Μας τελειώνει και ο Σάντσεθ και να δούμε ποιον θα έχει να θαυμάζει η εγχώρια αριστερή πολιτική σκηνή. Η πανωλεθρία του στις τοπικές εκλογές και η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες έχει πολλές ερμηνείες, πολλές τοπικού χαρακτήρα. Κάποιες άλλες, όμως, προκαλούν μοιραίους συνειρμούς με τα δικά μας εκλογικά δεδομένα.
Ο επικεφαλής των ισπανών σοσιαλιστών κυβερνούσε ως επικεφαλής συνασπισμού κομμάτων στα οποία συμμετείχαν οι ακροαριστεροί Podemos και κάποιοι ανεξάρτητοι από τον κεντροαριστερό χώρο. Μια «ισπανική προοδευτική συνεργασία» εξελίσσονταν επί μια τριετία και για ένα διάστημα έδειχνε να αποδίδει. Μετά άρχισαν οι «τσακωμοί» για το «πόσο αριστεροί είμαστε».
Στην περίοδο της πανδημίας τα πήγε καλά. Ενα από τα πρώτα επιτεύγματα του πρωθυπουργού ήταν να χρησιμοποιήσει ένα πρόγραμμα άδειας για να αποτρέψει τις μαζικές απολύσεις. Αύξησε αρκετές φορές τον κατώτατο μισθό και, μαζί με τους αμφιλεγόμενους κοινοβουλευτικούς του συμμάχους, μεταρρύθμισε το εργατικό δίκαιο για να μετατρέψει σε μόνιμες συμβάσεις εργασίας πολλές μερικής απασχόλησης. Επίσης, επέβαλε νέα ανώτατα όρια στις αυξήσεις των ενοικίων και αύξησε τις συντάξεις κατά 8,5% για να αντιμετωπισθεί ο πληθωρισμός.
Μικρότερη ανάπτυξη
Εχασε όμως την μπάλα ο συμπαθής Σάντσεθ στο γεγονός ότι δεν κατάφερε να επιστρέψει γρήγορα στα προ πανδημίας επίπεδα η οικονομία της χώρας. Κάτι, που όπως έγραφαν πριν από μια εβδομάδα οι «Financial Times», το πέτυχαν η Ελλάδα, η Ιταλία και η Γαλλία. Η Ισπανία όχι.
Οι παρεμβάσεις του στα εργασιακά όχι μόνο δεν άλλαξαν την κατάσταση με τις συμβάσεις μερικής απασχόλησης, αλλά οδήγησαν σε νέα αύξηση της ανεργίας στο 13,3%, επίσης υψηλότερα του αντίστοιχου ελληνικού ποσοστού.
Ο πληθωρισμός, λίγο κάτω από το 4%, είναι ο χαμηλότερος στην ΕΕ μετά το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και την Ελλάδα, αλλά οι πολίτες εξακολουθούν να αισθάνονται τον πόνο της ανόδου των τιμών. Οι υποσχέσεις ότι θα μειωθούν με τον μειωμένο ΦΠΑ που θέσπισε από την αρχή του έτους, αποδείχτηκαν ψεύτικες. Το μέτρο λειτούργησε μόνο για έναν μήνα. Τους τρεις τελευταίους κινείται σταθερά ανοδικά.
Εκρηκτικό μίγμα
Αρα βρέθηκε πριν απ' τις τοπικές εκλογές, με μειωμένο ΑΕΠ, υψηλότερη ανεργία και περισσότερη ακρίβεια. Ολα αυτά μπορούσε κάποιος να τα προβλέψει ακούγοντας το περιεχόμενο της ομιλίας του προς τους ισπανούς πολίτες, τον περασμένο Ιούλιο. Σε μια εμφανώς αριστερή στροφή άρχισε να επιχειρηματολογεί κατά των επιχειρήσεων, εξήγγειλε περισσότερους φόρους στις τράπεζες, τις εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας και στις μεγάλες περιουσίες.
Ολα αυτά προκάλεσαν μια ανάσχεση της οικονομικής ανάπτυξης, σε μια περίοδο που ούτως ή άλλως οι επενδύσεις λόγω της μειωμένης ρευστότητας που προκάλεσε η άνοδος των επιτοκίων, έγιναν πιο εκλεκτικές ως προς το πού θα κατευθυνθούν.
Η ελληνική Κεντροαριστερά όλο αυτό το διάστημα θαύμαζε τον Σάντσεθ και αντέγραφε κάθε πτυχή του προγράμματός του. Τους τελευταίους μήνες άρχισε να γίνεται σαφές ότι το κυβερνητικό πρόγραμμα Σάντσεθ δεν αποδίδει. Ο συνδυασμός των ανοδικών τιμών και της μειωμένης απασχόλησης έβαλε την Ισπανία σε αχαρτογράφητα νερά και πλέον αναζητά δεξιότερες λύσεις. Στην Ελλάδα οι ψηφοφόροι μπορούν να περηφανεύονται ότι το είδαν το έργο νωρίς...
