Θα είναι φοβερά αξιοπερίεργο να μείνουμε (σ.σ. ως Ευρώπη) με το ρωσικό αέριο που διέρχεται ανελλιπώς μέσω Ουκρανίας (42 εκατομμύρια Μεγαβατώρες καθημερινά), το οποίο οι Ουκρανοί δεν το πειράζουν, ούτε επιβαρύνουν τη ροή του και να υπάρξει πρόβλημα στην ροή των ποσοτήτων από το Turk Stream λόγω του αμφιλεγόμενου φόρου διαμετακόμισης που έχει βάλει η Βουλγαρία στο φυσικό αέριο που διέρχεται από το έδαφός της. Αυτό σημείωσε μεταξύ άλλων ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της MYTILINEOS Ευάγγελος Μυτιληναίος μιλώντας στο περιθώριο του «Κύκλου Ιδεών» χθες.
Ο ίδιος είπε επίσης ότι η 14η Νοεμβρίου είναι μια ημερομηνία ορόσημο για το «σίριαλ» με τον βουλγαρικό φόρο καθώς τότε θα τεθεί σε ισχύ και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για γενικευμένη αύξηση τιμών του φυσικού αερίου (με την Ελλάδα μέσα στο «κάδρο») σε περίπτωση που η ρωσική πλευρά «κλείσει τις στρόφιγγες». Όπως είπε ο κ. Μυτιληναίος, το διεθνές ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης φυσικού αερίου αυτή τη στιγμή είναι «πολύ σφιχτό» και σε περίπτωση απόσυρσης των 16 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ρωσικού φυσικού αερίου (bcm) που φτάνει στη Νοτιοανατολική Ευρώπη μέσω του Turk Stream, πρόκειται για μια «κολοσσιαία ποσότητα» που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υποκατασταθεί εν μια νυκτί.
Τιμές φυσικού αερίου
Ερωτώμενος για τα επίπεδα των τιμών του φυσικού αερίου στην παρούσα φάση ο κ. Μυτιληναίος υπογράμμισε ότι μπορεί για πολλούς τα τρέχοντα επίπεδα των 50 ευρώ/MWh (στον κόμβο TTF της Ολλανδίας) να φαίνονται φυσιολογικά εάν συγκριθούν με τα εξωφρενικά επίπεδα τα οποία είχαν «γράψει» οι τιμές το 2022 (όταν στην κορύφωση της ενεργειακής κρίσης άγγιξαν προσωρινά τα 400 ευρώ/MWh). Πλην όμως, «Ξεχνάμε ότι τα 50 ευρώ/MWh είναι τρεις φορές επάνω από τον μέσο όρο της τελευταίας 10ετίας. Επομένως είναι λάθος να λέμε no problem για τις επιχειρήσεις, με δεδομένο ότι αυτό «μεταφράζεται» σε υψηλές τιμές ηλεκτρισμού. Πρόκειται για πρόβλημα που υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στον διεθνή «στίβο» και το οποίο έχει αναδείξει επανειλημμένως ο κ. Μυτιληναίος και με την ιδιότητά του ως πρόεδρος του ΔΣ της Eurometaux.
Βουλγαρικός φόρος στο φυσικό αέριο
Ερωτώμενος για την στάση της ελληνικής κυβέρνησης έναντι της Βουλγαρίας και του φόρου, ο κ. Μυτιληναίος παρέπεμψε στις πρόσφατες τοποθετήσεις του αρμόδιου υπουργού ΠΕΝ κ. Σκυλακάκη που είχε μιλήσει για «εισπρακτικό μέτρο» της γειτονικής χώρας επί του οποίου η Ελλάδα δεν θα τοποθετηθεί. Ανεπισήμως από ελληνικής πλευράς αφήνεται να εννοηθεί ότι ακόμα και να κοπεί το ρωσικό αέριο αγωγών, το κενό μπορεί να καλυφθεί από εναλλακτικούς προμηθευτές και πρόσθετα φορτία LNG. Την ίδια στιγμή πάντως, ο βουλγαρικός φόρος έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις σε άλλες χώρες που τροφοδοτούνται μέσω TurkStream και δεν έχουν εναλλακτικές λύσεις στην παρούσα φάση, όπως η Σερβία και η Ουγγαρία.
Στην χορεία των «διαμαρτυρόμενων χωρών» προστέθηκε πριν λίγες ημέρες και η Βόρεια Μακεδονία, ο πρωθυπουργός της οποίας Ντίμιταρ Κοβάτσεφσκι απείλησε ότι θα κινηθεί νομικά τόσο κατά της Βουλγαρίας όσο και κατά της Ευρωπαϊκής Ενωσης εάν δεν της δοθεί η δυνατότητα να εισάγει μη ρωσικό φυσικό αέριο δια της Βουλγαρίας, υπογραμμίζοντας ότι αν ο φόρος παραμείνει σε ισχύ, θα οδηγήσει σε αύξηση 20% των τιμών του φυσικού αερίου για τους τελικούς καταναλωτές. Στο πλαίσιο αυτό, πάντως, αναδεικνύεται η υψηλή σημασία των εναλλακτικών πηγών και οδεύσεων φυσικού αερίου και εν προκειμένω η σημασία του διασυνδετηρίου αγωγού Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας που θα ολοκληρωθεί το 2025 και θα δώσει στη γειτονική χώρα πρόσβαση στα φορτία LNG που καταλήγουν στο Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου (προς το παρόν μέσω Ρεβυθούσας και από τις αρχές του 2024 και μέσω του FSRU της Αλεξανδρούπολης), καθώς και στο αζέρικο αέριο που έρχεται στην Ευρώπη μέσω TAP.
