Την ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος εξετάζει η Σερβία. Η κυβέρνηση υπέγραψε μνημόνιο κατανόησης με 20 επιστημονικά ινστιτούτα και πανεπιστημιακούς φορείς «για την εξέταση των δυνατοτήτων χρήσης της πυρηνικής ενέργειας».
Με τη ενέργεια αυτή αρχίζει ουσιαστικά ο δημόσιος διάλογος για την κατασκευή πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, όπως είχε αναγγείλει στις αρχές του 2024 η τότε πρωθυπουργός Ανα Μπρνάμπιτς. Παράλληλα, στο κοινοβούλιο ξεκινούν οι διαδικασίες για την κατάργηση του νόμου που απαγορεύει την χρήση πυρηνικής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, ο οποίος είχε ψηφιστεί το 1989, τρία χρόνια μετά την πυρηνική καταστροφή στο Τσέρνομπιλ.
Η Σερβία σήμερα παράγει το 70% του ηλεκτρικού ρεύματος από λιγνίτη. Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να αποδεσμευτεί οριστικά από τον λιγνίτη μέχρι το 2050, περνώντας σταδιακά στη χρήση φυσικού αερίου και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ανάγκασε το Βελιγράδι να επανεξετάσει τα σχέδιά του, αφού η Ρωσία δεν αποτελεί πλέον τη «σίγουρη» πηγή προμήθειας φθηνού αερίου. Τον περασμένο Απρίλιο η κυβέρνηση υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τη δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού της Γαλλίας (EDF), στο οποίο αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι «συμφωνήθηκε η δημιουργία συνθηκών για μια στρατηγική εταιρική σχέση στην αξιολόγηση των δυνατοτήτων για την ανάπτυξη μη στρατιωτικού πυρηνικού προγράμματος στη Σερβία».
Ένα μήνα πριν την υπογραφή του μνημονίου με τους Γάλλους, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς (φωτ.) εξέφρασε το ενδιαφέρον της Σερβίας «να αποκτήσει τέσσερεις μικρούς αντιδραστήρες (Small modular reactors - SMRs) με δυνατότητα παραγωγής 1.200 MW». Ο Βούτσιτς ανέφερε ότι το κόστος κατασκευής θα ανέλθει σε 7,5 δισ. ευρώ, που - όπως είπε - η Σερβία δεν μπορεί να διαθέσει και γι' αυτό θα πρέπει να βρεθούν εταίροι που θα συγχρηματοδοτήσουν το έργο.
Στην ανάπτυξη και κατασκευή αντιδραστήρων SRMs προπορεύεται η Κίνα και δεν αποκλείεται το θέμα να βρέθηκε στην ατζέντα των συνομιλιών που είχε με τη σερβική ηγεσία ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίγκ κατά την επίσκεψη του στο Βελιγράδι τον Μάιο.
Είναι πλέον σαφές ότι η Σερβία προσανατολίζεται στη χρήση της πυρηνικής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Ο πρωθυπουργός Μίλος Βούτσεβιτς, χαιρετίζοντας την υπογραφή του μνημονίου με τους 20 επιστημονικούς φορείς, τόνισε ότι «η πυρηνική ενέργεια θα μπορούσε να αποτελέσει μια ουσιαστική και σωστή απάντηση στις προκλήσεις που προκαλεί η αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικού ρεύματος».
