της Νεφέλης Ζορμπά.
Την ώρα που οι τιμές της ενέργειας παραμένουν σε σταθερά υψηλά επίπεδα στις διεθνείς αγορές, η κρίση που πλήττει με σφοδρότητα κυρίως την Ευρώπη εισέρχεται σε μια νέα, ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή, καθώς τους επόμενους δύο μήνες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλείται να λάβει οριστικές αποφάσεις για την τύχη του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2.
Οι αρμόδιες διευθύνσεις της Κομισιόν έχουν προθεσμία έως τις 8 Ιανουαρίου για να καταλήξουν εάν το μεγαλεπήβολο έργο των 9,5 δισ. δολαρίων συνάδει με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Που είναι το πρόβλημα
Σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, όπως αποτυπώνονται στο λεγόμενο 3ο ενεργειακό πακέτο, ο ιδιοκτησιακός διαχωρισμός των δραστηριοτήτων παραγωγής και προμήθειας από τις δραστηριότητες μεταφοράς ενέργειας είναι επιβεβλημένος.
Στην περίπτωση του Nord Stream 2 η Κομισιόν καλείται να αποφασίσει εάν ο κανόνας αυτός πράγματι τηρείται. Στη διαδικασία θα συμμετάσχει και η γερμανική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, με γνωμοδοτικό ρόλο. Οι αρμόδιες αρχές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν την επιλογή να παρατείνουν τη διαδικασία κατά δύο μήνες, σε περίπτωση που θεωρήσουν ότι θα χρειαστούν επιπλέον εξηγήσεις.
Η διαδικασία για τον Nord Stream 2, ο οποίος θα μεταφέρει απευθείας αέριο από τη Ρωσία στη Γερμανία μέσω της Βαλτικής θάλασσας, διεξάγεται την ώρα που η ενεργειακή κρίση η οποία πλήττει με σφοδρότητα την Ευρώπη συνεχίζεται δίχως να υπάρχουν ενδείξεις αποκλιμάκωσης.
Απογείωση τιμών
Η τιμή του φυσικού αερίου εξακολουθεί να βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, με το κόστος στο ολλανδικό TTF να κλείνει την Τρίτη σε 89,5 ευρώ/MWh, αυξημένο κατά περίπου πέντε φορές συγκριτικά με τις αρχές του έτους. Παράλληλα, το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας συνεχίσει την ανοδική πορεία με την τιμή στη χονδρεμπορική αγορά να υπερβαίνει τα 200 ευρώ/MWh στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες σήμερα.
Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι η έναρξη λειτουργίας του Nord Stream 2, ο οποίος έχει δυναμικότητα 55 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, θα οδηγήσει σε σταδιακή αποκλιμάκωση στην τιμή του φυσικού αερίου και κατ’ επέκταση στο κόστος της ηλεκτροπαραγωγής.
Η απόφαση που καλείται να λάβει η Κομισιόν, αποτελεί το τελευταίο επεισόδιο στην πολύκροτη ιστορία του έργου, η οποία ξεκίνησε το 2011 και πέρασε από χίλια κύματα.
Οι αντιδράσεις που ..κόπασαν
Η υλοποίηση του Nord Stream 2 προκάλεσε την έντονη αντίδραση αρκετών χωρών που διατηρούν παραδοσιακά ψυχρές σχέσεις με τη Ρωσία. Μεταξύ αυτών είναι οι ΗΠΑ και η Πολωνία, ενώ ο νέος αγωγός έχει δημιουργήσει μεγάλο κύμα ανησυχίας και στην Ουκρανία η οποία πλέον παρακάμπτεται οριστικά από την όδευση υποδομών μεταφοράς φυσικού αερίου.
Το περασμένο καλοκαίρι η κυβέρνηση Μπάιντεν συμβιβάστηκε οριστικά με την ιδέα ότι η κατασκευή και λειτουργία του αγωγού είναι πλέον αναπόφευκτη, αφού πρώτα κατέληξε σε συμφωνία με τη γερμανική κυβέρνηση. Η συμφωνία προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι θα υποστηριχθεί η ενεργειακή μετάβαση της Ουκρανίας και ότι θα επιβληθούν κυρώσεις σε βάρος της Μόσχας, σε περίπτωση που η Ρωσία αποφασίσει να χρησιμοποιήσει την ενέργεια ως όπλο σε βάρος του Κιέβου.