατηρήσεις
1)Ο δεύτερος Ενεργειακός Επιθεωρητής που θα υλοποιήσει το Β’ ΠΕΑ είναι διαφορετικός από αυτόν που έχει εκδώσει το Α΄ΠΕΑ.
2)Στα Ε1, Ε2 και Ε9 των δυνητικά ωφελούμενων ιδιοκτητών θα πρέπει να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.
3)κατά την διαδικασία ελέγχου των υποβληθέντων αιτήσεων, η υποβολή
στο Πρόγραμμα της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας εντός δυο μηνών θα απαιτηθεί μόνο στις υποβληθείσες
αιτήσεις που είναι «Καταρχήν Επιλέξιμες» βάσει των αρχικών πινάκων κατάταξης ανά Π.Ε
βάσει Προϋπολογισμού.
4)Από την ημερομηνία έκδοσης των Προσωρινών Πινάκων Επιλέξιμων / Επιλαχουσών /
Απορριπτέων αιτήσεων ανά Π.Ε. και εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10)
ημερών, δίδεται δικαίωμα ένστασης σε όλες τις υποβληθείσες αιτήσεις (Επιλέξιμες /
Επιλαχούσες / Απορριπτέες). Απαραίτητη προϋπόθεση για την υποβολή ένστασης είναι να
έχουν υποβληθεί στο Πρόγραμμα τα στοιχεία Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου /
Διαιρεμένης Ιδιοκτησίας. Συνεπώς, για τις επιλαχούσες αιτήσεις, όπου δεν έχει ήδη
υποβληθεί Η.Τ., αυτή θα πρέπει να υποβληθεί στο πληροφοριακό σύστημα με την
υποβολή της ένστασης. Η ένσταση υποβάλλεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά και μόνο από τον αιτούντα, μέσω του πληροφοριακού συστήματος αιτήσεων.
5)Στο link https://exoikonomo2021.gov.gr εκτός από τον οδηγό του προγράμματος μπορείτε να βρείτε και τα παραρτήματα του.
