Την αναγκαιότητα ενεργοποίησης θεσμικών εργαλείων για τον συγχρονισμό του επενδυτικού ενδιαφέροντος για ΑΠΕ με τον 10ετή σχεδιασμό του συστήματος μεταφοράς, επιτάχυνσης των διαδικασιών χορήγησης προσφορών σύνδεσης, στρατηγικής τοποθέτησης του ΑΔΜΗΕ στην ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών, καθώς και ένταξης σημαντικών ενεργειακών έργων σε ένα περιβάλλον fast-track αδειοδοτήσεων, επισήμανε από το βήμα του συνεδρίου «Renewable & Storage Forum» ο Αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ, Ιωάννης Μάργαρης.
«Τσουνάμι» αιτημάτων σύνδεσης 8,5 GW τον τελευταίο χρόνο
Η όρεξη της αγοράς για νέα έργα ΑΠΕ είναι τεράστια. Από τον περσινό Οκτώβριο, έχουν υποβληθεί 355 αιτήματα προσφορών σύνδεσης ισχύος 8,5 GW, ένα πραγματικό «τσουνάμι». Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε ισχύ οριστικές προσφορές σύνδεσης για έργα 4,5 GW, το 50% δηλαδή του στόχου του ΕΣΕΚ για σύνδεση 9 GW έως το 2030. Αυτό σημαίνει ότι, ο ρυθμός πρόσβασης στο Σύστημα και το Δίκτυο Ηλεκτρικής Ενέργειας για τους παραγωγούς ΑΠΕ είναι πολύ καλός και υπερβαίνει τους ρυθμούς του ΕΣΕΚ. Το ερώτημα που τίθεται, βέβαια, εδώ είναι σε τι ποσοστό και με τι ρυθμό θα υλοποιηθούν τα έργα ΑΠΕ που έχουν λάβει όρους σύνδεσης.
Πέραν τούτου, κατανοούμε ότι η αγορά ζητά ακόμη μεγαλύτερη επιτάχυνση της διαδικασίας αξιολόγησης. Γι’ αυτό θεωρούμε ότι είναι σκόπιμο ο ΑΔΜΗΕ να απαλλαχθεί από την διενέργεια γραφειοκρατικών διαδικασιών όπως ο έλεγχος φακέλων και άλλων νομιμοποιητικών εγγράφων των επενδυτών. Αυτό θα μας επιτρέψει να «τρέξουμε» πιο γρήγορα τις αξιολογήσεις των προσφορών σύνδεσης για τις οποίες αδημονούν οι επενδυτές.
Έγκαιρη ανταπόκριση στην κλιματική αλλαγή με fast-track αδειοδοτήσεις
Κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για να υλοποιούμε τα έργα μας πιο γρήγορα από τις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης, είτε πρόκειται για έργα επέκτασης του συστήματος μεταφοράς, είτε για έργα συντήρησης και αναβάθμισης. Μια λύση που προκρίνουμε, σε αυτό το πλαίσιο, είναι η θεσμοθέτηση fast-track αδειοδοτήσεων σε έργα μείζονος σημασίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής –το μεγαλύτερο έργο υποδομής που υλοποιείται σήμερα στον ενεργειακό κλάδο. Δυστυχώς, όμως, το έργο του 1 δισ. ευρώ αντιμετωπίζεται ως ένα συμβατικό έργο, με όποιες αδειοδοτικές καθυστερήσεις συνεπάγεται αυτό δεδομένης της ελληνικής –γραφειοκρατικής– πραγματικότητας. Ταυτόχρονα, υπάρχει ανάγκη για ένα στιβαρό ρυθμιστικό περιβάλλον, που θα διασφαλίζει τόσο την πλευρά των επενδυτών -π.χ. σταθερότητα σε ό,τι αφορά τις προτεραιότητες σύνδεσης- όσο και τους Διαχειριστές παρέχοντας εχέγγυα ότι ο ηλεκτρικός χώρος θα δεσμεύεται για έργα που, καταρχάς, θα υλοποιούνται και θα υλοποιούνται έγκαιρα και με τεχνική αρτιότητα.
Κρίσιμος ο ρόλος του ΑΔΜΗΕ στην ανάπτυξη των offshore αιολικών
Τα offshore αιολικά πάρκα μπορούν να συμβάλλουν καταλυτικά στο «πρασίνισμα» του ενεργειακού μείγματος. Μέχρι το 2050 υπολογίζεται ότι η υπεράκτια αιολική ισχύς στο Αιγαίο θα ξεπεράσει τα 7 GW. Μελέτη που εκπονήθηκε πρόσφατα από διεθνή οίκο για λογαριασμό του Διαχειριστή καταδεικνύει τον κρίσιμο ρόλο του στα διασυνδετικά δίκτυα μεταφοράς ενέργειας (από τα offshore αιολικά προς το ηπειρωτικό σύστημα). Επισημαίνεται, επίσης, ο ρόλος που καλείται να διαδραματίσει σε ό,τι αφορά τον σχεδιασμό και υλοποίηση διασυνδετικών κόμβων -hubs όπως λέμε- με την εγκατάσταση καλωδίων υπερυψηλής τάσης 400 kV, μειώνοντας το κόστος περίπου κατά 20%, δεδομένου ότι απαιτείται εγκατάσταση λιγότερων καλωδίων, πλωτών υποσταθμών και χερσαίων υποδομών, αντίστοιχα.
