του Μιχάλη Μυριάνθη
Στη σύσκεψη στα γραφεία της Ελληνική Διαχειριστικής Εταιρίας Υδρογονανθράκων, κάτω από την κρίσιμη συγκυρία του πολέμου στην Ουκρανία και την απόφαση απεξάρτησης της ΕΕ από τις εισαγωγές Ρωσικού φυσικού αερίου, η Ελλάδα καλείται να συμβιβάσει δυο παράλληλους στόχους:
1.Επιτάχυνση των ΑΠΕ που κατά γενική ομολογία τα πηγαίνει καλά και,
2.Ανακάλυψη, ανάπτυξη και εκμετάλλευση φυσικού αερίου που ως καύσιμο μετάβασης έχει συγγεγραμμένο χρονικό ορίζοντα, μέσα στον οποίο θα πρέπει, να βρεθούν, να αναπτυχθούν και να αποσβεστούν τα Ελληνικά κοιτάσματα. Όλα αυτά με ένα παράθυρο ευκαιρίας 25-45 το πολύ ετών. Πρόκειται για διαδικασίες υψηλού ρίσκου και εντάσεως κεφαλαίου, ιδιαιτέρως όταν πρόκειται για ανεξερεύνητες περιοχές με προκλήσεις όπως είναι τα μεγάλα βάθη θαλάσσης (Frontiers areas).
Στη σύσκεψη, οι αποφάσεις που ελήφθησαν βάζουν τέλος στην αφύσικη αδράνεια των τελευταίων δεκαετιών. Παράλληλα, προσδιορίστηκαν στόχοι, καταρτίστηκε χρονοδιάγραμμα υλοποίησης τους και ο πρωθυπουργός τόνισε ότι «Από πλευράς Ελληνικού Δημοσίου, από πλευράς Υπουργείου, δεσμευόμαστε ότι θα αναβαθμίσουμε όλα τα σχετικά έργα σε έργα εθνικής σημασίας προκειμένου να μην επαναληφθούν αναίτιες καθυστερήσεις. Και θα αναβαθμίσουμε την ΕΔΕΥ, την ελληνική κρατική εταιρεία, η οποία συντονίζει και αδειοδοτηθεί όλη αυτή τη διαδικασία, ώστε εφόσον χρειαστεί και αυτή να συνδράμει σε προσπάθειες εξερεύνησης».
Εδώ ακριβώς αρχίζουν τα δύσκολα.
Τα χρονοδιαγράμματα, εξ όσων γνωρίζω, ακολουθούν τη διεθνή πρακτική όντας τεχνοκρατικώς άρτια.
Δεν παίρνουν ωστόσο υπόψη, την «Ελληνική ιδιαιτερότητα» που συνίσταται:
- Σε χαλαρούς ρυθμούς του Ελληνικού δημοσίου σε θέματα μικρών ή μεγαλύτερων επιμέρους αδειοδοτήσεων, εγκρίσεων, ενεργειών, κλπ.
- Στη συχνά υπερβολική έως καταχρηστική κινητοποίηση περιβαλλοντικών οργανώσεων, σε περιπτώσεις που οι επενδυτές έχουν πάρει όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα σύμφωνα με προδιαγραφές και διεθνή standards (βλέπε Θαλάσσιες σεισμικές έρευνες).
- Στις απίθανες καθυστερήσεις απονομής δικαιοσύνης, που αποτελούν αντικίνητρα FDI επενδύσεων γενικώς. Οι 4 αναβολές εκδίκασης στο ΣτΕ προσφυγών οργανώσεων για την προστασία των κητών, στην Κρήτη, αποθάρρυναν κολοσσούς όπως η ExxonMobil και Total.. Οι ίδιες ακριβώς εταιρείες δραστηριοποιούνται ανεμπόδιστα στην ΑΟΖ της Κύπρου, όπου προφανώς δε θα υπάρχουν κήτη.
- Στις απληροφόρητες τοπικές κοινωνίες (και εδώ είναι ευθύνη του δημοσίου, αλλά και του επενδυτή) που συχνά υποδαυλιζόμενες από κομματικούς παράγοντες, τοπικά μικροσυμφέροντα, συλλογικότητες, ΜΚΟ, και ενδεχομένως ομάδες που προωθούν αντίθετα με το έργο συμφέροντα, περιβαλλόμενες κάτω από διαφορετικούς κοινωνικούς μανδύες, αντιδρούν. Κλασσικό παράδειγμα οι έντονες αντιδράσεις στο παρελθόν στις έρευνες στην περιοχή των Ιωαννίνων. Τι άλλαξε έκτοτε;
Οι εξαγγελλόμενες διαδικασίες Fast Track από την υπό σύσταση Task Force της ΕΔΥΕ θα πρεπε ΑΠΟ ΑΥΡΙΟ να θωρακιστούν νομικά, κατ’ αναλογία με τα έργα των Ολυμπιακών Αγώνων, ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά.
Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να δεθεί από την κορυφή της Δικαιοσύνης, προς τις δικαστικές αρχές, ώστε οι σχετικές υποθέσεις να εκδικάζονται κατά απόλυτη προτεραιότητα.
Τις έρευνες υδρογονανθράκων πρέπει τα κόμματα, οι περιφέρειες, η τοπική αυτοδιοίκηση και όλοι αρμόδιοι και αναρμόδιοι να θεωρήσουν σαν Εθνική υπόθεση. Από την έναρξη τους, μέχρι την προσδοκώμενη εκμετάλλευση θα έχουν περάσει πολλές Ελληνικές Κυβερνήσεις που όλες θα πιστωθούν την αίσια ολοκλήρωσή τους.
Επί θετικής εκβάσεως, υπάρχει δόξα για όλους.
*Μ.Λ. Μυριανθης, Ph.D. Ενεργειακός αναλυτής και Ειδικός Σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ.
