Με νομοθετική ρύθμιση για την άρση πλαφόν στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας που έχει επιβληθεί στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος από τον Ιούλιο του 2022, για τα “πράσινα” διμερή συμβόλαια της βιομηχανίας να εκκρεμεί, ο κλάδος βρίσκεται σε αναβρασμό, στο φόντο και των ανακοινώσεων σήμερα για τις επιδοτήσεις. Η καθυστέρηση, άλλωστε, αυτή εμποδίζει, τόσο τις ενεργοβόρες βιομηχανίες από την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τη ΔΕΗ, για τις νέες τιμές προμήθειας, όσο και τις μικρότερες βιομηχανίες από το να προχωρήσουν στο “κλείδωμα”, μέσω διμερών συμβολαίων, καλύτερων τιμών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η αγωνία του κλάδου έχει εκφραστεί και με την τελευταία κίνηση των ΣΕΒ, ΣΒΕ, ΕΒΙΚΕΝ, Ελληνική Παραγωγή, ΣΒΑΠ, ΣΒΘΣΕ, ΣΘΕΒ, ΣΕΒΠΔΕ, ΣΒΣΕ, έκρουσαν για δεύτερη φορά, τον κώδωνα του κινδύνου, μέσα σε διάστημα λίγων εβδομάδων, μετά τη συζήτηση στο Γενικό Συμβούλιο του ΣΕΒ με τον υπουργό {Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Κώστα Σκρέκα στις 30/11/2022.
Ουσιαστικά έθεσαν και πάλι το ζήτημα της επιβίωσης της ελληνικής βιομηχανικής παραγωγής προτείνοντας συγκεκριμένα και άμεσα μέτρα, όπως:
• Αντιστάθμιση του ενεργειακού κόστους, για την ανταγωνιστική χρέωση της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν οι επιχειρήσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η απαιτούμενη προβλεψιμότητα. Αυτό μπορεί να γίνει με την υιοθέτηση μιας τιμής στόχου(ανάλογης άλλων χωρών της ΕΕ) και της επικαιροποίησης της επιδότησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
• Εξαίρεση διμερών συμβολαίων PPAs (PurchasePower Agreements) από το μηχανισμό αποζημίωσης (ΕΕΑΕΗ) καθώς αποτελούν βασικό εργαλείο μείωσης του κόστους ενέργειας στις επιχειρήσεις.
• Επιτάχυνση της έγκρισης του μηχανισμού κρατικής ενίσχυσης των βιομηχανικών PPAs(Green Pool) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
• Διευκόλυνση επιχειρήσεων στην εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ, μέσα από δημιουργία ηλεκτρικού χώρου, έγκριση κατά προτεραιότητα των αιτήσεων σύνδεσης, net metering και στην υψηλή τάση.
• Άμεση αναβάθμιση των υποδομών του δικτύου ενέργειας, για καλύτερη ποιότητα στην ηλεκτροδότηση και διασφάλιση ηλεκτρικού χώρου για νέες συνδέσεις ΑΠΕ.
• Σημαντικά κίνητρα για την υποστήριξη μεγαλύτερου εύρους επιχειρήσεων στην πράσινη μετάβαση, ως απάντηση σε επενδυτικέςπολιτικές άλλων χωρών, όπως το US InflationReduction Act.
Ήδη, καμπανάκι για την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας έκρουσε την εβδομάδα που πέρασε ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, Νίκος Βέττας, κατά την παρουσίαση της τριμηνιαίας έκθεσης του οργανισμού. “Στο θέμα της ανταγωνιστικότητας υπάρχει ένα θέμα στο πως θα είναι ανταγωνιστική η Ευρώπη απέναντι στις ΗΠΑ αλλά και εντός της Ευρώπης να μην υπάρχουν ανισορροπίες όταν οι χώρες με βαρύ πορτοφόλι” τόνισε χαρακτηριστικά και σημείωσε ότι αν και η βιομηχανία έχει πάει καλά το τελευταίο διάστημα και τα τελευταία έτη, ωστόσο, δεν είναι σαφές το πως θα αναπτυχθεί και θα μείνει ανταγωνιστική.
Οι τιμές
Έτσι, εάν δεν υπάρξει επιτάχυνση για τη ρύθμιση, κάτι που συνεχώς αναφέρεται ως πρόθεση από το ΥΠΕΝ, ή και κάποιας μορφής στήριξη, ειδικά στη Μέση Τάση , πολλές επιχειρήσεις θα βρεθούν ενώπιον υψηλών τιμών, καθώς εσχάτως καταγράφεται στη χονδρική μια τάση για τιμές στα ψηλά. ‘Ετσι στα 201,48 ευρώ/MWh διαμορφώθηκε η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) της Αγοράς Επόμενης Ημέρας για σήμερα 31/1/2023. Η υψηλότερη τιμή στη διάρκεια του 24ώρου διαμορφώθηκε στα 269,51 ευρώ/MWh ενώ το χαμηλό του 24ωρου διαμορφώθηκε στα 144,59 ευρώ/MWh.
Η τιμή υποχώρησε κατά 11% σε σχέση με την προηγούμενη μέρα.Στο ενεργειακό μείγμα ο λιγνίτης κατέχει 16,2%, το φυσικό αέριο 14,6% τα υδροηλεκτρικά 12,8% οι εισαγωγές 28,7% και οι ανανεώσιμες 24,3%. Οι εξαγωγές διαμορφώθηκαν στις 4,098 MWh και οι εισαγωγές στις 42,677 MWh.
Η, δε, μέση τιμή για το μήνα υπερβαίνει τα 191 ευρώ/MWh όντας η υψηλότερη στην Ευρώπη.
Νέα “σήματα”
Στο μεταξύ κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) και την κοπή πίτας, με τη συμμετοχή του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα και πάλι το θέμα της ανταγωνιστικότητας ετέθη με επίταση.
Κατά την εισήγησή της, σύμφωνα με ανακοίνωση, η Πρόεδρος του ΣΒΕ κα Λουκία Σαράντη επεσήμανε ότι η βιομηχανία της χώρας ακόμη προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις από το υψηλό κόστος ενέργειας, γι’ αυτό κρίνεται απαραίτητο και επείγον όχι μόνο η κυβέρνηση να συνεχίσει στην ίδια κατεύθυνση που έως σήμερα έχει αποδώσει καρπούς, αλλά και να λάβει κι άλλα μέτρα που θα συμβάλλουν στη διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, τα οποία αναφέρονται αναλυτικά στην πρόσφατη παρέμβαση του Συνδέσμου προς τον Πρωθυπουργό.
Η Πρόεδρος του ΣΒΕ μετέφερε στον κ. Υπουργό την έντονη ανησυχία των επιχειρήσεων για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητάς τους και για το λόγο αυτό πρότεινε να υπάρξει άμεσα μείωση των εργοδοτικών εισφορών, καθώς και φορολογικές ελαφρύνσεις, ενώ υπογράμμισε ότι η ανθεκτικότητα της βιομηχανίας θα εξαρτηθεί από τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων της Κυβέρνησης.
Κατά την τοποθέτησή του ο Υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας, υπογράμμισε ότι και το 2023 θα είναι έτος μεγάλων προκλήσεων για την οικονομία εξαιτίας της αστάθειας που επικρατεί στο διεθνές περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό η Κυβέρνηση, έχει θέσει 10 κεντρικές προτεραιότητες με στόχο την περαιτέρω ισχυροποίηση της ελληνικής οικονομίας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Επίσης,υπογράμμισε ότι το 2023 θα είναι έτος ανάπτυξης για τη χώρα, αφού σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα ο ρυθμός ανάπτυξης εφέτος θα είναι τριπλάσιος σε σχέση με το μέσο όρο της ευρωζώνης, ενώ παράλληλα η νέα χρονιά αποτελεί για την κυβέρνηση έτος ορόσημο για την επιστροφή στην επενδυτική βαθμίδα
Το ΕΒΕΘ
Το υψηλό κόστος ενέργειας και καυσίμων, με βάση έρευνα του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της Θεσσαλονίκης, ήταν χωρίς αμφιβολία ο μεγάλος «βραχνάς» για τις επιχειρήσεις το 2022, ενώ την ίδια στιγμή «αγκάθι» αποτελεί η συνεργασία τους με το τραπεζικό σύστημα.
Όπως αναφέρεται, για το 2023 μεγάλο τμήμα των επιχειρήσεων προβλέπει ικανοποίηση των δανειακών του αναγκών με δυσμενέστερους όρους ως συνέπεια της αύξησης των επιτοκίων, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό τους αναμένει αύξηση των επισφαλειών και των πτωχεύσεων τους στον κλάδο τους.
Ακόμη, το λιανεμπόριο εμφανίζεται πλέον ως ο «μεγάλος ασθενής» της οικονομίας, καθώς επηρεάζεται άμεσα από την πιεσμένη αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, ενώ την ίδια στιγμή οι κατασκευές είχαν μία πολύ καλή χρονιά το 2022, σε σχέση με το 2021.
Αυτά είναι ορισμένα από τα σημαντικότερα συμπεράσματα διαδικτυακής έρευνας του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης σε επιχειρήσεις-μέλη του σχετικά με την οικονομική αποτίμηση του 2022 και τις εκτιμήσεις τους για το 2023.
Η έρευνα παρουσιάστηκε σήμερα σε εκδήλωση του ΕΒΕΘ στο πλαίσιο του 31ου Money Show 2023 στο ξενοδοχείο Hyatt Regency της Θεσσαλονίκης.
Στα μεγαλύτερα προβλήματα, που αντιμετώπισαν πέρσι οι επιχειρήσεις, αναμφισβήτητα το κόστος της ενέργειας και των καυσίμων είναι ο “νικητής” με ποσοστό 72% και ακολουθεί το κόστος των πρώτων υλών – προϊόντων με 62%. Τα δύο αυτά μεγάλα ζητήματα για τις επιχειρήσεις δεν υπάρχουν καν ως αναφορά το 2021, όπου η ρευστότητα και οι φορολογικές-ασφαλιστικές υποχρεώσεις ήταν τα κύρια θέματα που τις απασχολούσαν.
Κόστος παραγωγής
Να σημειωθεί, ότι αύξηση 16,5% σημείωσε ο γενικός δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς) τον Δεκέμβριο πέρυσι σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Δεκεμβρίου 2021, έναντι αύξησης 29,4% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2021 με το 2020.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η νέα αύξηση στο κόστος παραγωγής των εγχώριων βιομηχανιών οφείλεται στις εξής μεταβολές των δεικτών των επιμέρους αγορών:
α. Στην αύξηση του δείκτη τιμών παραγωγού εξωτερικής αγοράς κατά 19,5%, και
β. Στην αύξηση του δείκτη τιμών παραγωγού εγχώριας αγοράς κατά 15,6%.
Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε μείωση 2,4% τον Δεκέμβριο 2022 σε σύγκριση με τον δείκτη του Νοεμβρίου 2022, έναντι αύξησης 5,7% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2021.
