Κασάπη Κωνσταντία – Αναστασία, Msc Γεωλόγος – Περιβαλλοντολόγος ΑΠΘ, Μάνατζερ, ειδική σε θέματα τουρισμού, π. Γενική Γραμματέας ΟΤΑ, Μέλος Πανελλήνιας Ένωσης Γενικών Γραμματέων «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ»
Περίπου 30 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες το 2019 και 50 το 2021 βρέθηκαν σε κατάσταση ενεργειακής φτώχειας. Η ανθεκτικότητα δεν είναι δεδομένη. Οι εξελίξεις απαιτούν εγρήγορση. Τα κράτη μέλη προσαρμόζουν τις πολιτικές και συντάσσουν σχέδια δράσης για μια δίκαιη ενεργειακή μετάβαση. Ενώ, η ΕΕ με πρωτοβουλίες όπως, το Ευρωπαϊκό κοινωνικό ταμείο για το κλίμα, ο Ευρωπαϊκός Συμβουλευτικός Κόμβος Ενεργειακής Φτώχειας EPAH (ΕU Energy Poverty Advisory Hub) και άλλες στοχεύει να υποστηρίξει τη διαδικασία στηρίζοντας και τα ευάλωτα μέρη.
Στην Ελλάδα το πρόβλημα της ενεργειακής φτώχειας άρχισε να καταγράφεται ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης. Κατά την χρονική περίοδο 2012-2022 αρκετά νοικοκυριά οδηγήθηκαν σε αδυναμία πληρωμής των λογαριασμών ρεύματος. Έζησαν δίχως θέρμανση ή ψύξη, συχνά υπό ακατάλληλες συνθήκες μούχλας και υγρασίας, συνέπεια της μη κατανάλωσης. Οι δαπάνες ενεργειακής κατανάλωσης καλύπτουν μεγάλο ποσοστό του προϋπολογισμού των ελληνικών νοικοκυριών, με αντίκτυπο και στους υπόλοιπους τομείς της ζωής, υγεία, κοινωνικότητα κ.α. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού, δεν δύναται να στηρίξει οικονομικά την ενεργειακή αναβάθμιση του σπιτιού για να απολαύσει τα οφέλη της μειωμένης κατανάλωσης και να προσφέρει στους περιβαλλοντικούς στόχους για μειωμένες εκπομπές άνθρακα και μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.
Η εξοικονόμηση ενέργειας και η εξάλειψη της ενεργειακής φτώχειας είναι ζήτημα, οικονομικό, περιβαλλοντικό, τεχνικό, μα πρωτίστως κοινωνικό. Οι ΟΤΑ οφείλουν να γνωρίζουν την κατάσταση των νοικοκυριών στα διοικητικά τους όρια. Ο πολιτισμός μας είναι σε άμεση εξάρτηση με την διάθεση ενέργειας και νερού. Οι Δήμοι αναλαμβάνοντας την αρμοδιότητα αποτύπωσης της υφιστάμενης κατάστασης και διάγνωσης της ενεργειακής φτώχειας των πολιτών θα είναι σε θέση να διεκδικήσουν τις απαραίτητες χρηματοδοτήσεις για την επίτευξη του επιδιωκόμενου αποτελέσματος – στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης ΟΗΕ «1: ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΦΤΩΧΕΙΑ», «3:ΚΑΛΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΗΜΕΡΙΑ», «7: ΦΘΗΝΗ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ», «11:ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ», «17:ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ». Σήμερα 35 Δήμοι σε ευρωπαϊκό επίπεδο, 14 από την Ελλάδα, 1 στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχουν επιλεγεί από τον Ευρωπαϊκό Συμβουλευτικό Κόμβο Ενεργειακής Φτώχειας για να υποστηριχθούν τεχνικά και οικονομικά στην διαδικασία ενεργειακής μετάβασης. Οι ευκαιρίες όμως είναι μπροστά και όποιον από τους υπόλοιπους 318 Δήμους της Ελλάδας επιθυμεί να τις αξιοποιήσει.
