Βιομηχανία: Νέα σήμα για το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας λόγω ενεργειακού κόστους - Επί τάπητος οι οφειλές από την αντιστάθμιση

Την αδήριτη ανάγκη στήριξης της ελληνικής βιομηχανίας, που αποτελεί πυλώνα ανάπτυξης της οικονομίας και μοχλό ανόδου της ποιοτικής απασχόλησης επισήμαναν φορείς του κλάδου σε σειρά δημόσιων τοποθετήσεών τους τα τελευταία 24ωρα φέρνοντας στο προσκήνιο την ανάγκη συγκροτημένης βιομηχανικής πολιτικής.

Τόσο στο τελευταίο συνέδριο του Economist στην Αθήνα, όσο και κατά την  διάρκεια του διήμερου Thessaloniki Summit, που διοργάνωσε για 7η φορά ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος σε συνεργασία με το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών το θέμα των επιδοτήσεων και της “ανάσχεσης” του βάρους από το ενεργειακό κόστος τέθηκε επιτακτικά.

Η ευρωπαϊκή βιομηχανία –και ειδικά η ενεργοβόρος– έχει σοβαρό ζήτημα ανταγωνιστικότητας, σχολίασε στο Economist από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΣΕΒ και του Ομίλου Τιτάν Δημήτρης Παπαλεξόπουλος. Παρόλα αυτά, σημείωσε, η Ελλάδα τα πηγαίνει καλύτερα. Ο κ. Παπαλεξόπουλος υπογράμμισε ότι η ελληνική βιομηχανία έχει πάντως μεγάλες προκλήσεις μπροστά της, στο εγχείρημα της μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.

Η βιομηχανία στην Ελλάδα είναι πολύ μικρή και θα πρέπει οπωσδήποτε να δούμε ενέργειες για την περαιτέρω ανάπτυξή της, συμπέρανε ο εκτελεστικός διευθυντής της VIOHALCO και πρόεδρος της ELVALHALCOR Μιχάλης Στασινόπουλος. Μεταξύ άλλων, μίλησε για την ανάγκη παροχής περισσότερων κινήτρων από την πλευρά της πολιτείας για την εφαρμογή καινοτόμων λύσεων. Ο ίδιος συμπλήρωσε ότι η ελληνική βιομηχανία είναι πάντως πολύ ενεργή στην πράσινη μετάβαση, τονίζοντας ότι η εταιρεία του έχει μειώσει την κατανάλωση ενέργειας και έχει αυξήσει την ανακύκλωση.

Όπως αναφέρθηκε, παράλληλα, στο συνέδριο του ΣΒΕ στη Θεσσαλονίκη ο κλάδος αναμένει από την πολιτεία  την ενεργοποίηση των μηχανισμών επιδότησης, που προβλέπονται από το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο (Κατευθυντήριες Γραμμές) και εφαρμόζονται ήδη στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Όπως τόνισε η Πρόεδρος του ΣΒΕ κα Λουκία Σαράντη, κατά την εναρκτήρια ομιλία της: «Όλοι μας στην ελληνική βιομηχανία είμαστε έτοιμοι να δώσουμε στη χώρα μας την αναπτυξιακή ώθηση που χρειάζεται. Και μαζί να την οδηγήσουμε στον πρωταγωνιστικό ρόλο που της αξίζει στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Με ιδιαίτερη έμφαση στην καινοτομία και στην εξωστρέφεια.»

Η κυρία Σαράντη επεσήμανε, δε, πως ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος «πιστεύει σε μια Νοτιοανατολική Ευρώπη που να λειτουργεί ως χώρος οικονομικής συνεργασίας, που να προσφέρει ειρήνη και ευημερία στους λαούς της περιοχής και οραματίζεται μια Ελλάδα που να μπορεί να αντιμετωπίζει με επιτυχία τις διεθνείς οικονομικές αναταράξεις». 

Με βάση  όσα ανέφερε και ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ, Αντώνης Κοντολέων, είναι αναγκαίο να διατίθενται και οι αναγκαίοι πόροι, κάτι που δεν συμβαίνει στην αντιστάθμιση του κόστους λόγω του CO2, που λείπουν 50 εκατ. ευρώ για το 2022 και 100 εκατ. ευρώ για το 2023. Τόνισε, δε, και πάλι ότι οι εγχώριες βιομηχανίες δεν είναι ανταγωνιστικές προς τις ευρωπαϊκές απόρροια του γεγονότος ότι η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας έχει χαρακτηριστικά ολιγοπωλίου.

Τα οφειλόμενα από την «αντιστάθμιση» 

Πάντως, και κατά τη γενική συνέλευση της ΕΒΙΚΕΝ ετέθη επιτακτικά το θέμα άμεσης καταβολής των  οφειλόμενων για την «αντιστάθμιση» του 2022 και την επιτάχυνση της καταβολής της αντίστοιχης επιδότησης για το 2023. Τονίστηκε, δε, ότι ακόμη και οι υπεσχημένοι πόροι επιδοτήσεων με βάση τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις οποίες λαμβάνουν όλες οι ανταγωνιστικές βιομηχανίες της Ευρώπης, εκκρεμούν.

Συγκεκριμένα η ΕΒΙΚΕΝ ζητά να διατεθούν από την πολιτεία οι αναγκαίοι οικονομικοί πόροι για την κάλυψη του μέτρου της αντιστάθμισης του κόστους λόγω του CO2. Σύμφωνα με τελευταίες εκτιμήσεις για το 2022 από τις επιδοτήσεις στο πλαίσιο της αντιστάθμισης λείπουν 50 εκ ευρώ και από το 2023 επιπλέον 100 εκ ευρώ, τα οποία θα πρέπει να καταβληθούν το ταχύτερο καθώς τα αντίστοιχα ποσά έχουν ήδη καταβληθεί στις βιομηχανίες της κεντρικής Ευρώπης.

Παράλληλα, με βάση όσα αναφέρθηκαν αλλά και τονίζουν τα μέλη της ΕΒΙΚΕΝ, μεταξύ των οποίων πολύ μεγάλες εγχώριες βιομηχανίες όπως η ΣΙΔΕΝΟΡ,  η       Επίλεκτος, η Χαρτοποιία Φθιώτιδας, η ΤΙΤΑΝ, η ΑΓΕΤ Ηρακλής, η ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ, τα Σωληνουργεία Κορίνθου, η ΑΝΟΞΑΛ και η SOVEL δεν “περπατάει”  η υπόθεση των πράσινων PPAs. Συγκεκριμένα ο κλάδος ζητεί κατά αρχήν οι μονάδες ΑΠΕ που συμμετέχουν σε διαγωνισμούς προκειμένου να κλείσουν σταθερή τιμή πώλησης της ενέργειας που θα παράγουν να λαμβάνουν ειδικά κίνητρα προκειμένου να συνάπτουν ΡΡΑs με βιομηχανίες. Μάλιστα όπως τόνισε ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ Αντώνης Κοντολέων το πλεονέκτημα που είχαν οι βιομηχανίες της χώρας όταν επιβλήθηκε η υποχρέωση σε μια μερίδα παραγωγών ΑΠΕ να υπογράψουν πράσινο PPA με βιομηχανίες, επί της ουσίας αναστέλλεται επ’ αόριστο μαζί με την επ΄ αόριστο αναστολή της λήψης όρων σύνδεσης για τις ΑΠΕ της συγκεκριμένης κατηγορίας Β.

Μεγάλο μέρος της συζήτησης που διεξήχθη κατά τη γενική συνέλευση αφορούσε και τις αλλαγές που έχουν επέλθει στο ηλεκτρικό σύστημα λόγω της τεράστιας διείσδυσης των ΑΠΕ και της αυξημένης παραγωγής τους η οποία υπερβαίνει τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας με αποτέλεσμα να καταρρέουν οι τιμές ακόμη και σε μηδενικά επίπεδα.Όπως τόνισε, πάντως στη Συνέλευση της ΕΒΙΚΕΝ ο κ. Κοντολέων για να αυξηθεί η αύξηση της ζήτησης περνάει και μέσα από την αντικατάσταση του φυσικού αερίου στις βιομηχανίες με ηλεκτρική ενέργεια ή με υδρογόνο ή με έργα CCUS. «Οι επενδύσεις αυτές όμως, δεν μπορούν να ξεκινήσουν όσο οι βιομηχανίες δεν βλέπουν φως στο τούνελ, δηλαδή ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας».

Να σημειωθεί ότι μιλώντας στο  Συνέδριο του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος "Plastainability 2023", την Τρίτη, ο Τέλης Αϊβαλιώτης, Γενικός Γραμματέας Ενέργειας υπογράμμισε ότι έρχονται παρεμβάσεις για τη δημιουργία ηλεκτρικού χώρου, ενισχύσεις βιομηχανιών για την αποθήκευση, αλλά και ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος με την παραγωγή εξοπλισμού για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, που θα ωφελήσει όλο το βιομηχανικό κλάδο,

Σε ότι αφορά το demand response (απόκριση στη ζήτηση) σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ δεν υπάρχει επαρκές κίνητρο για την παροχή της συγκεκριμένης υπηρεσίας από τη βιομηχανία στο σύστημα.

 Πολλές βιομηχανίες σήμερα δεν λειτουργούν στις ώρες αιχμής 8-10 το πρωί και 18-23 το βράδυ, χωρίς να αμείβονται. Αυτή η λειτουργία δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη.  Η επιλογή τους από τον Διαχειριστή για υπηρεσίες απόκρισης ζήτησης δεν είναι δεδομένη εάν υποθέσουμε ότι αλλάζουν τον τρόπο λειτουργίας τους. Υπάρχουν εμπόδια διαδικαστικά και σίγουρα δεν υπάρχει επαρκές κίνητρο για demand response. Θα πρέπει να διασφαλίζεται μια πρόσθετη αμοιβή ώστε να δεσμευτούν για συμμετοχή τους σε demand response σύμφωνα με τα όσα είπε ο πρόεδρος του ΕΒΙΚΕΝ στο συνέδριο του ΣΒΕ.