H ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ενδέχεται να προκαλέσει μια ενεργειακή κρίση πολύ μεγαλύτερη από αυτή της δεκαετίας του ‘70, σύμφωνα με τον Daniel Yergin, αντιπρόεδρο της IHS Markit.
Η Ρωσία είναι μία από τις μεγαλύτερες εξαγωγούς πετρελαίου του κόσμου. Οι κυρώσεις από τη Δύση που «στραγγαλίζουν» το ρωσικό χρηματοοικονομικό σύστημα έχουν ήδη προκαλέσει αναταραχές στις ρωσικές αγορές πετρελαίου.
Ο Yergin, ο οποίος είναι επίσης συγγραφέας και ιστορικός της αγοράς ενέργειας, υποστήριξε πως αν και ο συγκεκριμένος τομέας δεν έχει δεχθεί κυρώσεις από τη Δύση, θα υπάρξει περιορισμός της παροχής ρωσικού αργού στις αγορές. Σημειωτέο πως η χώρα εξάγει 7,5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και διυλισμένων προϊόντων καθημερινά.
«Η εφοδιαστική αλυσίδα της αγοράς ενέργειας θα δεχθεί σημαντικό πλήγμα και όλοι θα ψάχνουν για πετρέλαιο. Πρόκειται για κρίση. Είναι κρίση εφοδιαστικής αλυσίδας. Είναι κρίση ολόκληρης της αγοράς που μπορεί να ξεπεράσει αυτή της δεκαετίας του ‘70», ανέφερε ο Yergin.
Υποστήριξε, πάντως, πως η συνεννόηση και συνεργασία μεταξύ των διαφόρων κυβερνήσεων θα μπορέσει να προλάβει τα χειρότερα, ενώ σημείωσε πως οι νατοϊκές χώρες εισάγουν περίπου το 50% της ρωσικής παραγωγής.
Σύμφωνα με τον Yergin, οι επενδυτές φοβούνται την αγορά ρωσικού πετρελαίου, αφού οι κυρώσεις αποτελούν de facto περιορισμό των εξαγωγών, δεδομένου του ότι τόσο οι τράπεζες όσο και οι λοιπές επιχειρήσεις δεν θέλουν να παραβούν τους διεθνείς κανονισμούς.
Η JPMorgan υπολογίζει πως το 66% του ρωσικού πετρελαίου δεν έχει βρει ακόμα αγοραστές, ενώ η τιμή του αργού ενδέχεται να φτάσει τα $185/βαρέλι μέχρι το τέλος του έτους εάν τα προβλήματα στην παροχή πετρελαίου από τη Ρωσία συνεχιστούν.
Οι πετρελαϊκοί κολοσσοί όπως BP και Εxxon Mobil έχουν ήδη ξεκινήσει τη φυγή τους από τη ρωσική αγορά. Η τιμή του πετρελαίου Ural έχει καταγράψει σημαντική πτώση σε σχέση με την αντίστοιχη του Brent.
Για τον Yergin «οι εταιρείες αυτές δε θέλουν να έχουν καμία σχέση με τη χώρα. Με τεράστιες ζημίες, παρατούν μεγάλα πρότζεκτ λόγω του πολέμου. Ο Putin κατέστρεψε οποιαδήποτε συνεργασία που είχε συνάψει τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, σε μία μόνο εβδομάδα. Η Ρωσία έχει πια απομονωθεί από τη διεθνή αγορά».
Η κρίση του ‘70
Το 1973, οι μεσανατολικές πετρελαιοπαραγωγικές χώρες σταμάτησαν τις εξαγωγές πετρελαίου προς τις ΗΠΑ και άλλες χώρες της Δύσης ως αντίποινα για τη στρατιωτική βοήθεια προς το Ισραήλ κατά τη διάρκεια του πολέμου. Πέντε χρόνια αργότερα, το σοκ αυτό επαναλήφθηκε μετά την επανάσταση στο Ιράν και την καθαίρεση του Σάχη.
Η επόμενη κρίση
O OPEC+, στον οποίο συμπεριλαμβάνεται και η Ρωσία, αποφάσισε να κρατήσει την ποσότητα άντλησης πετρελαίου σταθερή μέχρι την επίτευξη του στόχου του τον Ιούνιο.
Οι τιμές του πετρελαίου είχαν ήδη αρχίσει να επιδεικνύουν αύξηση ακόμα και πριν την εισβολή. Το Brent είχε φτάσει πάνω από τα $116/βαρέλι την περασμένη Πέμπτη. Οι αναλυτές αναφέρουν πως δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο κατά πόσο θα επηρεαστεί το ρωσικό πετρέλαιο, αν και ο Λευκός Οίκος έχει υπογραμμίσει πως η πιθανότητα κυρώσεων στην αγορά ενέργειας παραμένει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Για τον John Kilduff, της Again Capital «πιστεύω πως θα χαθούν περίπου 2 με 3 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Η BofA υπολογίζει πως για κάθε χαμένο εκατομμύριο βαρελιών κάθε μέρα, η τιμή του Brent θα αυξάνεται κατά $20.
